იცი რა აქვთ საერთო ოლივერ კრომველს, ენდრიუ ჯონსონს, რეზერფორდ ჰეისს და ჩარლზ პირველს? მათი ბედი ზუსტად ერთმა ხმამ გადაწყვიტა. ერთ ხმას ბევრი რამის შეცვლა შეუძლია, ნახე ვიდეო და თავად დარწმუნდი.  

100 წლის წინ, 1924 წელს, საბჭოთა მმართველობისა და რუსული ოკუპაციის წინააღმდეგ საერთო სახალხო აჯანყების მიზანი საბჭოთა ოკუპაციისგან საქართველოს გათავისუფლება და დემოკრატიული რესპუბლიკის აღდგენა იყო. საბჭოთა საოკუპაციო რეჟიმმა, ყველაზე მასშტაბური ანტისაბჭოური აჯანყება სასტიკად ჩაახშო - საქართველოში მასობრივი დახვრეტები დაიწყო, რასაც 4000-მდე მოქალაქე ემსხვერპლა. რუსეთი ოკუპანტია, ამას როგორც აწმყო, ისე ისტორიაც მოწმობს! ჩვენი ქვეყანა კი რუსული მარწუხებისგან დაღწევას უკვე რამდენიმე საუკუნეა ცდილობს.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და იბრძოლე საქართველოს თავისუფლებისთვის!

არსებობს სტერეოტიპები, რომლებიც ხელს გვიშლის დემოკრატიული სახელმწიფოს აშენებაში და სამწუხაროდ, ასეთ დამოკიდებულებებს ჩვენი საზოგადოების გარკვეული ნაწილი იზიარებს კიდეც. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და არ აჰყვე სტერეოტიპებს, რადგან #ესქვეყანაშენია

უკვე იცი, რომ 2019-2024 წლებში ევროკავშირის დაფინანსება საქართველოს სამინისტროებისთვის 11-ჯერ აღემატება საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის გამოყოფილ თანხებს. 2019-2024 წლებში საქართველოს სამინისტროებისა და სხვა სახელმწიფო ინსტიტუტებისთვის, ევროკავშირის ფინანსურმა მხარდაჭერამ 517. 82 მილიონი ევრო შეადგინა, მაშინ როცა საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის ფინანსური მხარდაჭერა - 46.1 მილიონი ევროა. ევროკავშირის მიერ საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის გამოყოფილი თანხის 2/3-ზე მეტი კი განკუთვნილია იმ ორგანიზაციებისთვის, რომლებიც უშუალოდ მოსახლეობას უწევენ მომსახურებასა და დახმარებას. გაეცანი მონაცემებს, ნუ დაუჯერებ გადაუმოწმებელ ინფორმაციას, რადგან #ესქვეყანაშენია წყარო: ევროკავშირი

2024 წლის 1 აგვისტოს გამოქვეყნდა, საქართველოს იუსტიციის მინისტრის ბრძანება, რომელიც განსაზღვრავს უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, იგივე „რუსული კანონის“ საფუძველზე შექმნილი რეესტრის წარმოების, საფინანსო დეკლარაციის წარდგენისა და მონიტორინგის წესებს. მანამდე, 29 ივლისს, საქართველოს იუსტიციის მინისტრის გადაწყვეტილებით, სსიპ - საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში შეიქმნა ახალი ერთეული, ფინანსური დეკლარირების დეპარტამენტი, რომელიც, მათ შორის, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრის“ წარმოებასა და მის საჯაროობაზე იქნება პასუხისმგებელი. აღსანიშნავია, რომ სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილი არ გეგმავს აღნიშნულ რეესტრში ნებაყოფლობით რეგისტრაციასა და საფინანსო დეკლარაციის წარმოდგენას, რადგან მათი განცხადებით, ამას არაფერი აქვს საერთო გამჭვირვალობასთან და მიმართულია ორგანიზაციების დისკრედიტაციისკენ, თუმცა კანონის მოთხოვნები იმ ორგანიზაციებისთვისაც პრობლემური აღმოჩნდება, რომლებიც ამგვარ რეესტრში, შესაძლოა, რეგისტრაციას გეგმავენ. იუსტიციის მინისტრის მიერ პირველ აგვისტოს გამოცემული ნორმატიული აქტით განსაზღვრული საფინანსო დეკლარაცია, რომელიც ორგანიზაციებმა უნდა წარადგინონ, სხვა ვალდებულებებთან ერთად, ასევე ითხოვს დეტალურ საიდენტიფიკაციო მონაცემებს ორგანიზაციასთან ურთიერთობაში მყოფი ყველა ფიზიკური პირის შესახებ, რომელთა მიმართაც საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში რაიმე