საზოგადოებრივი ორგანიზაციების ერთიანი ვებპორტალი CsoGeorgia.org აგრძელებს სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსების საკითხებზე ინტერვიუების გამოქვეყნებას. ამჯერად, გორის კეთილდღეობისა და განვითარების ცენტრის დირექტორი, ქალბატონი თინა ბრეგვაძე გვესაუბრა ორგანიზაციის გამოცდილებაზე, ადგილობრივ თვითმმართველობასთან თანამშრომლობასა და მუნიციპალიტეტების მიერ სახელმწიფო გრანტის გაცემის წესის დანერგვის აუცილებლობაზე. ქალბატონო თინა, მიუღია თუ არა სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსება თქვენს ორგანიზაციას და რომელი საჯარო უწყებებისგან? რას ეხებოდა პროექტები? რა იყო აქტივობების მიზანი? -    დიახ, სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსება მიგვიღია თბილისის ბავშვთა და ახალგაზრდული ფონდიდან. პროექტი ეხებოდა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა პროფესიულ განათლებას და დასაქმების ხელშეწყობას. დაგეგმილი აქტივობები წარმატებით განხორციელდა - შშმ პირებმა აითვისეს პროფესიული უნარები და მუშაობენ კიდეც ჩვენთან არსებულ სახელოსნოში - სულ 6 ადამიანი დავასაქმეთ. როგორ იგებთ სახელმწიფო საგრანტო კონკურსების შესახებ ინფორმაციას? თქვენი შეფასებით, რამდენად ხელმისაწვდომია ინფორმაცია ფართო აუდიტორიისთვის? -    ინფორმაციას ვიგებთ სხვადასხვა წყაროდან, თუმცა კარგი იქნებოდა, უფრო მეტად იყოს სსო-ები/საზოგადოება ინფორმირებული სახელმწიფო საგრანტო პროგრამების კონკურსების გამოცხადების შესახებ. საპროექტო განაცხადების მომზადებისას თუ გქონიათ შეკითხვები (თუ კი, რა სახის?) გრანტის გამცემ სუბიექტებთან და თუ გისარგებლიათ მათი კონსულტაციით პროექტის განაცხადის ჩაბარებამდე? -    საპროექტო განაცხადების მომზადებისას მქონია ონლაინ და სატელეფონო, სხვადასხვა სახის კითხვები. ძირითადად, მაინც ბიუჯეტის მუხლებთან დაკავშირებით და ძალიან ობიექტურად მიმიღია მათგან დახმარება. სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების წარმომადგენლები ხშირად მიუთითებენ, რომ უარის შემთხვევაში, არა მხოლოდ ქულათა სისტემით, არამედ სიტყვიერადაც უნდა იყოს ახსნილი - თუ რა მიზეზით ვერ გავიდა კონკურსში ესა თუ ის პროექტი/იდეა. გქონიათ შემთხვევა, როდესაც განაცხადი ვერ გავიდა კონკურსში და სიტყვიერი ახსნა-განმარტება მოითხოვეთ? თუ განუმარტავს პასუხისმგებელ უწყებას უარის მიზეზები? და ეს განმარტებები დაგხმარებიათ თუ არა შემდგომში განაცხადის უკეთ მომზადებაში? -    დიახ, ძალიან ხშირად მქონია მსგავსი შემთხვევა. როდესაც საგრანტო პროექტის განაცხადზე უარია, არ გეუბნებიან თუ რატომ ვერ გადავიდა, რა იყო არასწორი... ძირითადად უთითებენ რომ, განაცხადი შემდეგ ეტაპზე მაღალი კონკურენციის გამო ვერ გადავიდა. რა თქმა უნდა, ვეთანხმები იმ აზრს, რომ უარის წერილს თან უნდა დაერთოს ახსნა-განმარტება, რომ მომავალში უკეთესი შედეგი გვქონდეს. კვლევით დასტურდება, რომ საჯარო უწყებების მხრიდან საგრანტო პროგრამის შემუშავების ეტაპზე არ არსებობს დაინტერესებული პირების მონაწილეობის პრაქტიკა... თქვენი ხედვით, რას შეცვლიდა საგრანტო პროგრამის შემუშავებაში სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მონაწილეობა? -    სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მონაწილეობა საგრანტო პროგრამის შემუშავების პროცესში მნიშვნელოვანია, რადგან მათ იციან საზოგადოების საჭიროებები და პრობლემები, შესაბამისად, პროგრამებს უფრო მიზანმიმართული შედეგი ექნება. საქართველოში მუნიციპალიტეტებს გრანტის გაცემის უფლება არ აქვთ. რა ბარიერებს უქმნის ეს წესი ადგილობრივ ორგანიზაციებს, მოსახლეობას და რა შესაძლებლობებს გააჩენს ამ წესის ცვლილება? -    მუნიციპალურ ორგანოებს არ შეუძლიათ განახორციელონ საზოგადოებრივი ორგანიზაციების და ადგილობრივი ინიციატივების საგრანტო დაფინანსება. ამის მიუხედავად, ისინი საკუთარი პროგრამების განხორციელებისას, საბიუჯეტო თანადაფინანსებას გასცემენ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებზე, რასაც გრანტს ვერ არქმევენ. მაგალითად, გორის კეთილდღეობის და განვითარების ცენტრი აქტიურად თანამშრომლობს ადგილობრივ ხელისუფლებასთან და დაფინანსებას იღებს, როგორც სოციალური, ასევე სპორტის და ხელოვნების განვითარების ხელშეწყობის პროექტებისთვის. ჩემი აზრით, ამას არ უნდა ერქვას თანადაფინანსების პროექტი, რადგან სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები ძირითადად დამოკიდებულნი არიან უცხოური გრანტების მოპოვებაზე, დონორები კი მუდმივად არ იქნებიან. შესაბამისად, აუცილებელია, ადგილობრივ მუნიციპალიტეტებს ჰქონდეს გრანტების გაცემის უფლება და ცვლილებები შევიდეს კანონმდებლობაში. საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის უნდა გაჩნდეს დაფინანსების სხვადადასხვა, ალტერნატიული წყაროები. ეს მეტ შესაძლებლობას მისცემს ადგილობრივ ორგანიზაციებს, დაგეგმონ კონკრეტული მუნიციპალიტეტისთვის აქტუალური პროექტები და უფრო მეტად ჩაერთონ ადგილობრივი მნიშვნელობის საკითხების გადაწყვეტის პროცესში. საზოგადოებრივი ორგანიზაციები ადგილობრივი თვითმმართელობისთვის ის პარტნიორები არიან, რომლებიც კარგად იცნობენ მოსახლეობას და გააჩნიათ უნარი, საზოგადოებას მიაწოდონ მათ საჭიროებებზე მორგებული, ღირებული პროდუქტი. ესაუბრა თეკლე ქაროსანიძე

დღეს აკაკი ჭანტურიას ამბავს მოგიყვებით... მე-XX საუკუნის 20–იან წლებში დიდი ძალისხმევა და შრომა დასჭირდა, რათა სხვადასხვა სასახლეში გაფანტული დადიანების მემკვიდრეობისთვის თავი ერთად მოეყარა და მუზეუმი დაეარსებინა. ამისთვის, დღისით თუ ღამით, სასახლიდან სასახლემდე თანმხლებ პირებთან ერთად ურმით დადიოდა და დადიანების მემკვიდრეობას აგროვებდა. არადა, მისი ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ საკმაოდ მწირი ინფორმაცია შემოგვრჩა. ამბობენ, რომ მას სახელი დიდი