ვირტუალური გმირები გვიყვებინა თუ რატომ არის ცვლილებები გარდაუვალი, რატომ უნდა ვიბრძოლოთ ერთად ცვლილებებისთვის, დემოკრატიის გზა რატომ არის გამარჯვებისკენ სწრაფვა, რატომ არ უნდა დავთმოთ თავისუფლება და რატომ უნდა წავიდეთ არჩევნებზე. ცვლილებები გარდაუვალია, თუ რატომ მოუსმინეთ ვირტუალურ პერსონაჟს.

იცი რა აქვთ საერთო ოლივერ კრომველს, ენდრიუ ჯონსონს, რეზერფორდ ჰეისს და ჩარლზ პირველს? მათი ბედი ზუსტად ერთმა ხმამ გადაწყვიტა. ერთ ხმას ბევრი რამის შეცვლა შეუძლია, ნახე ვიდეო და თავად დარწმუნდი.  

ისევე როგორც ყველას, ალბათ შენც გინდა რომ 2024 წლის 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებმა დარღვევების გარეშე ჩაიაროს. ისევე როგორც ყველას, ალბათ შენც გინდა რომ არჩევნების პროცედურაზე სრულად იყო ინფორმირებული და დაცული იყოს შენი ხმა. არასამთავრობო ორგანიზაციების მიზანიც ზუსტად ეს არის - ისინი ამ საკითხებზე მუშაობას არჩევნებამდე დიდი ხნით ადრე იწყებენ და საზოგადოებას სხვადასხვა სახის ინფორმაციას აწვდიან. 1. პირველი ეტაპი მოსამზადებელი, წინასაარჩევნო პერიოდია: არასამთავრობო ორგანიზაციები, სამოქალაქო განათლების საშუალებით, საარჩევნო პროცედურებს გვაცნობენ:  როგორია საარჩევნო უფლებები და პროცედურები  რა უნდა იცოდნენ ამომრჩევლებმა  როგორი უნდა იყოს ამ პროცესში მედიის ჩართულობა  როგორ უნდა იმუშაონ დამკვირვებლებმა და სხვა. 2. შემდეგი ეტაპი უშუალოდ არჩევნების დღეა - არასამთავრობო ორგანიზაციები თითქმის ყველა უბანზე აკვირდებიან პროცესს:  საარჩევნო ადმინისტრაციის მუშაობის ეფექტიანობასა და მიუკერძოებლობას  საარჩევნო გარემოს სამოქალაქო და პოლიტიკურ სექტორს რამდენად თავისუფლად მიმდინარეობს პროცესი, ფიქსირდება თუ არა ზეწოლა და სხვა. 3. ბოლო ეტაპი კი პოსტსაარჩევნო პერიოდია, როდესაც არასამთავრობო ორგანიზაციები იწყებენ საჩივრების განხილვის პროცესზე დაკვირვებას, შეფასებას და ანგარიშგებას. დარღვევების აღმოჩენის შემთხვევაში, ზრუნავენ მათ აღმოფხვრაზე და რეაგირების მიზნით, წარადგენენ საარჩევნო დავებს შესაბამის უწყებებში.  და რაც ყველაზე მთავარია - არასამთავრობო ორგანიზაციები ზემოთჩამოთვლილ შედეგებს ღიად და საჯაროდ აწვდიან მოსახლეობას.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, მიდი არჩევნებზე და დააფიქსირე საკუთარი

100 წლის წინ, 1924 წელს, საბჭოთა მმართველობისა და რუსული ოკუპაციის წინააღმდეგ საერთო სახალხო აჯანყების მიზანი საბჭოთა ოკუპაციისგან საქართველოს გათავისუფლება და დემოკრატიული რესპუბლიკის აღდგენა იყო. საბჭოთა საოკუპაციო რეჟიმმა, ყველაზე მასშტაბური ანტისაბჭოური აჯანყება სასტიკად ჩაახშო - საქართველოში მასობრივი დახვრეტები დაიწყო, რასაც 4000-მდე მოქალაქე ემსხვერპლა. რუსეთი ოკუპანტია, ამას როგორც აწმყო, ისე ისტორიაც მოწმობს! ჩვენი ქვეყანა კი რუსული მარწუხებისგან დაღწევას უკვე რამდენიმე საუკუნეა ცდილობს.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და იბრძოლე საქართველოს თავისუფლებისთვის!

ალბათ უკვე იცი, რომ 26 ოქტომბერს საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდება, რომელიც განახლებული წესით გაიმართება.

