2023 წლის ბოლოს საქართველოს პარლამენტმა, დაჩქარებული წესით, მიიღო ცვლილებები „მეწარმეთა შესახებ“ კანონში. რომლის მიხედვითაც არასამეწარმეო იურიდიული პირი აღარ არის ვალდებული სარეგისტრაციო მონაცემები შესაბამისობაში მოიყვანოს „მეწარმეთა შესახებ“ კანონის მოთხოვნებთან. შესაბამისად, არასამეწარმეო იურიდიული პირის სარეგისტრაციო მონაცემების კანონის მოთხოვნებთან შესაბამისობის უზრუნველყოფა იქნება ნებაყოფლობითი ხასიათის და ამის განუხორციელებლობა არ გამოიწვევს მისი რეგისტრაციის გაუქმებას. რაც შეეხება სხვა სუბიექტებს (გარდა ინდივიდუალური მეწარმეებისა), მათთვის ამ ვალდებულების შესრულება ძალაში რჩება და ვალდებულების შესრულების ვადამ გადაიწია 2025 წლის 1 აპრილამდე. ცვლილება პარლამენტმა, შესაბამისობაში მოყვანისთვის დადგენილი ძირითადი ვადის ამოწურვამდე ერთი თვით ადრე მიიღო. განმარტებით ბარათში მოყვანილი სტატისტიკური მონაცემებით დგინდება, რომ კანონის მოთხოვნებთან შესაბამისობის რეგისტრაცია 16, 667 სამეწარმეო თუ არასამეწარმეო სუბიექტმა უზრუნველყო. „დადგენილ მოთხოვნებთან შესაბამისობაში არ არის მოყვანილი 776, 375 სუბიექტის მონაცემი“, მათ შორის მოხსენიებულია 27, 929 არაკომერციული იურიდიული პირი. განმარტებით ბარათში სამეწარმეო სუბიექტებზე საუბრისას აღნიშნულია, რომ მათი გარკვეულ ნაწილი ხანგრძლივი დროის განმავლობაში არ ფუნქციონირებს და არასწორ სურათს ქმნის, მეწარმეთა რეესტრის დაზუსტების საშუალებას იძლევა სარეგისტრაციო მონაცემთა კანონთან მოყვანის პროცესი. საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოდან 2023 წლის ივლისში გამოთხოვილი ინფორმაციით ირკვევა, რომ არასამეწარმეო იურიდიულ პირად დარეგისტრირებულია 30, 258 ორგანიზაცია. თუმცა მათგან რამდენი სუბიექტი ფუნქციონირებს რეალურად – უცნობია. 2021 წელს მიღებულ „მეწარმეთა შესახებ“ ახალ კანონს გარკვეული ფილტრაციის როლის შესრულება შეეძლო, მაგრამ ამ პროცესს, შესაძლოა, მოქმედი არაკომერციული ორგანიზაციები დაეზარალებინა და მათი მუშაობისთვის საფრთხე შეექმნა. ამასთან, ეს ვალდებულება რეალურად ფუნქციონირებადი ორგანიზაციების დადგენის ერთ–ერთი ყველაზე რთული და არაპროპორციული ვარიანტი იყო, იმის გათვალისწინებით, რომ ახალი კანონის შინაარსობრივი მოთხოვნები უმნიშვნელოდ ვრცელდება არასამეწარმეო იურიდიულ პირზე. სარეგისტრაციო მონაცემების განახლების ვალდებულება საქართველოში რეგისტრირებული არასამეწარმეო იურიდიული პირებისთვის მოიხსნა, ნებაყოფლობითი გახდა. ამ ეტაპზე ნაადრევია საუბარი თუ რა გავლენა მოახდინა „მეწარმეთა შესახებ“ ახალი კანონის თავდაპირველმა მოთხოვნამ სსო–ების ფინანსურ თუ ადამიანურ რესურსზე. ცნობილია ის გარემოება რომ, რეგიონებში მოქმედი საზოგადოებრივი ორგანიზაციების უმრავლესობისთვის კვალიფიციური იურიდიული კონსულტაცია პრობლემურ საკითხს წარმოადგენს და კანონის თავდაპირველი მოთხოვნის აღსრულებაც რთული იქნებოდა. როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სარეგისტრაციო