ხარჯი გაწეულა. საგულისხმოა, რომ იგივე ეხება დამფინანსებელ ფიზიკურ პირებსაც. ეს ვრცელდება 2023 წლის მონაცემებზეც, რომელთა ახალი წესით შეგროვებაც ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის დიდ სირთულეს წარმოადგენს. აღნიშნული ინფორმაციის მოძიება და დამუშავება, გამომდინარე ამ ინფორმაციის ოდენობისა და სენსიტიურობისა, ასევე დამატებითი ადამიანური და ფინანსური რესურსის მობილიზების აუცილებლობის გამო, ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის შესაძლოა წარმოადგენდეს ისეთი ტიპის სირთულეს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ამ ორგანიზაციათა ფაქტობრივი პარალიზება და შესაბამისად მუშაობის შეფერხება. გარდა ამისა, სამომავლოდ მსგავსი დეტალიზაციის ინფორმაციის მოძიებამ, შესაძლოა, გააჩინოს ბენეფიციარებში პროცესისადმი უნდობლობა, რაც განსაკუთრებით დამაზიანებელი იქნება მომსახურების მიმწოდებელი და მოწყვლადი საზოგადოებრივი ჯგუფების თემატიკაზე მომუშავე ორგანიზაციებისთვის, რაც საბოლოოდ მნიშვნელოვნად შეუშლის ხელს ამ ორგანიზაციებს მუშაობაში. საყურადღებოა ისიც, რომ „რუსული კანონი“ ერთთვიან ვადას აძლევს ორგანიზაციებს, რათა მათ მატერიალური ფორმით წარადგინონ წერილობითი განცხადება უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად რეგისტრაციის შესახებ. ამის შემდეგ, 2 დღის ვადაში ორგანიზაცია დაიშვება „სათანადო ვებ-გვერდზე“, სადაც მან 10 სამუშაო დღეში უნდა შეავსოს განაცხადი, რაც ამავდროულად არის საფინანსო დეკლარაცია. გამომდინარე აქედან, კანონი დეკლარაციის მომზადებისა და წარდგენისთვის, პრაქტიკულად ძალიან მცირე დროს, ერთ თვე-ნახევარს განსაზღვრავს (არასწორად ან/და არასრულყოფილად შევსებული განაცხადის ავტორი ვალდებულია ხარვეზი 10 სამუშაო დღის ვადაში აღმოფხვრას). შედარებისთვის სამეწარმეო სუბიექტებისათვის ანგარიშგებისათვის, რაც "ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ" კანონით რეგულირდება, 9 თვეა განსაზღვრული. საინტერესოა, ისიც, რომ სამეწარმეო სუბიექტების ანგარიშგების წესში ცვლილებების შემოღებისას, რაც, ცხადია, თავისი არსით განსხვავდება სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და მედიისთვის შემოღებული ანგარიშგებისა, მოსამზადებელ პერიოდი ორი წელი გაგრძელდა, რა დროსაც სახელმწიფო ასევე ავრცელებდა ინფორმაციასა და ცოდნას არსებულ ცვლილებებზე. საფინანსო დეკლარაციის შევსებისა და წარდგენისთვის შემჭიდროვებული ვადები დამატებით ხელის შემშლელ ფაქტორს წარმოადგენს ორგანიზაციებისთვის და უარყოფითად აისახება მათ მუშაობაზე. გარდა ამისა, აღნიშნული შეზღუდვები მიუთითებს, რომ კანონის ამოქმედების მიზანს არა ორგანიზაციათა გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა, არამედ მათი მუშაობის შეფერხება შეიძლება წარმოადგენდეს. საბოლოოდ, აღნიშნული მოთხოვნები, მათ შორის არსებული და სამომავლო სირთულეები, რომლებიც დაკავშირებულია ინფორმაციის მოძიებასა და დამუშავებასთან, ასევე შემჭიდროვებული ვადები, რომელშიც უნდა მოხდეს საფინანსო დეკლარაციის წარდგენა, ნეგატიურ ზეგავლენას მოახდენს სამოქალაქო სივრცის იმ აქტორების მუშაობაზე, რომლებიც ნებაყოფლობით რეგისტრაციას, ან სახელმწიფოს მიერ მათი რეგისტრაციის შემდეგ დეკლარაციის წარდგენას გეგმავენ, რაც, შესაძლოა, ამ საბოლოოდ მუშაობის შეჩერებითაც დასრულდეს. აღნიშნული სირთულეები კიდევ უფრო მეტად აუარესებს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების საარსებო გარემოს და ართულებს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მხრიდან ადვოკატირებისა და მომსახურების მიწოდების შესაძლებლობას.