პოეტის, აკაკი წერეთლის საპატივცემულოდ დაარქვეს – აკაკი ჭანტურია, მეცნიერი, არქეოლოგი, ეთნოგრაფი, ზუგდიდის მუზეუმის დამაარსებელი. ახალსენაკის ოთხკლასიანი დაწყებითი განათლების დასრულების შემდგომ, მალე ბათუმში გადავიდა სამუშაოდ, იქიდან კი ინგლისში გაემგზავრა... ინგლისის ერთ–ერთ უნივერსიტეტში არქეოლოგია, ეთნოგრაფია, ისტორია, სამუზეუმო საქმე შეისწავლა და მრავალ ექსპედიციაში მიიღო მონაწილეობა. საქართველოში დაბრუნდა და სამეგრელოში გეოლოგიური ექსპედიცია, შემდგომ კი გამოფენაც მოაწყო.  მალე ისევ ლონდონს მიაშურა და სამეფო კოლეჯში გააგრძელა სწავლა. რამდენიმე წლის შემდგომ, აკაკი ჭანტურიამ ამერიკის შეერთებული შტატების ჩრდილოეთ კაროლინის უნივერსიტეტის ბარეტის კოლეჯი დაასრულა. საქართველოში დაბრუნებულს მტკიცედ ჰქონდა გადაწყვეტილი მუზეუმი დაეარსებინა.  ზუგდიდის გარდა დადიანების საგანძური სალხინოსა და ჭკადუაში – პრინც მიურატის სასახლეშიც იყო. ზუგდიდში ნივთების გადმოტანა აკაკის მთელ ძალისხმევად უჯდებოდა – მცველების თანხლებით საგანძურს ურმებით ეზიდებოდა.  მუზეუმი გახსნა, თუმცა საბჭოთა ოკუპაციამ მოუსწრო და განძისადმი მის რუდუნებას ვერ ჩაწვდნენ და მალე აითვალისწუნეს კიდეც. 30–იან წლებში დაიწყო მუზეუმიდან მისი ჩამოშორების პროცესი, მეცნიერს 1940 წელს სიძველეთასაცავის დატოვება მოუწია... მისი ხელით აწყობილი ექსპოზიცია კი დაშალეს... 

დღეს მოგიყვებით წეროვანში მცხოვრებ აქტივისტზე – თორნიკე ჟუჟნიაშვილზე, რომელმაც საკუთარი ინიციატივით ჯერ მარტო, შემდეგ კი თანამოაზრეებთან ერთად დაიწყო მიუსაფარ ძაღლებზე ზრუნვა. მისი, როგორც აქტივისტის ისტორია ასე დაიწყო – 4 წლის წინათ სასტიკად ნაცემი ჯინა პატრონმა ქუჩაში დატოვა, რომელსაც ადამიანები ხშირად ჩაგრავდნენ და ხან შიმშილით, ხან კი ავტოსაგზაო შემთხვევების გამო ლეკვები ეღუპებოდა. თორნიკემ ჯინაზე დაიწყო ზრუნვა. მისი ლეკვები დააბინა და ჯინაც გაასტერილა. მაგრამ ერთ დღესაც, ვიღაცამ ცეცხლსასროლი იარაღით მოკლა ჯინა, ამბობს თორნიკე. ამის შემდგომ მტკიცედ გადაწყვიტა – უანგაროდ ეზრუნა და მოევლო მიუსაფარი ცხოველებისთვის. გადამდები დაავადებები, უკონტროლო გამრავლება, ანტისანიტარია, ადამიანების მხრიდან სასტიკი მოპყრობა, მიუსაფარი ცხოველებისადმი ადამიანების არცთუ უსაფუძვლო შიში – ეს პრობლემების არასრული ჩამონათვალია, რომელიც საზოგადოების წინაშე წლების განმავლობაში დგას.  მიუსაფარი ცხოველების მართვის მრავალწლიანი, სხვადასხვა ტიპის გამოცდილება დაგროვდა ევროპის ქვეყნებში. მაგალითად ნიდერლანდები, dutchreview–ის თანახმად კომპლექსური მიდგომის შედეგად მიუსაფარი ძაღლები აღარ არიან ქვეყანაში. ბოლო მიუსაფარი ძაღლი 2019 წელს აიყვანეს. ამ კომპლექსური მიდგომიდან ერთ–ერთი პოპულაციების მართვაა (სტერილიზაცია), რომელიც ცხოველების უკონტროლო გამრავლებას აწესრიგებს და ამცირებს ცხოველებში აგრესიას. იგი ჩვენთანაც გამოიყენება, თუმცა, საქართველოს რეგიონების ნაწილისთვის ეს საკითხი პრობლემურია.  