არსებობს სტერეოტიპები, რომლებიც ხელს გვიშლის დემოკრატიული სახელმწიფოს აშენებაში და სამწუხაროდ, ასეთ დამოკიდებულებებს ჩვენი საზოგადოების გარკვეული ნაწილი იზიარებს კიდეც. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და არ აჰყვე სტერეოტიპებს, რადგან #ესქვეყანაშენია

უკვე იცი, რომ 2019-2024 წლებში ევროკავშირის დაფინანსება საქართველოს სამინისტროებისთვის 11-ჯერ აღემატება საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის გამოყოფილ თანხებს. 2019-2024 წლებში საქართველოს სამინისტროებისა და სხვა სახელმწიფო ინსტიტუტებისთვის, ევროკავშირის ფინანსურმა მხარდაჭერამ 517. 82 მილიონი ევრო შეადგინა, მაშინ როცა საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის ფინანსური მხარდაჭერა - 46.1 მილიონი ევროა. ევროკავშირის მიერ საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის გამოყოფილი თანხის 2/3-ზე მეტი კი განკუთვნილია იმ ორგანიზაციებისთვის, რომლებიც უშუალოდ მოსახლეობას უწევენ მომსახურებასა და დახმარებას. გაეცანი მონაცემებს, ნუ დაუჯერებ გადაუმოწმებელ ინფორმაციას, რადგან #ესქვეყანაშენია წყარო: ევროკავშირი

არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობა მნიშვნელოვანია როგორც რიგითი მოქალაქეებისთვის, ასევე, მთელი ქვეყნისთვის.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა რადგან #ესქვეყანაშენია

ხევსურეთში მდებარე ცისკარაულების საგვარეულო კოშკმა კულტურული მემკვიდრეობის სფეროში ევროპის უმაღლესი ჯილდო „ევროპა ნოსტრა“ მოიპოვა. კოშკის აღდგენის პროექტმა, „ევროპა ნოსტრას“ ჯილდო მოქალაქეთა ჩართულობისა და ცნობიერების ამაღლების საპრიზო ნომინაციაში მიიღო. 2001 წელს რუსული ჭურვით დაზიანებული შუასაუკუნეების ძეგლის აღდგენა, დასავლელი პარტნიორების ფინანსური მხარდაჭერით, ქართველი და ევროპელი პროფესიონალებისა და ახალგაზრდა მოხალისეების ერთობლივი, რამდენიმეწლიანი მუშაობის შედეგია.  პროექტი განხორციელდა ხევსურეთში, არხოტის თემის სოფელ ახიელში არასამთავრობო ორგანიზაციის „საქართველოს ეროვნული ფონდის“ მიერ, საერთაშორისო პარტნიორებთან - ეროვნული ფონდების საერთაშორისო ორგანიზაციასთან (International National Trusts Organisation, დიდი ბრიტანეთი), „რამპართან“ (REMPART, საფრანგეთი) და ასოციაცია „სიდლეცინის კოშკებთან“ (Ducal Tower in Siedlecin, პოლონეთი) - თანამშრომლობით. პროექტი დაფინანსებულია საერთაშორისო ფონდის „ალიფის“ (ALIPH Foundation) - მიერ. ცისკარაულების კოშკის რეაბილიტაციის პროექტი ერთ–ერთი კარგი მაგალითია იმისა თუ როგორ პატივს სცემს, უფრთხილდება და ეხმარება ევროპა ჩვენს ქვეყანას და კულტურულ მემკვიდრეობას.

როგორც რიგით მოქალაქეს როგორ სახელმწიფოში გინდა ცხოვრება? ისეთში, სადაც არ იცავენ ადამიანის უფლებებს, სადაც მომავალი ბუნდოვანია – ალბათ არ არსებობს ადამიანი, რომელსაც ასეთ ქვეყანაში ენდომება ცხოვრება.