27 ივნისს ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეამ (PACE) 66 ხმით 4-ის წინააღმდეგ მხარი დაუჭირა რეზოლუციას, რომელიც საქართველოში დემოკრატიის წინაშე არსებულ გამოწვევებს ეხმიანება. რეზოლუციაში ასახული შეშფოთებები პრაქტიკულად განმეორდა ევროპის საბჭოს გადაწყვეტილებებსა და მოწოდებებშიც. რეზოლუციის ტექსტში ნათქვამია, რომ საპარლამენტო ასამბლეა გამოხატავს ღრმა შეშფოთებას საქართველოში ბოლო დროს განვითარებული მოვლენების გამო, რაც სერიოზულ ეჭვებს ბადებს ქვეყნის მხრიდან საერთაშორისო დემოკრატიული ნორმებისა და ევრო-ატლანტიკური მისწრაფებებისადმი ერთგულებასთან დაკავშირებით. რეზოლუციის თანახმად, ასამბლეა სრულად უჭერს მხარს უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონთან დაკავშირებით ვენეციის კომისიის მიერ მომზადებულ დასკვნას და მიიჩნევს, რომ ეს კანონი, ისევე როგორც მისი მიღების წესი, არის შეუთავსებელი ევროპულ დემოკრატიულ და ადამიანის უფლებათა სტანდარტებთან. ასამბლეის ხედვით, ამ კანონს არაფერი აქვს საერთო არც არაკომერციული სუბიექტების, მათ შორის, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და მედიის ფინანსურ გამჭვირვალობასთან და არც მტრული უცხოური გავლენის შეკავებასთან, არამედ ის საშუალებას აძლევს ხელისუფლებას, სამოქალაქო საზოგადოებასა და მედიაზე არასათანადო პოლიტიკური კონტროლი დაამყაროს. PACE-ს რეზოლუციის მიხედვით, კანონი მთლიანად უნდა გაუქმდეს ყოველგვარი შეფერხების გარეშე. რეზოლუციის ტექსტის თანახმად, ამ კანონის მიღება არ არის იზოლირებული შემთხვევა, არამედ წარმოადგენს მოვლენათა განვითარების ერთგვარ კულმინაციას, რაც ნათლად წარმოაჩენს ქვეყანაში დემოკრატიულ უკუსვლას. ასამბლეა საქართველოს კვლავ დემოკრატიული კურსისკენ დაბრუნებისკენ მოუწოდებს, რაც არამხოლოდ სიტყვებში, არამედ მკაფიო მოქმედებებში უნდა გამოიხატებოდეს. უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონის მიღება არ შეიძლება განიხილებოდეს საქართველოს მოახლოებული საპარლამენტო არჩევნებისგან იზოლირებულად, რომელიც ჩატარდება 2024 წლის 26 ოქტომბერს. ასამბლეა შიშობს, რომ ეს კანონი უარყოფით გავლენას მოახდენს არჩევნებზე და შედეგებისადმი ნდობაზე, რამაც „შეიძლება გავლენა მოახდინოს არჩევნების ლეგიტიმურობაზე“. გარდა რუსული კანონის გაუქმების მოწოდებისა, რეზოლუციაში ასევე ნათქვამია, რომ ასამბლეა შეშფოთებულია პოლიციის მიერ ძალის გადაჭარბებული და არაპროპორციული გამოყენების, ასევე, დემონსტრანტების, სამოქალაქო საზოგადოების აქტივისტების, ჟურნალისტების და პარლამენტის წევრების წინააღმდეგ ძალადობრივი თავდასხმებისა და დაშინების კამპანიების გამო. ასამბლეა ასევე შეშფოთებულია, რომ ეს თავდასხმები არ არის საკმარისად გამოძიებული და დაგმობილი ხელისუფლების მიერ, რამაც შეიძლება დაუსჯელობის ატმოსფერო შექმნას. 27 ივნისს, მათ შორის, საქართველოს შესახებ იმსჯელა ევროპულმა საბჭომაც (EUCO). საბჭო, ისევე როგორც საპარლამენტო ასამბლეა, შეშფოთებას გამოხატავს ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენების გამო. საბჭო თავის გადაწყვეტილებაში აცხადებს, რომ უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ მიღებული კანონი კანდიდატის სტატუსის მინიჭების შესახებ ევროკომისიის რეკომენდაციაში მითითებულ ნაბიჯებთან მიმართებაში უკუსვლას წარმოადგენს. ევროპული საბჭო მოუწოდებს საქართველოს ხელისუფლებას, სიცხადე შეიტანოს თავის განზრახვებში არსებულ მოქმედებათა კურსის ცვლილების საშუალებით, რაც საფრთხეს უქმნის საქართველოს ევროკავშირისკენ მიმავალ გზას და გაწევრიანების პროცესი ფაქტობრივად გაჩერებამდე მიყავს. გარდა ამისა, ევროპული საბჭო სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლების, პოლიტიკური ლიდერების, სამოქალაქო აქტივისტებისა და ჟურნალისტების მიმართ დაშინების, მუქარისა და ფიზიკური თავდასხმის მზარდი შემთხვევების შეწყვეტის მოწოდებით გამოდის. საბჭო აღნიშნავს, რომ ნებისმიერი ქვეყნისთვის, რომელიც ევროკავშირში გაწევრიანებისკენ მიისწრაფვის, არსებითია იმ ღირებულებებისა და პრინციპების პატივისცემა, რომელსაც ევროკავშირი ეფუძნება. საბჭო თავის მოწოდებებში ასევე აღნიშნავს, რომ დაგეგმილი არჩევნები უნდა იყოს თავისუფალი და სამართლიანი და მხარს უჭერს პარტნიორების მხრიდან არჩევნებზე გრძელვადიან და მოკლევადიან სიღრმისეულ დაკვირვებას. EUCO კვლავ ადასტურებს ურყევ მხარდაჭერას საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ და გამოხატავს მტკიცე სოლიდარობას საქართველოს მოსახლეობისადმი და მზაობას განაგრძოს მისი მხარდაჭერა ევროპული მომავლისკენ მიმავალ გზაზე. ევროპული საბჭო არის ევროკავშირის კოლეგიალური ორგანო, რომელიც განსაზღვრავს კავშირის პოლიტიკურ მიმართულებასა და პრიორიტეტებს. იგი აერთიანებს წევრი ქვეყნების სახელმწიფოთა და მთავრობათა მეთაურებსა და ევროკომისიისა და ევროპული საბჭოს პრეზიდენტებს. რაც შეეხება ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეას, ესაა საბჭოს ერთგვარი საპარლამენტო ორგანო, რომელშიც 46 ქვეყნის, მათ შორის საქართველოს, წარმომადგენლები შედიან.