მონაცემების განახლების ვალდებულება საქართველოში რეგისტრირებული არასამეწარმეო იურიდიული პირებისთვის მოიხსნა,მაგრამ თუ არასამეწარმეო (არაკომერციულ) იურიდიულ პირს სურს „მეწარმეთა შესახებ“ ახალი კანონის ამოქმედების შემდეგ (2022 წლის 1 იანვრიდან) რეგისტრირებული სუბიექტებისთვის გათვალისწინებული შესაძლებლობებით სარგებლობა (მაგ: ავტორიზებული მომხმარებლის გვერდის - ელექტრონული მისამართის ქონა და სარგებლობა), მაშინ მას მაინც მოუწევს სარეგისტრაციო მონაცემების შესაბამისობაში მოყვანა, თუმცა ამის განხორციელება მას ნებისმიერ დროს შეუძლია. აქვე უნდა აღინიშნოს ის გარემოებაც, რომ სუბიექტების რეგისტრირებისა და რეგისტრირებულ მონაცემებში ცვლილების რეგისტრაციის ღირებულება 2022 წლის მაისიდან გაიზარდა. განმარტებითი ბარათი  ცვლილება

თუ თვლი, რომ სამოქალაქო საზოგადოებისა და სამოქალაქო ღირებულებების გაძლიერებისთვის მხოლოდ თანამედროვე საქართველოში იბრძვიან, მაშინ გეტყვი, რომ ნიკო ნიკოლაძის მიერ შედგენილ ალმანახში "საახალწლო", რომელიც 1880 წელს გამოვიდა, წერია: "შრომისა და ძალის შეერთებით და ერთი მიზნისკენ მიმართვით ხალხი იმისთანა საქმეებს ახერხებს, რომელსაც ვერც ერთი კერძო პირი, რაგინდ გონიერი იყოს, მარტოხელად ვერ მოერეოდა, და ვერც ათასი ან ათი ათასი გენიოსი, ცალცალკე მშრომელი, ვერ გაარიგებდა...” #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, მხარი დაუჭირე ქვეყნის პროგრესს, სამართლიანობას და თავისუფლებას, რადგან #ესქვეყანაშენია

აშშ–ის საერთაშორისო განვითარების სააგენტო (USAID) ყოველწლიურად აქვეყნებს საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მდგრადობის ინდექსს, რომელიც სხვადასხვა ქვეყნის არასამთავრობო სექტორის მუშაობას და გარემოს აფასებს. მათ შორის არის საქართველოს საზოგადოებრივი სექტორი. საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მდგრადობის ინდექსი შვიდბალიან შკალას იყენებს, სადაც 1 წარმოადგენს ყველაზე მაღალ, ხოლო 7 ყველაზე დაბალ მაჩვენებელს. 2022 წლის ინდექსის მიხედვით, საქართველოს სამოქალაქო საზოგადოების მდგრადობის ჯამური ქულა 4.0 იყო. 2018 წლიდან 2022 წლამდე აღნიშნული ჯამური ქულა არ შეცვლილა. სსო ინდექსი 7 მიმართულებას იკვლევს:  სამართლებრივი გარემოს (3.5);  ორგანიზაციული შესაძლებლობებს (3.8);  ფინანსური მდგრადობას (5.1);  სსო–ების ადვოკატირებას (3.5);  სერვისების მიწოდებას (3.9);  სექტორული ინფრასტრუქტურას (4.1);  საზოგადოებრივ იმიჯს (4.0). 2022 წლის მონაცემებით ერთი პუნქტით გაუმჯობესდა სერვისების მიწოდება, ხოლო სამართლებრივი გარემოს და ფინანსური მდგრადობის კუთხით სურათი გაუარესდა, დანარჩენი მიმართულებით შედეგები, წინა წელთან შედარებით, უცვლელია. სამართლებრივი გარემო  სსო ინდექსის მონაცემების მიხედვით გაუარესებულია მარეგულირებელი სამართლებრივი გარემო. 2009 წლიდან 2020 წლამდე გარემო 3.3 ქულით იყო შეფასებული, 2021 წლიდან დაიწყო მისი გაუარესების ტენდენცია 2021 წელს 3.4, ხოლო 2022 წელს 3.5 შეადგინა. 