არასამთავრობო ორგანიზაციის შექმნის იდეა 2002 წელს გაჩნდა, მაშინ, როცა "GSPSA - საქართველოს ცხოველთა დაცვისა და გადარჩენის საზოგადოების" ერთ–ერთ დამფუძნებელს, თეიმურაზ წიქორიძეს ძაღლი "რიჩი“ დაეღუპა. მან გადაწყვიტა, რომ გასაჭირში მყოფი მიუსაფარი ცხოველებისთვის - ცხოველების სოფელი "რიჩი" აეშენებინა. ამ იდეის განხორციელებას მრავალი წელი დასჭირდა. 20 წლის შემდეგ, სანდრა ჯონსონისა და საქართველოს ცხოველთა დაცვისა და გადარჩენის საზოგადოების სხვა წევრების ხელშეწყობით სოფელი შეიქმნა. ამჟამად ცხოველებისთვის დაცულ საბინადრო ტერიტორიაზე ფსიქოლოგიური და ფიზიკური ტრავმების მქონე 100-მდე ძაღლი უსაფრთხო და მშვიდ გარემოში ცხოვრობს. "რიჩი" დაშორებულია დასახლებული პუნქტიდან, გარშემორტყმულია ხეებითა და ნაკადულებით, რაც ცხოველებისთვის მშვიდი გარემოს წინაპირობაა. სოფელში განთავსებულია თბილი და კომფორტული ხის სახლები ძაღლისთვის. ტერიტორიაზე გამოყოფილია სასეირნო და გასართობი ღია სივრცეები, რაც ძაღლებს ერთმანეთთან ურთიერთობის, გართობისა და სეირნობის საშუალებას აძლევს დღისა თუ ღამის ნებისმიერ მონაკვეთში. "რიჩის” სამომავლო გეგმებში გაფართოებაც შედის, რათა შეიქმნას დამატებითი სივრცეები ცხოველებისთვის. ასევე, იგეგმება ვეტერინარული კლინიკის, თავშესაფრის, საკარანტინე და პოსტოპერაციული სივრცეების აშენებაც.  ასეთი ისტორიები კიდევ ერთხელ გვარწმუნებს თუ რამდენად მნიშვნელოვანია გარემოზე და მის ბინადრებზე ზრუნვა, პასუხისმგებლობის გაზიარება და ჰუმანური იდეების წახალისება. #ესქვეყანაშენია

დღეს მოგიყვებით წეროვანში მცხოვრებ აქტივისტზე – თორნიკე ჟუჟნიაშვილზე, რომელმაც საკუთარი ინიციატივით ჯერ მარტო, შემდეგ კი თანამოაზრეებთან ერთად დაიწყო მიუსაფარ ძაღლებზე ზრუნვა. მისი, როგორც აქტივისტის ისტორია ასე დაიწყო – 4 წლის წინათ სასტიკად ნაცემი ჯინა პატრონმა ქუჩაში დატოვა, რომელსაც ადამიანები ხშირად ჩაგრავდნენ და ხან შიმშილით, ხან კი ავტოსაგზაო შემთხვევების გამო ლეკვები ეღუპებოდა. თორნიკემ ჯინაზე დაიწყო ზრუნვა. მისი ლეკვები დააბინა და ჯინაც გაასტერილა. მაგრამ ერთ დღესაც, ვიღაცამ ცეცხლსასროლი იარაღით მოკლა ჯინა, ამბობს თორნიკე. ამის შემდგომ მტკიცედ გადაწყვიტა – უანგაროდ ეზრუნა და მოევლო მიუსაფარი ცხოველებისთვის. გადამდები დაავადებები, უკონტროლო გამრავლება, ანტისანიტარია, ადამიანების მხრიდან სასტიკი მოპყრობა, მიუსაფარი ცხოველებისადმი ადამიანების არცთუ უსაფუძვლო შიში – ეს პრობლემების არასრული ჩამონათვალია, რომელიც საზოგადოების წინაშე წლების განმავლობაში დგას.  