რა მოხდა რუსეთში: ყველაფერი 2012 წლიდან დაიწყო, როდესაც უცხოელი აგენტის სტატუსით რეგისტრაცია მხოლოდ რეგისტრირებულ არაკომერციულ ორგანიზაციებს დაევალათ. თუმცა, წლების განმავლობაში ყველაფერი იცვლებოდა და “აგენტების” სიაც ფართოვდებოდა. რატომ ამოქმედდა ეს კანონი? რუსეთს ეს სჭირდებოდა არასასურველი აზრის ჩახშობისა და საქმიანობის შეჩერების ინსტრუმენტად, რაც საბოლოოდ ავტორიტარულ კონტროლში გადაიზარდა.  რა მოხდება საქართველოში? “აგენტების კანონი”, რომელიც საქართველოში სამივე მოსმენით მიიღეს, რუსეთში არსებული კანონის ანარეკლია, რადგან ის მიზნად ისახავს კრიტიკული მედიისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების სტიგმატიზაციას და მათი საქმიანობის შეფერხებას. დაიცავი შენი და შენი ქვეყნის მომავალი,  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა რადგან #ესქვეყანაშენია

28 მაისს საქართველოს პარლამენტმა 66 ხმით მხარი არ დაუჭირა ეგრეთ წოდებული "რუსული კანონის" შესახებ პრეზიდენტის მიერ გაგზავნილ მოტივირებულ შენიშვნებს, ხოლო შემდგომ, იმავე დღეს 84 ხმით მხარი დაუჭირა ამ კანონის მანამდე სამი მოსმენით მიღებულ ვერსიას. ეს პროცედურა საჯაროდ ცნობილია, როგორც "ვეტოს დაძლევა". ვეტოს დაძლევის შემდეგ, კანონმდებლობის თანახმად, პარლამენტმა 3 დღის ვადაში უნდა გადაუგზავნოს კანონი პრეზიდენტს, რომელსაც ხელმოწერისა და გამოქვეყნებისთვის 5 დღის ვადა აქვს. თუ საქართველოს პრეზიდენტი დადგენილ ვადაში არ გამოაქვეყნებს კანონს, მას ამ ვადის ამოწურვიდან 5 დღის ვადაში ხელს აწერს და აქვეყნებს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე. როგორც საჯარო წყაროებიდან არის ცნობილი, პრეზიდენტი არ აპირებს ამ კანონის ხელმოწერას, შესაბამისად პრეზიდენტისთვის დადგენილი 5 დღიანი ვადის გასვლის შემდეგ, მას ხელს მოაწერს პარლამენტის თავმჯდომარე. "უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" კანონი ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად მოიაზრებს ყველა იმ არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდულ პირს, რომელიც არ არის ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ დაფუძნებული, არ არის სპორტული ფედერაცია ან შესაბამისი კანონით გათვალისწინებული სისხლის დაწესებულება და კალენდარული წლის განმავლობაში შემოსავლის 20%-ზე მეტს იღებს უცხოური ძალისგან. უცხოური ძალის ინტერესების გამტარ ორგანიზაციად ასევე ითვლება ის იურიდიული პირი რომელიც ფლობს მედია-საშუალებას და რომლის მიერ კალენდარული წლის განმავლობაში მიღებული არაკომერციული შემოსავლის 20%-ზე მეტის წყარო უცხოური ძალაა. ზემოთ მოცემულ სუბიექტებს, კანონი „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ რეგისტრაციას ავალდებულებს. კანონის თანახმად, უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად აღიარებისთვის განმსაზღვრელია, არა ამ სუბიექტის საქმიანობა, არამედ შემოსავლის წყარო - პირდაპირ ან არაპირდაპირ უცხოური ძალიდან მიღებული შემოსავლები. ამასთან, არ აქვს მნიშვნელობა შემოსავლის წყარო, ევროკავშირია, საერთაშორისო ორგანიზაციაა რომლის წევრიც საქართველო თავად არის, თუ საქართველოს მიმართ მტრულად განწყობილი ქვეყანაა. ამ კანონის თანახმად, კანონის გამოქვეყნებიდან 60 დღის ვადაში შესაბამისმა ორგანოებმა/თანამდებობის პირებმა უნდა მიიღონ/გამოსცემ ამ კანონის შესასრულებლად საჭირო კანონქვემდებარე აქტები და უზრუნველყონ კანონქვემდებარე აქტების ამ კანონთან შესაბამისობა. ასევე, საქართველოს იუსტიციის სამინისტრომ და საჯარო რეესტრის ეროვნულმა სააგენტომ უნდა განახორციელონ ამ კანონის შესასრულებლად საჭირო წინასწარი მატერიალურ-ტექნიკური და სხვა ღონისძიებები, რაც რეალურად გულისხმობს, მათ შორის, უცხოური ძალის ინტერესების გავლენის მატარებელ ორგანიზაციად დარეგისტრირებისთვის საჭირო