2023 წელს განვითარებულ რამდენიმე მოვლენისა თუ საკანონმდებლო ინიციატივის ფონზე, ადვილი პროგნოზირებადია, რომ 2023 წლის შედეგები უფრო დაბალი იქნება. ამის ვარაუდის საფუძველს რამდენიმე ინიციატივა გვაძლევს. მაგალითად, „უცხოური გავლენის აგენტების შესახებ“ კანონის პროექტი, რომელმაც საზოგადოების თითოეულ წევრს, განსაკუთრებით კი სსო–ების ფუნქციონირებას საფრთხე შეუქმნა. „რუსული კანონი“ ასე უწოდა მას საზოგადოებამ, რომელიც საკანონმდებლო ორგანომ, მოგვიანებით – საზოგადოების ვნებათაღელვის შემდგომ უკან გაიწვია. ხაზგასმით შეგვიძლია აღვნიშნოთ, რომ ეს იყო სამოქალაქო საზოგადოების მძლავრი და პერმანენტული პროტესტით მიღებული შედეგი. მეორე კანონი, რაც გავლენას მოახდენს 2023 წლის გარემოს შეფასებაზე 2023 არის „მეწარმეთა შესახებ“ კანონი. 2024 წლის 1 იანვრამდე, სსო–ებს კანონთან შესაბამისობაში უნდა მოეყვანათ სარეგისტრაციო ინფორმაცია. ხშირ შემთხვევაში იგი ხელახალი რეგისტრაციის ტოლფას პროცედურა უტოლდებოდა. ორწლიანი ვადის მიუხედავად, პროცესმა კულმინაციას ნოემბერში მიაღწია, ორგანიზაციები აქტიურად გადიოდნენ კონსულტაციებს, რათა მოესწროთ პირველ იანვრამდე ცვლილებები. ცვლილებებისთვის გათვალისწინებული ვადის ამოწურვამდე ერთი თვით ადრე, საქართველოს პარლამენტმა დაჩქარებული წესით მიიღო „მეწარმეთა შესახებ“ კანონში ცვლილებები, რომლის თანახმად სსო–ები აღარ იქნებიან ვალდებული სარეგისტრაციო მონაცემები ახალი კანონის მოთხოვნების შესაბამისობაში მოიყვანონ. ჯერჯერობით უცნობია რამდენი დრო, ფინანსები დახარჯეს სსო–ებმა ცვლილებებისთვის. 2023 წელს რამდენიმე ისეთი ცვლილება მიიღო პარლამენტმა, რომელიც ასევე დადებით გავლენას ვერ მოახდენს მომავალ შედეგებზე. მაგალითად შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ საქართველოს კანონში შეტანილი ცვლილება, რომელიც ეუთომ უარყოფითად შეაფასა, ხოლო პრეზიდენტმა ვეტო დაადო. თუმცა ამ ინიციატივის ირგვლივ პროცესი ჯერჯერობით არ დასრულებულა. ფინანსური მდგრადობა  ინდექსის მონაცემების მიხედვით, ერთი პუნქტით გაუარესდა სსო–ების ფინანსური მდგრადობა. 2018 წლიდან 2021 წლის ჩათვლით იგი 5.0 ქულით იყო შეფასებული, 2022 წელს კი – 5.1 შეადგინა. ამის მიზეზად ინდექსში სსო–ების დაფინანსებაზე ხელმისაწვდომობის კლება და ინფლაციის ზრდა სახელდება. „აგენტების შესახებ“ კანონმა ამ მიმართულებითაც იქონია გავლენა. კერძოდ, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებსა და ხელისუფლებას შორის გაღრმავდა უნდობლობა, რამაც პრაქტიკულად ნაკლებ შესაძლებელი გახადა მომავალში სახელმწიფო დაფინანსების შესაძლებლობები. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ სსო–ებს, რა თქმა უნდა აქვთ, საერთაშორისო და ადგილობრივი დონორებისგან ფინანსების მიღების შესაძლებლობა, თუმცა მთავარ გამოწვევად რჩება სსო–ების ზომა და ადგილმდებარეობა. საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისთვის კვლავ მიუღწეველია შემოსავლის წყაროების დივერსიფიკაცია - ბევრი ორგანიზაცია ერთ დონორზეა დამოკიდებული, რაც თავისთავად ორგანიზაციის მდგრადობასა და სიცოცხლისუნარიანობაზე ახდენს გავლენას. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ უმნიშვნელოა სხვა სექტორების მიერ სსო–ების დაფინანსების შესაძლებლობა. გამოყენებული წყაროები და დოკუმენტები:  სსო–ების განვითარების ინდექსი, 2022  USAID-ის ანგარიში