2024 წლის 1 აგვისტოს გამოქვეყნდა, საქართველოს იუსტიციის მინისტრის ბრძანება, რომელიც განსაზღვრავს უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ, იგივე „რუსული კანონის“ საფუძველზე შექმნილი რეესტრის წარმოების, საფინანსო დეკლარაციის წარდგენისა და მონიტორინგის წესებს. მანამდე, 29 ივლისს, საქართველოს იუსტიციის მინისტრის გადაწყვეტილებით, სსიპ - საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში შეიქმნა ახალი ერთეული, ფინანსური დეკლარირების დეპარტამენტი, რომელიც, მათ შორის, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრის“ წარმოებასა და მის საჯაროობაზე იქნება პასუხისმგებელი. აღსანიშნავია, რომ სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილი არ გეგმავს აღნიშნულ რეესტრში ნებაყოფლობით რეგისტრაციასა და საფინანსო დეკლარაციის წარმოდგენას, რადგან მათი განცხადებით, ამას არაფერი აქვს საერთო გამჭვირვალობასთან და მიმართულია ორგანიზაციების დისკრედიტაციისკენ, თუმცა კანონის მოთხოვნები იმ ორგანიზაციებისთვისაც პრობლემური აღმოჩნდება, რომლებიც ამგვარ რეესტრში, შესაძლოა, რეგისტრაციას გეგმავენ. იუსტიციის მინისტრის მიერ პირველ აგვისტოს გამოცემული ნორმატიული აქტით განსაზღვრული საფინანსო დეკლარაცია, რომელიც ორგანიზაციებმა უნდა წარადგინონ, სხვა ვალდებულებებთან ერთად, ასევე ითხოვს დეტალურ საიდენტიფიკაციო მონაცემებს ორგანიზაციასთან ურთიერთობაში მყოფი ყველა ფიზიკური პირის შესახებ, რომელთა მიმართაც საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში რაიმე ხარჯი გაწეულა. საგულისხმოა, რომ იგივე ეხება დამფინანსებელ ფიზიკურ პირებსაც. ეს ვრცელდება 2023 წლის მონაცემებზეც, რომელთა ახალი წესით შეგროვებაც ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის დიდ სირთულეს წარმოადგენს. აღნიშნული ინფორმაციის მოძიება და დამუშავება, გამომდინარე ამ ინფორმაციის ოდენობისა და სენსიტიურობისა, ასევე დამატებითი ადამიანური და ფინანსური რესურსის მობილიზების აუცილებლობის გამო, ორგანიზაციათა მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის შესაძლოა წარმოადგენდეს ისეთი ტიპის სირთულეს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ამ ორგანიზაციათა ფაქტობრივი პარალიზება და შესაბამისად მუშაობის შეფერხება. გარდა ამისა, სამომავლოდ მსგავსი დეტალიზაციის ინფორმაციის მოძიებამ, შესაძლოა, გააჩინოს ბენეფიციარებში პროცესისადმი უნდობლობა, რაც განსაკუთრებით დამაზიანებელი იქნება მომსახურების მიმწოდებელი და მოწყვლადი საზოგადოებრივი ჯგუფების თემატიკაზე მომუშავე ორგანიზაციებისთვის, რაც საბოლოოდ მნიშვნელოვნად შეუშლის ხელს ამ ორგანიზაციებს მუშაობაში. საყურადღებოა ისიც, რომ „რუსული კანონი“ ერთთვიან ვადას აძლევს ორგანიზაციებს, რათა მათ მატერიალური ფორმით წარადგინონ წერილობითი განცხადება უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციად რეგისტრაციის შესახებ. ამის შემდეგ, 2 დღის ვადაში ორგანიზაცია დაიშვება „სათანადო ვებ-გვერდზე“, სადაც მან 10 სამუშაო დღეში უნდა შეავსოს განაცხადი, რაც ამავდროულად არის საფინანსო დეკლარაცია. გამომდინარე აქედან, კანონი დეკლარაციის მომზადებისა და წარდგენისთვის, პრაქტიკულად ძალიან მცირე დროს, ერთ თვე-ნახევარს განსაზღვრავს (არასწორად ან/და არასრულყოფილად შევსებული განაცხადის ავტორი ვალდებულია ხარვეზი 10 სამუშაო დღის ვადაში აღმოფხვრას). შედარებისთვის სამეწარმეო სუბიექტებისათვის ანგარიშგებისათვის, რაც "ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ" კანონით რეგულირდება, 9 თვეა განსაზღვრული. საინტერესოა, ისიც, რომ სამეწარმეო სუბიექტების ანგარიშგების წესში ცვლილებების შემოღებისას, რაც, ცხადია, თავისი არსით განსხვავდება სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და მედიისთვის შემოღებული ანგარიშგებისა, მოსამზადებელ პერიოდი ორი წელი გაგრძელდა, რა დროსაც სახელმწიფო ასევე ავრცელებდა ინფორმაციასა და ცოდნას არსებულ ცვლილებებზე. საფინანსო დეკლარაციის შევსებისა და წარდგენისთვის შემჭიდროვებული ვადები დამატებით ხელის შემშლელ ფაქტორს წარმოადგენს ორგანიზაციებისთვის და უარყოფითად აისახება მათ მუშაობაზე. გარდა ამისა, აღნიშნული შეზღუდვები მიუთითებს, რომ კანონის ამოქმედების მიზანს არა ორგანიზაციათა გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა, არამედ მათი მუშაობის შეფერხება შეიძლება წარმოადგენდეს. საბოლოოდ, აღნიშნული მოთხოვნები, მათ შორის არსებული და სამომავლო სირთულეები, რომლებიც დაკავშირებულია ინფორმაციის მოძიებასა და დამუშავებასთან, ასევე შემჭიდროვებული ვადები, რომელშიც უნდა მოხდეს საფინანსო დეკლარაციის წარდგენა, ნეგატიურ ზეგავლენას მოახდენს სამოქალაქო სივრცის იმ აქტორების მუშაობაზე, რომლებიც ნებაყოფლობით რეგისტრაციას, ან სახელმწიფოს მიერ მათი რეგისტრაციის შემდეგ დეკლარაციის წარდგენას გეგმავენ, რაც, შესაძლოა, ამ საბოლოოდ მუშაობის შეჩერებითაც დასრულდეს. აღნიშნული სირთულეები კიდევ უფრო მეტად აუარესებს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების საარსებო გარემოს და ართულებს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მხრიდან ადვოკატირებისა და მომსახურების მიწოდების შესაძლებლობას.