პროცედურებისა და საშუალებების, აგრეთვე შესაბამისი რეესტრის შექმნას. კანონის მიხედვით, ამ კანონის გამოქვეყნების მე-60 დღიდან, სუბიექტებს, რომლებიც 2023 წლის მდგომარეობით აკმაყოფილებენ უცხოური ძალის ინტერსების გამტარი ორგანიზაციის კრიტერიუმებს, ეძლევათ 1-თვიანი ვადა, რათა რეგისტრაციის შესახებ მატერიალური ფორმით წერილობითი განცხადებით, იუსტიციის სახლის მეშვეობით, მიმართონ საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს. მიმართვიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში, საჯარო რეესტრის ეროვნულმა სააგენტომ უნდა დაუშვას სუბიექტი შესაბამის ვებ-გვერდზე, რის შემგომაც ამ უკანასკნელმა 10 სამუშაო დღის ვადაში ელექტრონულად უნდა შეავსოს და წარადგინოს საქართველოს იუსტიციის მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმის განაცხადი (რომელიც იმავდროულად საფინანსო დეკლარაციაა). თუ სუბიექტი აკმაყოფილებს უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციის კრიტერიუმებს და დადგენილ ვადაში ნებაყოფლობით არ მიმართავს და თავს აარიდებს უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად რეგისტრაციას, საჯარო რეესტრის სააგენტო, მონიტორინგის შედეგების საფუძველზე, იძულებით დაარეგისტრირებს სუბიექტს უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციების რეესტრში. ამავდროულად, რეგისტრაციის თავის არიდების გამო სუბიექტს დაეკისრება ჯარიმა 25,000 ლარის ოდენობით და მაინც ვალდებული იქნება 10 სამუშაო დღის ვადაში საჯარო რეესტრს წარუდგინოს განაცხადი/საფინანსო დეკლარაცია. ამ უკანასკნელის წარუდგენლობის შემთხვევაში, სუბიექტს დამატებით დაეკისრება ჯარიმა 10,000 ლარის ოდენობით. ამ შემთხვევაში, ადმინისტრაციული სახდელის დადებიდან ყოველი შემდგომი ერთი თვის განმავლობაში განაცხადის/საფინანსო დეკლარაციის წარუდგენლობა დამატებით გამოიწვევს 20,000 ლარიან ჯარიმას. კანონის თანახმად, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს უფლებამოსილ პირს, ნებისმიერ დროს შეუძლია იუსტიციის მინისტრის მიერ დამტკიცებული წესის მიხედვით განხორციელოს მონიტორინგი. მონიტორინგის დაწყების საფუძველი შეიძლება იყოს თავად იუსტიციის სამინისტროს მიერ უფლებამოსილი პირის ინიციატივა ან ნებისმიერი პირის წერილობითი განცხადება, რომელიც შეიცავს ინფორმაციას კონკრეტულ ორგანიზაციასთან დაკავშირებით. მონიტორინგის განსახორციელებლად, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მიერ უფლებამოსილ პირს უფლება აქვს, კანონის შესაბამისად მოიძიოს ნებისმიერი საჭირო ინფორმაცია, მათ შორის განსაკუთრებული კატეგორიის პერსონალური მონაცემები (მაგალითად, მონაცემები რომელიც უკავშირდება ფიზიკური პირის რასობრივ ან ეთნიკურ კუთვნილებას, პოლიტიკურ შეხედულებებს, რელიგიურ, ფილოსოფიურ ან სხვაგვარ მრწამსს, პროფესიული კავშირის წევრობას, ჯანმრთელობას, სქესობრივ ცხოვრებას). ინფორმაცია შეიძლება მოთხოვნილი იქნეს ნებისმიერი ფიზიკური პირისგან, იურიდიული პირისგან, ორგანიზაციისგან, დაწესებულებისგან და ორგანოსგან. თავის მხრივ, იუსტიციის სამინისტროს მიერ უფლებამოსილ პირს მოთხოვნილი ინფორმაცია უნდა წარედგინოს დაუყოვნებლივ. პირის მიერ მის ხელთ არსებული მოთხოვნილი ინფორმაციის წარუდგენლობის შემთხვევაში, იგი დაჯარიმდება 5,000 ლარის ოდენობით. კანონის ხელმოწერის და გამოქვეყნების მინიმალური ვადების გამოყენების შემთხვევაში, სუბიექტებმა არაუგვიანეს 2024 წლის აგვისტოს ბოლოს უკვე უნდა მიმართონ საჯარო რეესტრს განცხადებით უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციების რეესტრში რეგისტრაციის შესახებ. აღნიშნული, თავის მხრივ ემთხვევა ქვეყანაში საპარლამენტო არჩევნების წინა პერიოდს, რომელიც ისედაც ხასიათდება პოლიტიკური პოლარიზაციით, ხოლო აღნიშნული გარემოება კიდევ უფრო გაზრდის ამგვარ პოლარიზებას.