დღეს, სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის ახალგაზრდული კონკურსის გამარჯვებულებს, მარიამ ბოლქვაძესა და ნიკოლოზ ურუშაძეს გაგაცნობთ. მარიამს და ნიკოლოზ მრავალფეროვანი ინტერესი აქვთ – უყვართ ხატვა, წერა, წიგნების კითხვა, მოგზაურობა, ფოტოგადაღება, მუსიკა, კინო. მათ ხელვაჩაურში მდებარე სოფელ შარაშიძეებში, ფემინიზმის შესახებ სამოქალაქო კამპანია გამართეს. ახალგაზრდები მიიჩნევენ, რომ საკითხი აქტუალურია, განსაკუთრებით ცენტრიდან მოშორებულ ადგილებში, სადაც ხშირ შემთხვევაში ფემინიზმის შესახებ ინფორმაცია ნაკლებია, ამაზე სოფლის მცხოვრებთან გამოკითხვაც მეტყველებს. მარიამი, კამპანიის დაგეგმვის წინ ჩატარებულ გამოკითხვას იხსნებს და ამბობს, რომ როდესაც სოფლის მაცხოვრებელები გამოკითხეს, ბევრმა მათგანმა ტერმინის განმარტებაც კი არ იცოდა. შედეგების დაყრდნობით, მათ კამპანია ორი მიმართულებით წარმართეს: ფემინიზმის შესახებ ცნობიერების ამაღლება და არასწორი სტერეოტიპების დაძლევა.  ამისთვის მრავალი აქტივობა დაგეგმეს და განახორციელეს – გამოკითხვა, ფილმის ჩვენება–განხილვა, ბროშურების მომზადება და გავრცელება, თანატოლგანმანათლებელთა საინფორმაციო შეხვედრები, ვიდეო–რგოლების მომზადება და სოციალური ქსელის საშუალებით გავრცელება.  სამოქალაქო კამპანიის დაგეგმვის და წარმართვის პროცესში მარიამს და ნიკოლოზს არამხოლოდ მეგობრები და თანატოლები ეხმარებოდნენ, არამედ მასწავლებლები და სკოლის დირექტორი, რომლებიც, როგორც მარიამი ამბობს, აქტიურად იყვნენ შეხვედრების ორგანიზებაში ჩართულნი.  ნიკოლოზი თვლის რომ მან და მარიამმა დასახულ მიზანს მიაღწიეს – „ჩვენ მიერ განხორციელებული კამპანიის შედეგად ბევრმა ახალაგაზრდამ გაიგო, რომ ფემინიზმი ქალთა უფლებების დაცვას კი არა, არამედ ქალისა და კაცის თანასწორობაა ყველა სფეროში - პროფესიულში და პირადშიც“.  სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის ახალგაზრდული კონკურსის ჟუირიმ სწორედ მათი კამპანია ცნო საუკეთესო პროექტად. ჟიურის შეფასებით, მარიამისა და ნიკოლოზის მიერ განხორციელებული აქტივობები ყველაზე კარგად პასუხობს კონკურსის მიზნებს, რომელთა შორისაა ახალგაზრდების სამოქალაქო პასუხისმგებლობის გაზრდა და ევროპული ღირებულებების დამკვიდრების ხელშეწყობა.  სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის (CSI) ახალგაზრდული კონკურსი გაიმართა პროექტის – „ადგილობრივი განვითარების აქტორებს შორის მყარი კავშირების დამყარების“ ფარგლებში, გერმანული ორგანიზაციის „პური მსოფლიოსთვის“ (BFTW) მხარდაჭერით.