სწორედ ამიტომ, თორნიკემ და მისმა თანამოაზრეებმა, შესაძლებლობების მიხედვით, პატარ–პატარა ნაბიჯების გადადგმა დაიწყეს – მიუსაფარი ძაღლების სტერილიზაციის, მკურნალობის პროცესების ორგანიზება და ცნობადობის კამპანია, რათა საზოგადოებისთვის ეჩვენებინათ, თუ როგორ შეიძლება ჰუმანურად პრობლემის მოგვარებისკენ სვლა. ამ ეტაპზე შედეგი ასეთია: 50–მდე მიუსაფარი ძაღლის სტერილიზაციით 500–მდე პოტენციური მიუსაფარი ცხოველის არიდება მოხერხდა. ამ ახალგაზრდების – „წეროვანის საინიციატივო ჯგუფის“ ადვოკატირების შემდგომ მცხეთის მუნიციპალიტეტი 2023 წელს მიუსაფარ ცხოველთა თავშესაფრის მშენებლობას გეგმავს.  ასე ცვლიან გარემოს აქტივისტები. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

საქართველოში დასაქმებულთა 88%–ს კუთვნილი შრომის ანაზღაურება სრულად ვერ მიაქვს სახლში. რატომ ფიქრობს ასე ღირსეული შრომის პლატფორმა. ღირსეული შრომის პლატფორმის ანგარიშის – „საქართველოში მოპარული ხელფასის“ თანახმად  დასაქმებულთა 88%–ს კუთვნილი შრომის ანაზღაურება სრულად ვერ მიაქვს სახლში  დასაქმებულთა „მოპარული ხელფასის“ საერთო ოდენობა კი დაახლოებით 25 მილიონ ლარს უტოლდება ანგარიში ეფუძნება პლატფორმის გამომთვლელის მონაცემებს, რომელიც 2021 წლის 10 დეკემბრიდან 2022 წლის 20 ივნისის ჩათვლით 3167–მა დასაქმებულმა შეავსო. ანგარიში: "საქართველოში მოპარული ხელფასი" რა არის „მოპარული ხელფასი“? როცა დასაქმებულს კანონით კუთვნილ ხელფასს არ უხდიან. აღნიშნული მოიცავს სხვადასხვა სახის დარღვევეას, მათ შორისაა:  აუნაზღაურებელი განაკვეთური შრომა  არასამუშაო საათებში შრომა  გადაუხდელი ფეხის ქირა •გადაუხდელი საბოლოო ანაზღაურება  ხელფასის უკანონო დაქვითვა ფორმები დივერსიფიცირებულია დასაქმების სფეროების მიხედვით. გამომთვლელის მონაცემების თანახმად – 2,789 დასაქმებული (მონაწილეთა 88%) სამუშაო ადგილზე მინიმუმ ერთი ფორმის ხელფასის მოპარვის მსხვერპლი მაინც გამხდარა.  საქართველოში „მოპარული ხელფასის“ ყველაზე გავრცელებული ფორმა არასამუშაო დროს მუშაობაა, რომელიც სამუშაო მოვალეობების ისეთ დროს შესრულებას მოიცავს, რომელსაც დასაქმებულებს ანაზღაურებად სამუშაო დროში არ უთვლიან. დასაქმებულთა 75.5% მიუთითებდა დამატებითი ანაზღაურების გარეშე არასამუშაო დროს მუშაობაზე.  მთვლელი – გაიგე რა ხდება შენს თავს ღირსეული შრომის პლატფორმა არის დამოუკიდებელი პროფესიული კავშირებისა და ადამიანის უფლებების ორგანიზაციების ერთობა, რომლებიც საქარველოში შრომის პოლიტიკის გაუმჯობესებისა და ღირსეული შრომითი პირობების შექმნის იდეის გარშემო გაერთიანდნენ.  პლატფორმის წევრები არიან შემდეგი ორგანიზაციები და პროფკავშირები:  საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია (GYLA)  ფონდი ღია საზოგადოება-საქართველო (OSGF)  ჯანდაცვისა და მომსახურების სფეროების პროფკავშირი – „სოლიდარობის ქსელი“  სოციალურ მუშაკთა გაერთიანება  თბილისის მეტროპოლიტენის დამოუკიდებელი პროფკავშირი – „ერთობა 2013“  სოციალური სამართლიანობის ცენტრი (ყოფილი EMC) • ჰუმან რაითს ვოჩ (Human Rights Watch)