რა უნდა ვიცოდე ჩვენი შრომითი უფლებების შესახებ და რა არის ღირსეული შრომის უფლება. ნახეთ ჩვენს მიერ მომზადებული ვიდეო. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

ერთ–ერთი პირველი ორგანიზაცია, რომელიც პირველი რესპუბლიკის მმართველობის დროს შეიქმნა – საქართველოს რესპუბლიკის წითელი ჯვრის საზოგადოება იყო. 1918 წლის 7 სექტემბერს, გაზეთი „შრომა“ იუწყებოდა, რომ 8 სექტემბერს (ენკენისთვეს), 11:00 საათზე, ქალაქის საბჭოს დარბაზში გაიმართებოდა სადამფუძნებლო კრება. განიხილავდნენ საზოგადოების წესდების პროექტს და აირჩევდნენ გამგეობისა და სარევიზიო კომისიის წევრებს.  წესდების მიხედვით, ჰუმანიტარულ ორგანიზაციას, 9 ადამიანისგან შემდგარი მმართველი საბჭო მართავდა, მთავარი ოფისი თბილისში იყო განთავსებული, საქართველოს მრავალ ქალაქსა და დაბაში კი განყოფილებები ჰქონდა. ნებისმიერ ადამიანს, რომელიც საწევროს გადაიხდიდა, შეეძლო გამხდარიყო საზოგადოების წევრი.  საზოგადოება აქტიურად მუშაობდა მოწყალების დების თემის ჩამოყალიბებისთვის, უსახლკარო ბავშვთა მოვლისა, და რა თქმა უნდა, საომარი მოქმედებების დროს დაზარალებულთა და დევნილთა, ლტოლვილთა დახმარების მიმართულებით. სხვა საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მსგავსად, წითელი ჯვარი, მართავდა საქველმოქმედო ღონისძიებებს პანსიონატების, ბავშვთა სახლების თუ გორის მიწისძვრის დროს დაზარალებულთა დასახმარებლად.  რუსეთის წითელი არმიის შემოჭრისას, 1921 წლის თებერვალში, წითელი ჯვარი ცდილობდა თბილისში წესრიგის დამყარებას, ხოლო მოწყალების დები, საკუთარი სიცოცხლის ფასად მხარში ედგნენ დაჭრილ და მიტოვებულ სამხედროებსა თუ მოქალაქეებს. დღემდე უცნობია, რამდენი მოწყალების და ან წითელი ჯვრის წევრი ემსხვერპლა რუსულ ოკუპაციას 1921 წელს.  ამ წლების საარქივო მასალების ნაწილი პრაქტიკულად არ არსებობს, ამიტომ ჰუმანიტარულ–საქველმოქმედო ორგანიზაციის საქმიანობის სრული სურათის ხილვაც, ამ ეტაპზე, შეზღუდულია. #იცნობდეისტორიას, რადგან #ესქვეყანაშენია

დემოკრატიულმა რესპუბლიკამ, დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, „მემკვიდრეობით“ მიიღო, პრაქტიკულად დაშლილი და შეუმდგარი ინსტიტუტები, რომელთა ქმედუნარიანობა ძალიან დაბალი იყო. კოალიციური მთავრობა სწრაფად შეუდგა მუშაობას, იმპერიის დროს შექმნილი ინსტიტუტები სწრაფაფ დაშალა და რამდენიმე კვირაში ჩამოაყალიბა მცირე ზომის სამინისტროები. 1919 წლის განმავლობაში სამინისტროები ერთმანეთს შეუერთა და მათი რაოდენობაც შეამცირა, თუმცა ამან მართვის ხარისხი გააუარესა და 1920 წლისათვის კვლავ აღადგინა სამინისტროების პირველადი სტრუქტურა. სამთავრობო ინსტიტუტებში თანამშრომელთა შერჩევის მთავარი კრიტერიუმს – კვალიფიკაცია წარმოადგენდა და პარტიული კადრებიდან მხოლოდ მინისტრები ინიშნებოდა. შესაბამისად, ხშირად დეპარტამენტის უფროსად, დიპლომატად თუ სხვა მნიშვნელოვან თანამდებობაზე უპარტიო, ან არამმართველი პარტიის წევრები ინიშნებოდნენ. ადგილობრივი თვითმმართველობა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის წარმომადგენლებმა თვითმმართველობის გამართულ და ძლიერ სისტემაზე გააკეთეს აქცენტი. იმ დროის გავლენიანი პოლიტიკოსების შეფასებით თვითმმართველობა უნდა ქცეულიყო „სახელმწიფო სახელმწიფოში“ – ამაში გულისხმობდნენ იმ გარემოებას, რომ გარდა ცენტრალური ხელისუფლების ხელშეუვალი პრეროგატივისა (უსაფრთხოება, საგარეო პოლიტიკა, ვაჭრობა და ა.შ.), ადგილებზე უნდა გადაწყვეტილიყო ბევრი საკითხი. იმდენად მნიშვნელოვნად ითვლებოდა თვითმმართველობის რეფორმა, რომ საკანონმდებლო ორგანოს საყოველთაო არჩევნებს, წინ უსწრებდა თვითმმართველობის არჩევნები. რეფორმის შედეგად, 1918–1920 წლებში საქართველოს 20 მაზრასა და 26 ქალაქში მოეწყო თვითმმართველობები. მათ კომპეტენციას წარმოადგენდა ადგილობრივი გადასახადების შემოღება და აკრეფა, ეკონომიკური საქმიანრობის წარმართვა, ადგილობრივი მნიშვნელობის მიწების განკარგვა, გზების მოვლა–პატრონობა, სკოლების (განსაკუთრებით დაწყებითის) დაარსება, საავადმოყოფებისა და ამბულატორიების მოწყობა, ადგილობრივ მომრიგებელ მოსამართლეთა არჩევა, ადგილობრივი საპოლიციო ორგანოების ჩამოყალიბება და არჩევა. განათლების რეფორმა ქვეყნის მშენებლობისა და განვითარებისთვის ერთ–ერთ მთავარ საყრდენად განათლების სისტემას მიიჩნევდნენ პირველი რესპუბლიკის მესვეურები. 