მიუსაფარი ცხოველების მართვის მრავალწლიანი, სხვადასხვა ტიპის გამოცდილება დაგროვდა ევროპის ქვეყნებში. მაგალითად ნიდერლანდები, dutchreview–ის თანახმად კომპლექსური მიდგომის შედეგად მიუსაფარი ძაღლები აღარ არიან ქვეყანაში. ბოლო მიუსაფარი ძაღლი 2019 წელს აიყვანეს. ამ კომპლექსური მიდგომიდან ერთ–ერთი პოპულაციების მართვაა (სტერილიზაცია), რომელიც ცხოველების უკონტროლო გამრავლებას აწესრიგებს და ამცირებს ცხოველებში აგრესიას. იგი ჩვენთანაც გამოიყენება, თუმცა, საქართველოს რეგიონების ნაწილისთვის ეს საკითხი პრობლემურია.  სწორედ ამიტომ, თორნიკემ და მისმა თანამოაზრეებმა, შესაძლებლობების მიხედვით, პატარ–პატარა ნაბიჯების გადადგმა დაიწყეს – მიუსაფარი ძაღლების სტერილიზაციის, მკურნალობის პროცესების ორგანიზება და ცნობადობის კამპანია, რათა საზოგადოებისთვის ეჩვენებინათ, თუ როგორ შეიძლება ჰუმანურად პრობლემის მოგვარებისკენ სვლა. ამ ეტაპზე შედეგი ასეთია: 50–მდე მიუსაფარი ძაღლის სტერილიზაციით 500–მდე პოტენციური მიუსაფარი ცხოველის არიდება მოხერხდა. ამ ახალგაზრდების – „წეროვანის საინიციატივო ჯგუფის“ ადვოკატირების შემდგომ მცხეთის მუნიციპალიტეტი 2023 წელს მიუსაფარ ცხოველთა თავშესაფრის მშენებლობას გეგმავს.  ასე ცვლიან გარემოს აქტივისტები. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

მსოფლიოში დათვების 8 სახეობა ბინადრობს, აქედან ხუთი სახეობის რიცხოვნობა მცირდება. რიცხოვნობის შემცირების მიზეზებიდან ერთ–ერთი ბრაკონიერობაა.საქართველოში ძირითადად მურა დათვი გვხვდება, რომელიც წითელ წიგნში არის შეტანილი.  „ზოოლოგიურ ცენტრში“ მყოფი მურა დათვები და რუხი მგლები, ერთ დროს ველურ ბუნებაში დაიბადნენ ეხლა კი ცენტრის თავშესაფარში ბინადრობენ. აქ მოხვედრამდე თითოეულს თავისი მძიმე ისტორია აქვს – ბრაკონიერების მიერ ობლობა, ბუნებრივ გარემოს მოწყვეტა, ზოგ შემთხვევაში ვოლიერში დამწყვდევა ან ჯაჭვით დაბმა. „ჩვენთან მოხვედრილი დათვები და მგლები ძირითადად ჰყავდათ დატყვევებული რესტორნებში, კერძო სასტუმროებში, რომელთაც წლების განმავლობაში გასართობად იყენებდნენ“, ამბობენ ზოოლოგიურ ცენტრში. ცენტრი 2010 წელს დაარსდა გადაშენების პირას მყოფი სახეობების გადასარჩენდა, მათი პირველი ბინადრებიც გარემოს დაცვის სამინისტროს ზედამხედველობის სამსახურის მიერ სხვადასხვა ობიექტებისთვის ჩამორთმეული უნიკალური ცხოველები გახდნენ. არაბუნებრივ გარემოში გაზრდილი დათვების და მგლების ველურ ბუნებაში დაბრუნება თითქმის შეუძლებელია, რადგან მათ არ იციან ნადირობა და დამოუკიდებლად საკვების მოპოვება. ამიტომ, გაშვების შემთხვევაში, დიდი შანსია დასახლებულ ადგილებში გამოჩნდნენ, ამის გამო მათი გაშვება ბუნებაში აკრძალულია, ამბობენ ორგანიზაციის წარმომადგენლები. ისინი მაქსიმალურად ცდილობენ ცხოველებს შეუქმნან ნახევრად ბუნებრივი პირობები, თუმცა ეს ფინანსებთან და საზოგადოების მხარდაჭერასთან არის დაკავშირებული.  ბრაკონიერობა ცუდია!!! ნუ გაწირავთ ცხოველებს!!!