2022 წლის 9 თვის მონაცემებით ოჯახში შესაძლო ძალადობის ფაქტზე 6 520 შემაკავებელი ორდენი გამოიცა. "საკანონმდებლო თუ ინსტიტუციური ცვლილებების მიუხედავად, საქართველოში ქალის მიმართ და ოჯახში ძალადობა კვლავ მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება. პრევენციის, დროული გამოვლენის და შემთხვევებზე ეფექტიანი რეაგირების მიმართულებით დღემდე არაერთი პრობლემა არსებობს“ – სახალხო დამცველი. შსს–ის 2022 წლის 9 თვის მონაცემებით: ოჯახში შესაძლო ძალადობის ფაქტზე 6520 შემაკავებელი ორდერი გამოიცა გამოძიება 3 064 ფაქტზე დაიწყო საგანგაშოა ქალთა მკვლელობებისა და მკვლელობის მცდელობების მასშტაბი. სახალხო დამცველის ხელთა არსებული ოფიციალური სტატისტიკური მონაცემებით, საქართველოში 2022 წლის 10 თვის მონაცემებით დაფიქსირდა ქალის მკვლელობის 18 შემთხვევა  აქედან ოჯახური დანაშაულის ნიშანი 11 შემთხვევაში გამოიკვეთა მაღალია მკვლელობის მცდელობის მაჩვენებელი – 32 შემთხვევიდან ოჯახური დანაშაულის ნიშნით 26 ფაქტი იყო ჩადენილი. სრულად #არაძალადობას  თუ თვლი, რომ ხარ ოჯახში ძალადობისა და ოჯახური დანაშაულის, ფიზიკური და ფისქლოგიური ძალადობის, სექსუალური შევიწროვების და სხვა ძალადობრივი დანაშაულის მსხვერპლი, ან გაქვს ინფორმაცია ამგვარი ფაქტების შესახებ  დარეკე:112

დღესდღეობით სოციალური ქსელები, ონლაინ თამაშები და აპლიკაციები კომუნიკაციის მთავარი საშუალებებია. ისევე როგორც მედალს, სოცქსელებსაც ორი მხარე აქვს დადებითი და საფრთხის შემცველი. ერთ–ერთი ასეთი საფრთხე – კიბერბულინგია. კიბერბულინგი ბულინგის სახეობაა, რომელიც ხორციელდება ონლაინ სივრცეში შეურაცხმყოფელი, აგრესიული, მუქარის შემცველი პირადი შეტყობინების ან კომენტარის სახით. არასრულწლოვანებში ონლაინ პლატფორმები (Facebook, Instagram, YouTube, TikTok) პოპულარობით სარგებლოს. გაუფრთხილებლობით ან ყურადღების მოდუნებით შესაძლოა სოცქსელებში მათი პერსონალური მონაცემები დაგროვდეს. მომხმარებლებმა გაუცნობიერებლად, შესაძლოა თავად გააზიარონ პირადი მონაცემები – მისამართი, ელ–ფოსტის მისამართი, ტელეფონის ნომერი და სხვა პირადი სახის ინფორმაცია. რაც ბულერმა შეიძლება კიბერბულინგისთვის გამოიყენოს. კიბერბულინგის თავიდან ასაცილებლად, დაიცავით თქვენი და თქვენი შვილების ელექტრონული მოწყობილობები. გამოიყენეთ ანტივირუსული პროგრამები და კონფიდენციალურობის პარამეტრსი სიფრთხილით მოეკიდეთ პერსონალური ინფორმაციის გასაჯაროებას, არ გააზიროთ პაროლები, გახსენით მხოლოდ სანდო წყაროდან მიღებული დოკუმენტები. ყურადღება მიაქციეთ ვის უმეგობრდებით სოცქსელებში. დაიცავი არასრულწლოვნები კიბერბულინგისგან და #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია.

მსოფლიოში დათვების 8 სახეობა ბინადრობს, აქედან ხუთი სახეობის რიცხოვნობა მცირდება. რიცხოვნობის შემცირების მიზეზებიდან ერთ–ერთი ბრაკონიერობაა.საქართველოში ძირითადად მურა დათვი გვხვდება, რომელიც წითელ წიგნში არის შეტანილი.  „ზოოლოგიურ ცენტრში“ მყოფი მურა დათვები და რუხი მგლები, ერთ დროს ველურ ბუნებაში დაიბადნენ ეხლა კი ცენტრის თავშესაფარში ბინადრობენ. აქ მოხვედრამდე თითოეულს თავისი მძიმე ისტორია აქვს – ბრაკონიერების მიერ ობლობა, ბუნებრივ გარემოს მოწყვეტა, ზოგ შემთხვევაში ვოლიერში დამწყვდევა ან ჯაჭვით დაბმა. „ჩვენთან მოხვედრილი დათვები და მგლები ძირითადად ჰყავდათ დატყვევებული რესტორნებში, კერძო სასტუმროებში, რომელთაც წლების განმავლობაში გასართობად იყენებდნენ“, ამბობენ ზოოლოგიურ ცენტრში. ცენტრი 2010 წელს დაარსდა გადაშენების პირას მყოფი სახეობების გადასარჩენდა, მათი პირველი ბინადრებიც გარემოს დაცვის სამინისტროს ზედამხედველობის სამსახურის მიერ სხვადასხვა ობიექტებისთვის ჩამორთმეული უნიკალური ცხოველები გახდნენ. არაბუნებრივ გარემოში გაზრდილი დათვების და მგლების ველურ ბუნებაში დაბრუნება თითქმის შეუძლებელია, რადგან მათ არ იციან ნადირობა და დამოუკიდებლად საკვების მოპოვება. ამიტომ, გაშვების შემთხვევაში, დიდი შანსია დასახლებულ ადგილებში გამოჩნდნენ, ამის გამო მათი გაშვება ბუნებაში აკრძალულია, ამბობენ ორგანიზაციის წარმომადგენლები. ისინი მაქსიმალურად ცდილობენ ცხოველებს შეუქმნან ნახევრად ბუნებრივი პირობები, თუმცა ეს ფინანსებთან და საზოგადოების მხარდაჭერასთან არის დაკავშირებული.  ბრაკონიერობა ცუდია!!! ნუ გაწირავთ ცხოველებს!!!

უკრაინაში რუსეთის შეჭრის შემდეგ საქართველომ მრავალი უკრაინელი მიიღო. არასამთავრობო ორგანიზაციები მათ დასახმარებლად აქტიურად მუშაობენ.  მათ შორისაა დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელი, რომელმაც ბათუმის ოფისში, ივლისში, ახალი პროექტი დაიწყო, რომლის მიზანიც ბათუმში ჩამოსული უკრაინის მოქალაქეების მხარდაჭერაა. პროექტს წინ უსწრებდა ცენტრების ქსელის მიერ ჩატარებული კვლევა უკრაინელთა საჭიროებების გამოსავლენად. კვლევამ, სხვა საკითხებთან ერთად, ქართული ენის სწავლების საჭიროება გამოავლინა. დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელის ბათუმის ოფისში ქართული ენის გაკვეთილები ზრდასრულების გარდა, 17 წლამდე მოზარდებისთვისაც ტარდება.  მთლიანობაში პროექტში უკრაინის 300-ზე მეტი მოქალაქე მონაწილეობს, უშუალოდ ენის და არტ-თერაპიის კურსებს კი 50 ბავშვი გადის.  ,,გაკვეთლები ძალიან სახალისო ფორმატში მიმდინარეობს, უკრაინელმა ბავშვებმა უკვე ისწავლეს ქართული ანბანი, კვირის დღეები და სხვა ელემენტარული საკომუნიკაციო ლექსიკა. გვყავდა ბავშვები რომლებსაც ისეთი ემოციური სტრესი ჰქონდათ, რომ ვერ ჭამდნენ, ვერ ახერხებდნენ აქტიურ კომუნიკაციას, მაგრამ უკვე უდიდესი პროგრესი აქვთ, ბევრს იღიმიან და ცენტრში დაგეგმილი აქტივობების შედეგად არაერთი მეგობარიც შეიძინეს“,- თეონა დიასამიძე, ცენტრის კოორდინატორი. პროექტის ფარგლებში, ასევე, არაერთი საინფორმაციო კამპანია გაიმართა.  ბათუმში მცხოვრები უკრაინის მოქალაქეების მხარდამჭერ ღონისძიებებს არასამთავრობო ორგანიზაცია „დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელი“ ახორციელებს. 🇬🇪 დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრები საქართველოს 10 ქალაქში მუშაობენ და უსაფრთხო სივრცეს სთავაზობენ მოქალაქეებს, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, მედია საშუალებებსა და ყველა სხვა ჯგუფს განურჩევლად მათი პოლიტიკური, თუ სოციალური კუთვნილებისა, მხოლოდ იმ პირობით, რომ პატივს სცემენ თავისუფალი, დემოკრატიული და კონსტრუქციული მონაწილეობის პრინციპებს და არ წაახალისებენ ძალადობას ან დისკრიმინაციას.

საგზაო უსაფრთხოების წესების დაცვა ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. ყურადღების მოდუნებას ან წესების უგულებელყოფას შესაძლოა ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლოს. 4060 საგზაო შემთხვევა დაფიქსირდა საქართველოში 2022 წლის იანვარ–სექტემბერში. დაიცავი წესები – მნიშვნელობა არ აქვს ფეხით დადიხარ თუ მანქანით. არ მართო მანქანა ნასვამ მდგომარეობაში, არ გადააჭარბო სიჩქარეს, არ შექმნა საავარიო სიტუაცია, არ უარყო შუქნიშანი და ზებრა გადასასვლელი, თვალი ადევნე საგზაო ნიშნებს. თუ ფეხით მოსიარულე ხარ – იარე ტროტუარზე და გადადი გზაზე მხოლოდ დასაშვებ ადგილას. იზრუნე სიცოცხლეზე, დაიცავი შენი და გარშემომყოფების უსაფრთხოება. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და გახდი სამაგალითო, რადგან #ესქვეყანაშენია.

რა არის მშრალი ჭრა და რატომ არის იგი ჯანმრთელობისთვის განსაკუთრებულად საშიში? გაიგე მეტი. მშენებლობისას ერთ–ერთი სახიფათო მეთოდი ქვის მშრალი ჭრაა, რომლის გამოყენებისას დიდი რაოდენობით მტევრი გამოიყოფა. ქვის შრალი ჭრისას, ამ საქმის შემსრულებლის და იქვე ახლოს მყოფი ადამიანების სასუნთქ გზებში კვარციანი მტვერი ხვდება. ამ მტვერის ხშირად შესუნთქვამ შეიძლება სასუნთქი გზების მძიმე დაავადებები გამოიწვიოს.  აშშ–ის სამუშაო უსაფრთხოებისა და ჯანმრთელობის ადმინისტრაციის (OSHA) მიერ დადგენილ დასაშვებ ნორმას 10–ჯერ აღემატება ბეტონის ბლოკების და ფილების მშრალი ჭრის შემთხვევაში გამოყოფილი მტვერი.  რა ვითარებაა ჩვენთან?  ისევე როგორც ბევრ ქვეყანაში, საქართველოშიც მშრალი ჭრა სამართალდარღვევას წარმოადგენს და დარღვევის შემთხვევაში ჯარიმებსაც ითვალისწინებს. მოძრაობა „ჩემი ქალაქი მკლავს“ 2019 წლიდან სწავლობს საკითხს და მათი მონიტორინგის შედეგების მიხედვით დღემდე გამოვლენილია 200–ზე მეტი მშრალი ჭრის შემთხვევა, რომელთა უმეტესობა თბილისში დაფიქსირდა. ჭრის ინიციატორთა ნაწილი დაჯარიმდა ან გაფრთხილება მიიღო. მოძრაობამ მარტო ნოემბრში 31 ასეთი შემთხვევა გამოავლინა და 31 ვიდეო მიაწოდა შესაბამის უწყებებს, აქედან 25 ობიექტი დაჯარიმდა. #არაქვაჭრა – ასე ჰქვია კამპანიას, რომელსაც მოძრაობა „ჩემი ქალაქი მკლავს“ აწარმოებს და მისი მიზანია მშრალი ჭრის შესახებ საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება და მათი მონაწილეობა მონიტორინგის პროცესში. თვალი ადევნე და შეუერთდი მოძრაობის ინიციატივას, რათა ერთად გავხადოთ გარემო ყველასთვის უსარფხთო.

ევროპა სამართალია... ავტორიტარიზმი ანგრევს სამართალს. მოუსმინე გია ბუღაძის პოდკასტს

პოლიტიკურმა მოძრაობამ „ხალხის ძალამ“, საზოგადოებრივი ორგანიზაციების უცხოური დაფინანსების რეგულირების მიზნით, საკანონმდებლო ინიციატივა დაანონსა. ისინი „მკაცრი საკანონმდებლო ჩარჩოს“ შექმნას ითხოვენ. ამ ინიციატივით, პოლიტიკური მოძრაობა, აშშ–ის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის სხდომას გამოეხმაურა, სადაც საქართველოში დეკმოკრატიის ხარისხი, უკუსვლა და საქართველოს მიმართ აშშ–ის პოლიტიკის გადახედვის საკითხები განიხილებოდა. საპასუხო განცხადებაში „ხალხის ძალამ“ აღნიშნა, რომ აშშ–ის მიერ საქართველოსთვის გამოყოფილი დაფინანსება ძირითადად საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს ხმარდება, რომლებიც საქართველოს სუვერენიტეტისთვის არსებით „საფრთხეს“ წარმოადგენენ. ჯერჯერობით უცნობია საკანონმდებლო ინიციატივის დეტალები, თუმცა პოლიტიკური მოძრაობის წარმომადგენლები ამბობენ, რომ მათი ინიციატივა დაეყრდნობა „საუკეთესო დასავლურ პრაქტიკას“, მათ შორის მოიაზრებენ აშშ–ის უცხოური აგენტების რეგისტრაციის აქტსაც (FARA). FARA 1938 წელს ამოქმედდა და მიმართული იყო ნაცისტურ პროპაგანდასთან ბრძოლის წინააღმდეგ. ეს აქტი არაერთხელ იყო აშშ–იც არაკომერციული ორგანიზაციების, აქტივისტების საქმიანობაში ჩარევის მიზნით გამოყენებული. ახალი პოლიტიკური მოძრაობის ინიციატივას გამოეხმაურა მმართველი პარტიის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძე და აღნიშნა, რომ ისჯელებენ ინციატივაზე თუ რასთან აქვთ საქმე, რამდენად შეესაბამება დასავლურ პრაქტიკას და მხოლოდ ამის შემდეგ განიხილავენ.  უნდა აღინიშნოს ის გარემოება, რომ სსო–ების უცხოური დაფინანსების რეგულირების შესახებ ინიციატივის გაჟღერებას წინ უსწრებდა ხელისუფლების წარმომადგენლებისა და პროსახელისუფლებო მედიების მხრიდან სამოქალაქო სექტორის მიმართ სიტყვიერი თავდასხმები. ისინი კრიტიკულ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს პარტიულ მიკერძოებას, ფინანსურ გაუმჭვირვალობასა და ანგარიშვალდებულების ნაკლებობას აბრალებენ. უცხოური დაფინანსება წარმოადგენს ქართული სსო-ების ძირითად ფინანსურ რესურსს სსო–ების უცხოურ დაფინანსების საკანონმდებლო რეგულირების ბუნდოვანი და სადავო ინიციატივა, საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მიმართ ხშირი თავდასხმები, გადაწყვეტილების მიღების პროცესიდან კრიტიკული სსო–ების ჩამოშორების მცდელობა – იმეორებს სამოქალაქო საზოგადოების შევიწროების სცენარებს, რომლებიც სხვა ქვეყნებში, გამოიყენეს.  მსგავსი ინიციატივები ერთგვარი ნიშანია იმისა, რომ ქვეყანაში შესაძლოა გაუარესდეს სსო–ებისთვის გარემო, რაც თავის მხრივ, პოტენციურად საფრთხეს შეუქმნის საქართველოს ევროპულ მისწრაფებებს, რომ ქვეყანა გახდეს ევროკავშირის კანდიდატი სახელმწიფო. მით უმეტეს იმ ფონზე, როცა მსგავს საკითხზე, ევროპის მართლმსაჯულების სასამარლომ (ECJ) უნგრეთის მაგალითზე 2020 წელს მიიღო გადაწყვეტილება. რომლის მიხედვითაც უნგრეთში საზოგადოებრივი ორგანიზაციების უცხოელი პირების მიერ დაფინანსებაზე დაწესებული შეზღუდვები უარყოფითად შეფასდა და აღინიშნა, რომ იგი ეწინააღმდეგება ევროკავშირის კანონმდებლობას.