1918 წელს, ამ მიმართულებით, მთავარი პრობლემა სკოლების, მასწავლებლების და ქართულენოვანი სასწავლო წიგნების ნაკლებობა იყო. შეიქმნა მასწავლებელთა მოსამზადებელი კურსები და გაძლიერდა პედაგოგიური ინსტიტუტი. 1918 წლიდან 1921 წლის დასაწყისამდე სკოლათა რაოდენობა დაახლოებით 125% გაიზარდა, ხოლო მოსწავლეთა რაოდენობა 110%. სახელმწიფომ აიღო ვალდებულება ღარიბი მოსწავლეები უზრუნველყო წიგნებითა და ტანსაცმლით. პირველი რესპუბლიკის ხელისუფლება გეგმავდა, რომ 1924 წლისათვის საქართველოს ყველა მოქალაქეს სცოდნობა წერა–კითხვა. მძიმე ფინანსური პრობლემების მიუხედავად, გამოინახა რესურსები, რათა 100–ზე მეტ ნიჭიერ მეცნიერს და ხელოვანს ევროპისა და ამერიკის წამყვან უნივერსიტეტბში გაეგრძელებინა სწავლება. პირველი რესპუბლიკის მმართველობის დროს შეიქმნა პროფესიული კურსები და სასწავლებლები, სასოფლო ბიბლიოთეკების ქსელი, გაძლიერდა არაფორმალური განათლების კერები სახალხო უნივერსიტეტების სახით. აგრარული რეფორმა  აგრარული რეფორმის ფარგლებში, პირველ რიგში ახომვა–აღრიცხვა და მაზრების მიხედვით საკადასტრო სტატისტიკა შედგა. მეორე ეტაპზე, რეფორმის დებულებაში გათვალისწინებულ თითოეულ ოჯახზე კონკრეტული სასოფლო-სამეურნეო მიწის ზედა მარჟაზე მეტი (რეგიონების მიხედვით 5-დან 11 ჰექტრამდე მერყეობდა) ქონება კერძო და იურიდიულ პირებს ჩამოერთვა და მიწის ერთიან ფონდში ჩაირიცხა. 1919 წლის მეორე ნახევრიდან დაიწყო ჩამორთმეული მიწებისაგან შემდგარი საერთო მიწის ფონდის განაწილება გლეხებზე, რომლებიც მოსახლეობის 80%-ს შეადგენდნენ. აღსანიშნავია, რომ 1918 წლისათვის მათი მხოლოდ 20% ფლობდა მეურნეობისათვის საკმარის მიწის ნაკვეთებს. აქამდე სრულიად უქონელი გლეხმა სიმბოლურ ფასად მიიღო მიწის ნაკვეთი, რომელიც სრულებით საკმარისი იყო მისი ოჯახის უზრუნველყოფისათვის. სასამართლო რეფორმა  დემოკრატიული რესპუბლიკის ხელმძღვანელობამ 1918 წლიდან დაიწყო სასამართლო სისტემის რეფორმაზე მუშაობა. მისი პირველი ტალღა ითვალისწინებდა სასამართლოს დემოკრატიზაციას. შემოიღეს მომრიგებელ მოსამართლეთა განახლებული დემოკრატიული ინსტიტუტი, მათ ღია კონკურსით, თვითმმართველობები ირჩევდნენ და მათი ფუნქცია კერძო დავების მოგვარება იყო. რეფორმის მეორე ეტაპზე შემოიღეს ნაფიც მსაჯულთა ინსტიტუტი და შესაბამისად, სასამართლო სისტემაში რიგითი მოქალაქეების უშუალოდ ჩაერთვნენ. სასამართლო რეფორმის ბოლო, მესამე ტალღა, მთლიანი სისტემის რეფორმირებას გულისხმობდა. 1919 წელს დამფუძნებელმა კრებამ დაამტკიცა კანონი, რომელიც მართლმსაჯულების უზენაესი ორგანოს სენატის შექმნას ითვალისწინებდა. სენატი იყო სასამართლო სისტემის უმაღლესი რგოლი, რომელიც შედგებოდა დამფუძნებელი კრების მიერ გამჭვირვალე და ღია კონკურსით შერჩეული და დამტკიცებული წევრებისაგან. 1919 წლის ოქტომბერში სენატი სრულად დაკომპლექტდა. სენატის წევრებს დამფუძნებელი კრება ამტკიცებდა. საინტერესოა, რომ მაშინ, როცა დამფუძნებელი კრების მანდატების 80%-ზე მეტი სოციალ-დემოკრატიულ პარტიას ეკუთვნოდა, მმართველ ძალას არც კი უცდია პოლიტიკურად მათდამი ლოიალური კანიდატები აერჩია. პირიქითაც კი მოხდა, არჩეულ წევრთაგან რამდენიმე, ოპოზიციური პარტიების წევრები იყვნენ. სენატი თავისი 16 თვიანი არსებობის პირობებში არასდროს გამხდარა პოლიტიკური სპეკულაციის საგანი. პირიქით, სენატორთა მაღალკვალიფიციურობიდან და კეთილსინდისიერებიდან გამომდინარე ეს ინსტიტუტი საზოგადოების ნდობას სრულად იმსახურებდა. ხაზგასასმელია ის გარემოება, რომ ყველა რეფორმა, რომელიც პირველი რესპუბლიკის მმართველობის დროს დაიგეგმა და განხორციელდა, მუდმივი საომარი მოქმედებების პირობებში მიმდინარეობდა, ყველა რეფორმა პრაქტიკულად 33 თვის განმავლობაში გატარდა. რეფორმების არცთუ უმნიშვნელო წარმატების მთავარი მიზეზი პოლიტიკური და საზოგადოებრივი სპექტრის ერთიანობა, პროცესში საზოგადოების აქტიური მონაწილეობა და რუსული იმპერიის დანატოვარი მახინჯი სისტემის კარგად გააზრებული გარდაქმნის საჭიროება იყო.  მასალა ეფუძნება საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორიის პუბლიკაციას, სრულად... 