საზოგადოებრივმა ორგანიზაციებმა, ქვეყნისთვის ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მისანიჭებლად განსაზღვრული, 12 პირობის შესრულების ახალი ანგარიში წარმოადგინეს.  ღია საზოგადოების ფონდის ხელმძღვანელობით, 9 საზოგადოებრივი ორგანიზაციის მიერ მომზადებული შეფასების დოკუმენტი – „სტატუსმეტრი“ – 8 სექტემბრის ჩათვლით არსებულ მდომარეობას ასახავს. საზოგადოებრივი ორგანიზაციების წარმომადგენლების შეფასებით, მოცემულ პერიოდში, სრულად არის შესრულებული ერთი პირობა; მეტწილად შესრულებულია ორი პირობა; ნაწილობრივ შესრულებულია შვიდი პირობა და ჯერ კიდევ შესასრულებელია ევროკავშირის ორი პირობა (დეოლიგარქიზაცია და დეპოლარიზაცია). შესრულდა – 1  მეტწილად შესრულდა – 2  ნაწილობრივ შესრულდა – 7  შესასრულებელი – 2 შესრულების დინამიკა  თქვენთან ერთად გავიხსენოთ რას ითვალისწინებს თითოეული მათგანი და გავიგოთ რა გაკეთდა ამ მიმართულებით.  01 პრიორიტეტი – დეპოლარიზაცია მოთხოვნა: „19 აპრილის შეთანხმების მიხედვით, გადაიჭრას პოლიტიკური პოლარიზაციის საკითხი პოლიტიკურ პარტიებს შორის თანამშრომლობის გზით“. მდგომარეობა: შესასრულებელი 02 პრიორიტეტი – საარჩევნო და ინსტიტუციური რეფორმები  მოთხოვნა: „უზრუნველყოს ყველა სახელმწიფო ინსტიტუტის სრულყოფილი მუშაობა, გააძლიეროს მათი დამოუკიდებლობა და ეფექტიანი ანგარიშვალდებულება, ასევე მათი დემოკრატიული ზედამხედველობის ფუნქციები. კიდევ უფრო გააუმჯობესოს საარჩევნო საკანონმდებლო ჩარჩო, აღმოფხვრას ყველა ხარვეზი, რომელიც ამ პროცესების დროს ეუთო\ოდირმა და ევროპის საბჭომ\ვენეციის კომისიამ გამოავლინა“. მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  03 პრიორიტეტი – დამოუკიდებელი სასამართლო  მოთხოვნა: „მიიღოს და განახორციელოს მართლმსაჯულების რეფორმის გამჭვირვალე და ეფექტიანი სტრატეგია და სამოქმედო გეგმა 2021 წლის შემდგომი პერიოდისათვის, რომელიც დაეფუძნება ფართო, ინკლუზიურ და პარტიათა შორის წარმართულ საკონსულტაციო პროცესს; უზრუნველყოს, რომ მართლმსაჯულების მთელი ჯაჭვი იყოს სრულებით, ჭეშმარიტად დამოუკიდებელი, ანგარიშვალდებული და მიუკერძოებელი, ასევე დაიცვას შტოებს შორის ძალაუფლების განაწილება; სახელდობრ, უზრუნველყოს ყველა სასამართლო და საგამოძიებო ინსტიტუტის ჯეროვანი ფუნქციონირება და კეთილსინდისიერება, განსაკუთრებით უზენაესი სასამართლოსი, და გადაჭრას ყველა პრობლემა, რომელიც გამოვლინდა მოსამართლეთა ნომინირების ყველა დონეზე, ასევე გენერალური პროკურორის შემთხვევაში; გაატაროს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს ჯეროვანი რეფორმა და დანიშნოს უმაღლესი საბჭოს დანარჩენი წევრები. ყველა ეს ზომა უნდა გატარდეს ევროპული სტანდარტებისა და ვენეციის კომისიის რეკომენდაციების სრული დაცვით”. მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  04 პრიორიტეტი – ანტიკორუფციული ზომები  მოთხოვნა: „გააძლიეროს ანტიკორუფციული სააგენტოს დამოუკიდებლობა, რომელიც თავს მოუყრის ყველა საკვანძო ანტიკორუფციულ ფუნქციას; განსაკუთრებით კი, საგულდაგულოდ გადაჭრას მაღალი დონის კორუფციის შემთხვევები; აღჭურვოს ახალდაარსებული სპეციალური საგამოძიებო სამსახური და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სააგენტო იმ რესურსებით, რომლებიც მათ მანდატს შეესაბამება და უზრუნველყოს მათი ინსტიტუციური დამოუკიდებლობა”. მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  05 პრიორიტეტი – დეოლიგარქიზაცია  მოთხოვნა: „დეოლიგარქიზაციის პირობისადმი ერთგულება, რაც უნდა მიღწეული იქნას ეკონომიკურ, პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში კერძო ინტერესების გადაჭარბებული გავლენის აღმოფხვრის საშუალებით”. მდგომარეობა: შესასრულებელი  06 პრიორიტეტი – ორგანიზაციული დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლა  მოთხოვნა: „ორგანიზებული დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლის გაძლიერება, რაც უნდა დაეფუძნოს საფრთხის დეტალურ შეფასებებს, კერძოდ, საგულდაგულო გამოძიებების, სისხლისსამართლებრივი დევნისა და მსჯავრდების სანდო გამოცდილების უზრუნველყოფის გზით; სამართალდამცველი უწყებების ანგარიშვალდებულება და ზედამხედველობა უნდა იყოს გარანტირებული”. მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  07 პრიორიტეტი – მედია  მოთხოვნა: „უფრო ძლიერი ძალისხმევა უნდა იყოს მიმართული თავისუფალი, პროფესიული, პლურალისტური და დამოუკიდებელი მედია გარემოს უზრუნველსაყოფად, განსაკუთრებით იმისათვის, რომ მედიის მფლობელთა წინააღმდეგ მიმართული სისხლის სამართლებრივი პროცედურები აკმაყოფილებდეს უმაღლეს იურიდიულ სტანდარტებს, და ჩატარდეს მიუკერძოებელი, ეფექტიანი და დროული გამოძიებები ჟურნალისტებისა და მედიის სხვა მუშაკთა უსაფრთხოების წინააღმდეგ მიმართული მუქარების შემთხვევებზე”. მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  08 პრიორიტეტი – მოწყვლადი ჯგუფები  მოთხოვნა: „სასწრაფოდ გაძლიერდეს მოწყვლადი ჯგუფების ადამიანის უფლებათა დაცვა, მათ შორის, მოძალადეების და ამ ძალადობის დამკვეთების მართლმსაჯულებისადმი უფრო შედეგიანად წარდგომის გზით.” მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  09 პრიორიტეტი – გენდერული თანასწორობა და ქალთა მიმართ ძალადობა მოთხოვნა: „გაძლიერდეს ძალისხმევა გენდერული თანასწორობის ზრდისთვის და ქალთა წინააღმდეგ მიმართული ძალადობის წინააღმდეგ”. მდგომარეობა: მეტწილად შესრულდა  10 პრიორიტეტი – სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობა მოთხოვნა: „უზრუნველყოფილ იქნას სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ყველა დონეზე.” მდგომარეობა: ნაწილობრივ შესრულდა  11 პრიორიტეტი – ECHR-ის გადაწყვეტილებების პროაქტიული გათვალისწინება  მოთხოვნა: „მიღებული იქნას კანონი, რომლის თანახმადაც ქართული სასამართლოები პროაქტიულად გაითვალისწინებენ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს განაჩენებს თავიანთ გადაწყვეტილებებში.” მდგომარეობა: შესრულდა  12 პრიორიტეტი – დამოუკიდებელი სახალხო დამცველი  მოთხოვნა: უზრუნველყოფილი იქნას, რომ სახალხო დამცველის ნომინირების პროცესში უპირატესობა მიენიჭება დამოუკიდებელ პირს და რომ პროცესი წარიმართება გამჭვირვალედ; დაცული უნდა იყოს აპარატის ეფექტიანი ინსტიტუციური დამოუკიდებლობა.” მდგომარეობა: მეტწილად შესრულდა  წყარო: ღია საზოგადოების ფონდი  სტატუსმეტრი, 2023 წლის 8 სექტემბერი   სტატუსმეტრი, 2023 წლის 31 ივლისი  სტატუსმეტრი, 2023 წლის 22 ივნისი  სტატუსმეტრი, 2023 წლი 30 აპრილი

რა უნდა ვიცოდე ჩვენი შრომითი უფლებების შესახებ და რა არის ღირსეული შრომის უფლება. ნახეთ ჩვენს მიერ მომზადებული ვიდეო. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

„ვკვდები სიხარულით, რადგან ღირსი გავხდი საქართველოს სამსხვერპლოზე ზვარაკად მიტანისა. ჩემი სიკვდილი გამარჯვებას მოუტანს საქართველოს!“- კოტე აფხაზი #გახსოვდესისტორია, რადგან #ესქვეყანაშენია

Chai Khana – მულტიმედია პლატფორმაა, რომელიც სამხრეთ კავკასიის ამბებს გვიყვება. მოუსმინეთ პლატფორმის დირექტორს, ლიკა ანთაძეს. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია ეს ქვეყანა შენია ・This country is yours · პოდკასტი - ლიკა ანთაძე (ჩაი ხანა)

პოლიტიკური იდეოლოგიები მემარჯვენე და მემარცხენე მიმდინარეობებად იყოფა, იმის მიხედვით, რომელი ფასეულობები მიიჩნევა ქვეყნის წინსვლის და მოქალაქის კეთილდღეობის უზრუნველყოფის მიღწევის საუკეთესო საშუალებად. უშუალოდ ტერმინები – „მემარჯვენე“, „მემარცხენე“ საფრანგეთის 1789 წლის რევოლუციის შემდგომ პერიოდს უკავშირდება – ახლად ფორმირებულ ეროვნულ ასამბლეაში ერთ–ერთ საკითხზე დებატების მომხრე და მოწინააღმდეგე მხარეების განლაგებას. მემარჯვენე მიმდინარეობა ეროვნული, ტრადიციული ფასეულობების ირგვლივ კონცენტრირდება და შესაბამისად, უფრო კონსერვატიულია. მემარჯვენეები მხარს უჭერენ ძლიერ სახელმწიფოს, რომლის ქვაკუთხედსაც მორალური ფასეულობები, მართლწესრიგის დაცვა და ინდივიდუალური პასუხისმგებლობა წარმოადგენს. მემარცხენე იდეოლოგიები, კლასიკური გაგებით, სოციალურ სამართლიანობაზე არის დაფუძნებული და ძირითად ფასეულობებად სოციალურ თანასწორობას, სოლიდარობას და პროგრესულობას აღიარებს. ხშირია სხვადასხვა იდეოლოგიების გადაკვეთა ან მათგან აღებული ელემენტების გაერთიანება ახალ პოლიტიკურ მიმდინარეობებად, რომლებიც ხშირად ცენტრისტულად მოიხსენიება, ვინაიდან ერთგვარად აერთიანებს და აბალანსებს კონსერვატორებისა და ლიბერალების მისწრაფებებს და ფასეულობებს. რაც შეეხება კონკრეტულ პოლიტიკურ იდეოლოგიებს, ისინი იმდენად მრავალრიცხოვანია, რომ აქ მხოლოდ ძირითად, ყველაზე გავრცელებულ და პოპულარულ იდეოლოგიებს შევეხებით: ლიბერალიზმი – თავისუფლებასა და თანასწორობის იდეაზე დაფუძნებული პოლიტიკური იდეოლოგიაა, რომელშიც სახელმწიფოს მამოძრავებელ ძალად მიიჩნევა ადამიანის თავისუფალი ნება და საზოგადოების თითოეული წევრის პასუხისმგებლობა. ლიბერალური იდეოლოგია პატივს სცემს ადამიანის უფლებებს, ღიაა პროგრესული სიახლისა და რეფორმებისათვის, რის გამოც, რიგ შემთხვევებში, წინააღმდეგობაში მოდის კონსერვატიზმთან. ლიბერალური იდეოლოგიის მიხედვით, სახელმწიფო მინიმალურად უნდა ჩაერიოს ინდივიდის ყოფაში და მხოლოდ ის სფეროები უნდა განაგოს, რომელთა მოწესრიგებათ საზოგადოებას თავად არ შეუძლია. კონსერვატიზმი – მემარჯვენეობასთან ასოცირდება და ტრადიციული ფასეულობების პატივისცემას უსვამს ხაზს. შესაბამისად, კონსერვატორები ფრთხილად ეკიდებიან ან, საერთოდ უარყოფენ რადიკალურ რეფორმებს. კონსერვატორებისთვის კერძო საკუთრება წმინდაა და სახელმწიფოს მხრიდან მასში რაიმე გზით ჩარევა ან მისი შეზღუდვა დაუშვებლად მიაჩნიათ. კონსერვატიზმი, ლიბერალიზმის მსგავსად, არ ეწინააღმდეგება და არ უარყოფს ადამიანის უფლებებს და ძირითად თავისუფლებებს, თუმცა, ლიბერალიზმისგან განსხვავებით, პიროვნების თავისუფალი ნებისა და ინდივიდუალური თავისუფლებების წინ ძლიერ სახელმწიფოს აყენებს. სოციალიზმი საკმაოდ გავრცელებული, მემარცხენე პოლიტიკური იდეოლოგიაა, რომლის მთავარ საყრდენს სოციალური თანასწორობის, უფრო ზუსტად კი უთანასწორობის მაქსიმალურად შემცირების იდეა წარმოადგენს. სოციალისტური იდეოლოგიის მიმდევრების აზრით, სახელმწიფომ მაქსიმალური ძალისხმევა უნდა გასწიოს ადამიანებს შორის სოციალური უთანასწორობის აღმოსაფხვრელად და ამისთვის სახელმწიფო ბიუჯეტის ხარჯზე დაეხმაროს სოციალურად დაუცველებს და უმუშევრებს. როგორც არაერთი ავტორი აღნიშნავს, ერთი შეხედვით, სოციალიზმის მისწრაფება თანასწორობისა და ყველას კეთილდღეობისკენ მიმზიდველად შეიძლება ჩანდეს, თუმცა სახელმწიფოების მაგალითი აჩვენებს, რომ მცირე დროში სოციალური პრობლემების მოგვარება გარკვეულ კავშირშია გაზრდილ გადასახადებთან, რაც საშუალო ფენის გაღარიბებას უწყობს ხელს. ფაშიზმი რადიკალურად მემარჯვენე, ტოტალიტარულ-ნაციონალისტური იდეოლოგიაა, რომელიც პირველი მსოფლიო ომის დროს აღმოცენდა და მთელი მასშტაბით, მეორე მსოფლიო ომის ეპოქის გერმანიაში გამვლინდა. ფაშიზმის იდეოლოგია რასობრივ და/ან ეროვნულ უპირატესობას ემყარება. ფაშისტები მიიჩნევენ, რომ ერი უნდა გაერთიანდეს საკუთარი თვითმყოფადობის, ტრადიციების და სიწმინდის დასაცავად და ერთად აღუდგეს წინ „მტერს”, რომელსაც ამ თვითმყოფადობის განადგურება სურს. ფაშისტური იდეოლოგია ფსევდოპატრიოტული ლოზუნგების მეშვეობით, ფსევდო „მტრების“ წინააღმდეგ ბრძოლის საბაბით ზღუდავს ადამიანის უფლებებს და თავისუფლებებს, იდევნებიან ყველა განსხვავებული შეხედულების ადამიანი. კომუნიზმი რადიკალურად მემარცხენე პოლიტიკური იდეოლოგიაა, რომელიც სოციალიზმის ერთგვარ ექსტრემალურ გაგრძელებას წარმოადგენს და რომლის მიზანიც სოციალური უთანასწორობის საბოლოო აღმოფხვრაა. კომუნიზმი ეწინააღმდეგება ნებისმიერი კერძო საკუთრების იდეას, უარყოფს მემკვიდრეობას და ტრადიციებს. კომუნისტური იდეოლოგია, ერთი შეხედვით, თანასწორობისა და ჩაგვრის აღმოფხვრისკენ არის ორიენტირებული, თუმცა მისი რადიკალიზმისა და ადამიანის ბუნების საწინააღმდეგო იდეების გამო, რეალობაში, ადამიანის უფლებების ხელყოფისა და თავისუფალი აზრის ჩახშობისკენ ორიენტირებულ, ტოტალიტარული სახელმწიფოების იდეოლოგიად გვევლინება. ანარქიზმი უტოპიური იდეოლოგიაა, რომლის მიხედვითაც, ნებისმიერი ხელისუფლება გულისხმობს ინდივიდზე ძალადობას, რის გამოც ანარქისტებს მიაჩნიათ, რომ ხელისუფლება, როგორც ასეთი, საერთოდ უნდა გაუქმდეს. ანარქისტული იდეოლოგიის მიხედვით, ადამიანები თვითორგანიზებულ ჯგუფებში უნდა ცხოვრობდნენ, სადაც გადაწყვეტილების მიღება ინდივიდის თავისუფალ ნებაზე იქნება დამოკიდებული. ანარქიზმი უტოპიურია, ვინაიდან მისი იდეოლოგიის ხორცის შესხმა რეალობაში წარმოუდგენელი და შეუძლებელია. წყარო: www.civiceducation.ge

გიორგი ღუღუნიშვილი საუბრობს სტუდენტურ გამოწვევებსა და ახალგზარდულ პლატფორმებზე. 🎧 მოუსმინე 👇 ეს ქვეყანა შენია ・This country is yours · გიორგი ღუღუნიშვილი

თავისუფლება ნიშნავს პასუხისმგებლობას და არა თავისუფლებას პასუხისმგებლობებისგან.

"მე ნახევრად ჩერქეზი ვარ და ამას ყოველთვის ვამბობ ხოლმე. დღეს ისეთი სიტუაციაა, რომ შეიძლება მომავალი 50 წლის ბედი წყდებოდეს რეგიონში. ჩვენ ჩვენი როლი გვაქვს ამ რეგიონში და ჩვენ გვინდა თავისუფლება! ძალიან ჰგავს ქართველების და ჩერქეზების ბედი ერთმანეთს, ორივეს გვაქვს ლტოლვა თავისუფლებისკენ.” მოუსმინე ილო ბეროშვი.