„რუსული კანონის“ სახელით ცნობილი უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონის წინააღმდეგ სამართლებრივი ბრძოლა საკონსტუტიციო სასამართლოში გრძელდება. კანონის მიღების შემდეგ, პოლიტიკურ წრეებსა და სამოქალაქო საზოგადოებაში გააქტიურდა საკონსტიტუციო სასამართლოსთვის სარჩელით მიმართვის შესახებ დისკუსია. 30 მაისს ქართულმა სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების ნაწილმა განაცხადა, რომ ამზადებდნენ საკონსტიტუციო სარჩელს სასამართლოში წარსადგენად. საბოლოოდ, ივლისში სასამართლოში ორი სხვადასხვა სარჩელი შევიდა, მათ შორის საქართველოს პრეზიდენტის, სალომე ზურაბიშვილის სარჩელი, რომლითაც მან სასამართლოს 15 ივლისს მიმართა და სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის ორგანიზაციების საერთო სარჩელი, რომლის შესახებაც ცნობილი დღეს, 17 ივლისს გახდა. პრეზიდენტის მიერ წარდგენილი სარჩელის თანახმად, აღნიშნული კანონი არაკონსტიტუციურია და ის ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 78-ე მუხლს. სარჩელით ასევე გასაჩივრებულია კანონის მთელი რიგი ნორმები, რომლითაც ირღვევა კონსტიტუციით გარანტირებული მთელი რიგი ძირითადი უფლებები. პრეზიდენტი ამ სარჩელით ითხოვს აღნიშნული კანონის მოქმედების შეჩერებას და მის საბოლოო გაუქმებას. პრეზიდენტის სარჩელი პრეცენდენტულია, რადგან: ესაა პირველი შემთხვევა, როდესაც პრეზიდენტმა საკონსტიტუციო სასამართლოს მიმართა; საკონსტიტუციო სასამართლოში ამ დრომდე მოსამართლეებს არასდროს უმსჯელიათ კონსტიტუციის 78-ე მუხლის (ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაცია) დარღვევაზე. მეორე მხრივ, სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის ორგანიზაციების სარჩელი ყურადღებას ამახვილებს იმაზე, რომ ეს კანონი ლახავს თითოეული ადამიანის უფლებას, გაერთიანდეს თანამოაზრეებთან ერთად საზოგადოდ სასიკეთო საქმის საკეთებლად და სხვა ადამიანების დასახმარებლად. სარჩელის მიხედვით, რუსული კანონის მიღებით ხელისუფლება მტრულ და ღირსების შემლახავ გარემოს ქმნის, რითიც გაერთიანების, გამოხატვისა და სხვა უფლებებითა და თავისუფლებებით სარგებლობას საფრთხედ აცხადებს. სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის ორგანიზაციები სარჩელთან ერთად, დროებითი ღონისძიების სახით, სასამართლოს მიერ საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, კანონის არაკონსტიტუციური ნორმების ამოქმედების შეჩერებასაც მოითხოვენ. კანონმდებლობის თანახმად, კონსტიტუციური სარჩელის ან კონსტიტუციური წარდგინების განხილვის ვადა არ უნდა აღემატებოდეს 9 თვეს. ამ დროის ათვლა საკონსტიტუციო სასამართლოში კონსტიტუციური სარჩელის ან კონსტიტუციური წარდგინების რეგისტრაციის მომენტიდან იწყება. გარდა ამისა, აღსანიშნავია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარეს განსაკუთრებულ შემთხვევაში სარჩელის განხილვის ვადის არაუმეტეს 2 თვით გაგრძელება შეუძლია. საგულისხმოა, რომ ამ დროის ამოწურვა ავტომატურად არ ნიშნავს სასამართლოს მიერ წარდგენილ სარჩელზე ან წარდგინებაზე გადაწყვეტილების გამოტანას, რადგან საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებისთვის ვადა კანონმდებლობით განსაზღვრული არ არის.