დღეს, 6 სხვადასხვა დასახლებაში მცხოვრებ პატარა მოხალისეებზე მოგიყვებით, რომლებიც უანგაროდ ცდილობენ საკუთარ სოფელსა თუ ქალაქში პატარ–პატარა ცვლილებებს, რასაც ბევრი ადამიანისთვის მცირე, თუმცა ხელშესახები სარგებელი მოაქვს. არასამთავრობო ორგანიზაცია „მცხეთა–მთიანეთის რეგიონული ჰაბი“, ზედიზედ მესამედ მართავს მოხალისეობის კვირეულს მცხეთა–მთიანეთის რეგიონის ცენტრიდან მოშორებით მდებარე სოფლებში. მისი მიზანია სოფლის განვითარებაში მოხალისეობის კულტურის დამკვიდრებით, ადგილობრივი თემის პრობლემის მოსაგვარებლად, ახალგაზრდების ჩართვა. მაშ ასე, პატარ–პატარა ამბები პატარა მოხალისეებისგან...  სოფელ ქსოვრისში მშობლები, მოსწავლეები, მასწავლებლები და ეროვნული ბიბლიოთეკაც ერთობლივად ჩაებნენ სკოლის ბიბლიოთეკის გადასარჩენად და ახალი წიგნების შესავსებად. მოსწავლეებმა სკოლის ბიბლიოთეკაში არსებული დაზიანებული წიგნები განაახლეს, მშობლებმა ბიბლიოთეკისთვის ახალი თაროები დაამზადეს. ერთობლივად მოაწყვეს წიგნების შეგროვების აქცია სოფელში. ეროვნულმა ბიბლიოთეკამ კი სკოლას ახალი წიგნები გადასცა.  სოფელ ახალსოფელში კი, საინიციატივო ჯგუფმა, სოფლის მაცხოვრებლებთან ერთად, მოხალისეობრივად, სოფლის საერთო სივრცე გაალამაზა. ძველ საბურავებს ახალი დანიშნულება მოუძებნეს – შეღებეს და მცენარეები ჩარგეს, სოფლის პატარებისთვის კი, საქანელა ჩამოკიდეს. რაც ადგილობრივი ბავშვებისთვის დიდიხნის ოცნება იყო. „გავახარეთ ბავშვები და მათთან ერთად შევძელით ჩვენი სკვერის გალამაზება... ჩვენ ყველა ერთად, ჩვენს საერთო სივრცეს უკეთესობისაკენ ვცვლით“, ამბობენ მოხალისეები.  მცხეთა–მთიანეთის ჰაბის ინიციატივით, მოხალისეთა კვირეული კიდევ ოთხ სოფელში გაიმართა.  სოფელ ლამოვანის საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა კომპოსტერისთვის სივრცე მოაწყვეს და აქტიურად დაიწყეს მისი მომზადება. თანაც სოფლის მოსახლეობას პრაქტიკული ინფორმაცია გაუზიარეს თუ როგორ შეიძლება კომპოსტირების საშუალებით, ორგანული ნარჩენებით სარგებელის მიღება და მისი საშუალებით ნიადაგის გაუმჯობესება.  ყაზბეგში მცხოვრებმა მოხალისეებმა – სოფელ სიონის სკვერი გაამწვანეს. გარემოს დაცვითი პოსტერები გაავრცელეს და საინფორმაციო კამპანია გამართეს.  მუხრანის სამოქალაქო განათლების კლუბის წევრებმა კი, საკუთარი ხელით მოამზადეს საჩუქრები და დღის ცენტრის „მომავლის რწმენის“ ბენეფიციარ ბავშვებს გადასცეს.  ანიმაციური გმირების ფორმებში გამოწყობილმა, წეროვანის დევნილთა დასახლებაში მცხოვრებმა მოხალისეებმა, საბავშვო ბაღის მოსწავლეებს გარემოს დაცვის თემაზე სახალისო ამბები უამბეს და ქოთნის მცენარეებით ერთობლივად მორთეს საბავშვო ბაღის ეზო.  მოხალისეობის კვირეული, სამოქალაქო საზოგადოების ინიციატივის პროექტის ფარგლებში გაიმართა, რომლის მხარდამჭერია ევროკავშირი და კონრად ადენუერის ფონდი.  არასამთავრობო ორგანიზაცია „მცხეთა-მთიანეთის რეგიონული ჰაბი“ წეროვანის დევნილთა დასახლებაში მდებარეობს. იგი 2002 წელს შეიქმნა ახალგორში (ახალგორის ახალგაზრდული ასოციაციის სახელწოდებით), 2008 წელს რუსული ოკუპაციის შემდგომ, ორგანიზაცია და მისი წევრები იძულებით გადაადგილებულნი გახდნენ. ცვლილებები განიცადა ორგანიზაციის საქმიანობამ და მიზნებმაც – მთავარი მიმართულება გახდა სამოქალაქო საზოგადოების განვითარებისა და ახალგაზრდების მხარდაჭერა, განსაკუთრებით დევნილთა თემებში, ადმინისტრაციულ სასაზღვრო სოფლებში და რეგიონში მაცხოვრებელი საზოგადოება. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია