ახალი წლის აღნიშვნა და საახალწლო დღესასწაულები ერთ-ერთი ყველაზე ძველი და ფართოდ გავრცელებული ტრადიციაა. ქრისტიანულ ქვეყნებში ახალი წლის აღნიშვნა მჭიდროდ არის დაკავშირებული შობის დღესასწაულთან, თუმცა ეს ყოველთვის ასე არ ყოფილა. პრე-ქრისტიანულ ერაში სხვადასხვა ხალხები ახალ წელს წელიწადის სხვადასხვა პერიოდში აღნიშნავდნენ. დროთა განმავლობაში ქრისტიანული კალენდარი და რიტუალები, ძველ, წარმართულ ტრადიციებს შეერწყა. მაგალითად გერმანული ღმერთი ვოდანი, ქრისტიანი წმინდანით - წმინდა ნიკოლოზით ჩანაცვლდა, რომელიც თავის მხრივ, თანამედროვე სანტა კლაუსად იქცა; ხოლო სიცოცხლის ხე, რომელიც უამრავ წარმართულ კულტურაში (მათ შორის ქართულშიც) არსებობდა - სამოთხის ხე გახდა. მას შემდეგ რაც გადმოცემის თანახმად, მე-16 საუკუნეში, გერმანელმა რეფორმატორმა - მარტინ ლუთერმა ნაძვი სანთლებით მორთო, დღევანდელი საახალწლო ნაძვის ხე მივიღეთ. საქართველოში ახალ წელს შუა საუკუნეებში ზაფხულში, მოგვიანებით შემოდგომაზე აღნიშნავდნენ. მე-14 საუკუნიდან კი ევროპელთა მსგავსად იანვარში დაიწყეს აღნიშვნა. გამორჩეულია, ჩიჩილაკის ტრადიცია, რომელიც წარმართულ ღვთაება ბასილას უკავშირდება, სახელის მსგავსების გამო ქრისტიანულ ეპოქაში წმ. ბასილ დიდად გარდაიქმნა. დასავლეთ საქართველოში, განსაკუთრებით გურიაში, იმერეთში და სამეგრელოში - ჩიჩილაკი დღესაც პოპულარულია და „ბასილას წვერს“ განასახიერებს. საქართველოში თანამედროვე, ევროპული ნაძვის ხე და ახალი წლის შეხვედრის წესი XIX-XX საუკუნეებიდან გახდა პოპულარული. წარმართული დროიდან შემორჩენილი ტრადიციებიდან, საქართველოში დღეს ყველაზე პოპულარული მეკვლეს ტრადიციაა, თუმცა, რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, არც ეს ტრადიციაა მხოლოდ ქართული და გეოგრაფიულად ისეთ შორეულ ქვეყანაში მეორდება, როგორიც შოტლანდიაა. შოტლანდიელი „მეკვლეც“ ჩვენის მსგავსად განასახიერებს ადამიანს, რომელიც ახალი წლის დადგომის შემდეგ პირველი შედის ოჯახში სტუმრად, მიაქვს საჩუქარი და მოვალეა „ბედნიერი ფეხით“ ოჯახს ბედნიერება მოუტანოს. როგორც ვხედავთ, გეო-პოლიტიკური სირთულეების და მანძილის მიუხედავად, საქართველო სადღესასწაულო ტრადიციების დონეზეც კი ყოველთვის ინარჩუნებდა მჭიდრო კავშირს ევროპასთან და დიდი ევროპული ოჯახის წევრი გახლდათ.

შოთა გუჯაბიძე, სამოქალაქო აქტივისტი: "ჩემი სამოქალაქო აქტივობა დაახლოებით იმ პერიოდიდან იწყება, როდესაც ბათუმში უკონტროლო მშენებლობების ბუმი დაიწყო. ზოგადად, ჩემი ქალაქის არქიტექტურა და ისტორია ბავშვობიდან მაინტერესებდა. მიზიდავდა ის უცნაური შენობები, რომლებსაც ძველ ბათუმში ვხედავდი. მე და მამა ხშირად დავდიოდით ხოლმე ქალაქში. ამას გარდა, ის ხშირად მათვალიერებინებდა ძველი ბათუმის ფოტოებს. ფოტოების შეგროვებამ და მათთან დაკავშირებული ამბების მოძიებამ ნელ-ნელა გამიტაცა. ყველანაირი ფოტო მაინტერესებდა და ნებისმიერ წყაროში ვცდილობდი მათ მოძიებას. მათ შორის ძველ გაზეთებში, თუნდაც ძალიან ცუდი ხარისხით დაბეჭდილში. ჩამოვყალიბდი კოლექციონერად და ფოტოების ისტორიების ძიებამ საბოლოოდ, შეიძლება ითქვას, ბათუმის მკვლევარად მაქცია. მას შემდეგ რაც ქალაქში უკონტროლოდ დაიწყო ათასი სიმახინჯის მშენებლობა და ისტორიული მემკვიდრეობის ნგრევა, ჩემს მოვალეობად ჩავთვალე წინ აღვდგომოდი ამ პროცესებს. ჯერ ერთ-ორ ადგილას დავწერე რაღაც. ხმა ამოვიღე. ამაში ისიც დამეხმარა, რომ ტელევიზიის თანამშრომელი ვარ. სოციალურ ქსელებშიც დავიწყე აქტიურობა და ბოლოს თანამოაზრეებთან ერთად საზოგადოება ბათომი ჩამოვაყალიბეთ. ასე გავხდი სამოქალაქო აქტივისტი. ყველა შესაძლებელი ხერხით ვცდილობთ წინ აღვუდგეთ იმ განუკითხაობას, რაც ქალაქში ხდება; იქნება ეს ქუჩის აქციები, მოქალაქეებთან შეხვედრა, თუ სხვა. ამას გარდა საინტერესო პროექტებსაც ვახორციელებთ. გვაქვს ჩატარებული სამეცნიერო კვლევები და ვაწყობთ ხოლმე გამოფენებს".

თბილისის სავიზიტო ბარათის დასახელება რომ გთხოვონ, ერთ-ერთი პირველი, ალბათ ძველი თბილისის აივნები გაგახსენდებათ, მათ შორის გუდიაშვილის მოედანზე განთავსებული ყოფილი "ლიტერატურული საქართველოს" შენობის აივანი. გუდიაშვილის მოედანი ერთ-ერთი უიშვიათესი და უნიკალური ადგილია ქალაქში. მისი პირველი მონახაზი ჯერ კიდევ ვახუშტი ბატონიშვილის 1735 წლით დათარიღებულ რუკაზე შეიმჩნევა. მოედანზე არსებული 11 შენობიდან 8-ს კულტურული მემკვიდრეობის სტატუსი აქვს მინიჭებული. არასწორად დაგეგმილი სარეაბილიტაციო სამუშაოების გამო, მოედანს რამდენიმე წლის წინ საფრთხე დაემუქრა. სწორად ამ საფრთხეებს აღუდგა წინ საზოგადოებრივი ორგანიზაცია ტფილისის ჰამქარი, რომელმაც ცირა ელისაშვილის მეთაურობით არაერთი აქცია დაგეგმა, ჩაატარა და მრავალი გადატანილი ბრძოლის შემდეგ, შეძლო გუდიაშვილის მოედნისთვის და ხის ავთენტური აივნებისთვის პირვანდელი სახის შენარჩუნება. „ტფილისის ჰამქარი“ იმ ფასეულობების გარშემო ერთიანდება, რომლებიც, როგორც წესი საკუთარი ქალაქის მოყვარე ყველა ადამიანს აერთიანებს. "ჰამქრელების" ხედვა ასეთია: ქალაქის ისტორიულ-კულტურული მემკვიდრეობა დაცული უნდა იყოს; შესაბამისად, მოდერნიზება და განვითარებაც ამ მემკვიდრეობის გათვალისწინებით უნდა მოხდეს. თბილისს უნდა მართავდეს მოქალაქეების მიერ არჩეული და მათთან ანგარიშვალდებული ადგილობრივი ხელისუფლება; ამასთან თითოეული მაცხოვრებელი ჩართული უნდა იყოს ქალაქის განვითარებასა და მისი ისტორიულ-კულტურული მემკვიდრეობის დაცვაში.

გაიცანით წლის სოციალური საწარმო - ბაბალე, სადაც ყველაფერი ფერადი და სადაც მეგობრები არ ითვლიან ქრომოსომებს.

"მწვანე ალტერნატივა" საქართველოში მოქმედი კიდევ ერთი საზოგადოებრივი ორგანიზაციაა, რომელიც 2000 წელს დაარსდა და მას შემდეგ ბევრი სასარგებლო პროექტი განახორციელა. ორგანიზაციის მისიაა საქართველოს გარემოსა და ქვეყნის უნიკალური ბიოლოგიური თუ კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში საზოგადოების მონაწილეობა. "მწვანე ალტერნატივის' წინადადების საფუძველზე ზოგიერთი კანონიც კი მომზადდა. 2019 წელს ამოქმედდა კანონი, რომლის მიხედვითაც, გარემოს დაცვისას, სამსახურეობრივი მოვალეობის დროს გარდაცვლილთა ოჯახის წევრები ყოველთვიურ კომპენსაციას - 1000 ლარს მიიღებენ. პარლამენტის თავმჯდომარის სახელზე გაგზავნილ განცხადებაში „მწვანე ალტერნატივა“ აღნიშნავდა: ‘’ ჩვენი ქვეყნის ბუნების, ტყეების, დაცული ტერიტორიების შენარჩუნება ისეთივე საპატიო და საპასუხისმგებლო საქმეა, ისეთივე პატრიოტიზმია, როგორიც სამშობლოს ერთიანობის ან მართლწესრიგის დაცვა... ჩვენს მიერ შემოთავაზებული საკანონმდებლო ცვლილებების განხორციელება მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ქვეყნის სამსახურის დროს დაღუპული ადამიანების ოჯახებისათვის; ეს იქნება რეინჯერების, ტყის მცველების, გარემოს დაცვის ინსპექტორების და მათი კოლეგების საქმიანობის მნიშვნელობის ხაზგასმა. ისინი უნდა გრძნობდნენ, რომ მათ საქმიანობას აფასებს ქვეყანა“.

გსმენიათ საქართველოში არსებულ ბავშვთა ჰოსპისის შესახებ? მისი აშენების იდეა 2013 წელს ჩატარებული კვლევის შემდეგ გაჩნდა, რომლის მიზანი იყო ბავშვებისთვის პალიატიური მზრუნველობის საჭიროების შესწავლა. როგორც კვლევამ აჩვენა, საქართველოში პალიატიური მზრუნველობა ყოველწლიურად 0-დან 18 წლამდე ასაკის 839 ბავშვს ესაჭიროება.  ბავშვთა პალიატიური მზრუნველობა გულისხმობს განუკურნებელი და ქრონიკული დაავადებების მქონე ბავშვებზე და მათ ოჯახებზე ზრუნვას, როგორც ფიზიკურად, ასევე სულიერ მხარდაჭერას.  ჰოსპისის მშენებლობა 2016 წლის ოქტომბერში, „ღია საზოგადოების ფონდის“ინიციატივით, “სამედიცინო კორპორაცია ევექსის“ პირველი ფინანსური შენატანით და საქართველოს პრეზიდენტის, გიორგი მარგველაშვილის სარეზერვო ფონდის დახმარებით დაიწყო.  მას შემდეგ, ჰოსპისს ასობით დონორი გამოუჩნდა რიგითი მოქალაქეებისა და ბიზნესკომპანიების სახით. მშენებლობის პროცესში, 1 წლის მანძილზე მილიონ ლარზე მეტი შეგროვდა. „ციცინათელების ქვეყანას“ სამი ძირითადი მიმართულება აქვს: 24-საათიანი, სტაციონარული მომსახურება ერთდროულად 10 ბავშვისა და მშობლისთვის; დღის ცენტრი, სადაც ბავშვები და მათი მშობლები დილიდან საღამომდე დაყოვნდებიან საჭირო მომსახურების მისაღებად; შინ ზრუნვის სამსახური, რომელიც ამ ეტაპზე 60-მდე ბავშვს ემსახურება.  ჰოსპისის ყველა სერვისი უფასოა, როგორც ბავშვებისთვის, ასევე მათი ოჯახის წევრებისთვის.  ბავშვთა ჰოსპისის პროექტი ბიზნესის, არასამთავრობო სექტორის, პრეზიდენტისა და მოქალაქეების თანამშრომლობის საუკეთესო მაგალითია. სამოქალაქო პასუხისმგებლობაც სწორედ ესაა, - როცა საზოგადოება ერთმანეთის და განსაკუთრებით ბავშვების კეთილდღეობაზე ერთად ზრუნავს.

საზოგადოება ,,ბილიკი” არის არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომელიც 1997 წელს, გორში დაფუძნდა. ორგანიზაცია მუშაობს მოწყვლად ჯგუფებთან. საზოგადოება “ბილიკის” მისიაა გაზარდოს ახალგაზრდების, თემის და სამოქალაქო საზოგადოების შესაძლებლობები რომ აქტიურად იყვნენ ჩართულები და გავლენა მოახდინონ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ადგილობრივი ხელისუფლების დონეზე. "ბილიკი"-ს სურვილია საზოგადოების საჭიროებებს გამოეხმაუროს და ბავშვებს შესთავაზოს მაღალი დონის პროფესიონალური მომსახურება, რათა მათ სახეებზე მუდამ ღიმილი თამაშობდეს.  „ბილიკის“ ბენეფიციარები არიან:  🔵 გორის ღარიბი ოჯახების შვილები (მ.შ ქუჩის ბავშვები, 6–18 წლამდე)  🔵 დევნილი ოჯახების შვილები,  🔵 შიდა ქართლის სკოლების მოსწავლეები  🔵 სახელმწიფო ზრუნვის ქვეშ მყოფი ბავშვები.  მათი საქმიანობა შემდეგი მიმართულებით/პროგრამებით მუშაობს: ბავშვზე ზრუნვა, თემის განვითარება, სამოქალაქო განათლება და მოხალისეობა. "ბილიკმა“ ასევე დაარსა 2 დღის ცენტრი საგანმანათლებლო, ფსიქოლოგიური, სოციალურ და საბაზო მომსახურებით, 3 მცირე საოჯახო სახლი გორსა და ხაშურში და დედათა და ბავშვთა თავშესაფარი ხაშურში. სურათზე გამოსახულია მათ მიერ განხორციელებულ რამდენიმე პროგრამაში ჩართული ბავშვების რაოდენობა ბოლო წლების განმავლობაში.

21 წლის წინათ, 1998 წელს, ზუგდიდში საზოგადოებრივი ორგანიზაცია – შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ქალთა და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა დედათა ასოციაცია „დეა“ შეიქმნა. იგი ზუგდიდში მცხოვრებმა და აფხაზეთიდან დევნილმა ქალებმა დააარსეს, თუმცა, ამას წინ უძღოდა ორი ქალბატონის ცხოვრებაში მომხდარი ძირეული ცვლილება და მათი გზების გადაკვეთა... 90–იან წლებში, ზუგდიდის პირველი საჯარო სკოლის ფიზიკის მასწავლებლის, მადონა ხარებავას ცხოვრება მთლიანად შეცვალა ვირუსულმა გრიპმა. „ხშირად ვამბობ, რომ ჩემი ცხოვრება შედგება ორი ნაწილისგან – პირველი გახლავთ მადონა, რომელიც სრულიად ჯანმრთელი იყო, მეორე ცხოვრება კი მას შემდეგ დაიწყო, რაც შეზღუდული შესაძლებლობის პირი გავხდი – ვირუსულმა გრიპმა ფიზიკური შეზღუდვა გამოიწვია“, ამბობს მადონა ხარებავა და დასძენს, რომ დამოუკიდებლობის დაკარგვა არ იყო ადვილი. მან გააცნობიერა, რომ ვეღარ შეძლებდა სკოლაში მუშაობას და სამსახური დატოვა. ზუსტად იმ დროს, საერთაშორისო ორგანიზაცია „ოქსფამმა“ ზუგდიდში გახსნა წარმომადგენლობა, სადაც შესაძლებლობის შეზღუდვის სფეროში კონსულტირებას ახალგაზრდა ბრიტანელი ქალბატონი უწევდა. მან საქართველოში ჩამოსვლამდე დაკარგა მოძრაობის უნარი. ამ ახალგაზრდა ქალბატონის დახმარებით ზუგდიდში, თბილისში, ბაქოსა და ერევანში შეიქმნა შეზღუდული შესაძლებლობის ქალთა და შეზღუდული შესაძლებლობის ბავშვთა დედათა საინიციატივო ჯგუფები, რომლებიც ერთმანეთს გამოცდილებასა და პრობლემებს უზიარებდნენ. „ბრიტანელმა ექსპერტმა ფასილიტაციის საშუალებით, მიგვიყვანა იმ აზრამდე, რომ ჩვენ თავს ჩვენვე უნდა ვუპატრონოთ, ჩვენ უნდა ვიცოდეთ ჩვენი უფლებები და შევძლოთ მათი დაცვა“, - ამბობს მადონა ხარებავა. ასე ნაბიჯ–ნაბიჯ, შესაძლებლობების გაზრდისთვის ტრენინგების, ორგანიზაციული განვითარების დახმარების პარალელურად დაარსდა ასოციაცია „დეა“, რომლის ხელმძღვანელია მადონა ხარებავა. 1998 წლიდან დღემდე ორგანიზაციამ 140–ზე მეტი პროექტი განახორციელა და მათი მიზანი იყო და არის ადამიანის უფლებების დაცვა, სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების, დემოკრატიული ფასეულობების დამკვიდრების, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა და სხვა ჯგუფების სოციალური ინტეგრაციის ხელშეწყობა, ასევე მათ მიმართ ეფექტიანი სახელმწიფო პოლიტიკის შემუშავებაში მონაწილეობა და მათ შესახებ საზოგადოების ინფორმირება. მადონა ხარებავას კარგად ახსოვს ორგანიზაციის პირველი პროექტი - „ქალები თანასწორობისთვის“ და „შშმ ქალები თანასწორობისთვის“. მაშინაც და ახლაც თვლის, და ორგანიზაციის სხვა წარმომადგენლებიც იზიარებენ, რომ პირველ რიგში ქალები არიან და მერე მოდის მათი განსხვავებულობა. „ეს არ ნიშნავს, რომ განსხვავებულობას არ ვაღიარებ, პირიქით – ყველგან უნდა იყოს გათვალისწინებული განსხვავებულობა, ასევე, ხელი შევუწყოთ უნივერსალური გარემოს შექმნას, რაც მაქსიმალურად ხელს შეუწყობს შშმ პირთა ინტეგრაციას საზოგადოებაში. არასწორია საზოგადოების დაყოფა შშმ და არა შშმ პირებად.'' 1998 წლის შემდეგ, ბევრი რამ შეიცვალა შეზღუდული შესაძლებლობის პირთა უფლებებისა და საზოგადოებაში ინტეგრაციის კუთხით, დაიხვეწა სხვადასხვა კანონმდებლობა, სახელმწიფომ მიიღო საერთაშორისო კონვენცია, დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრის შესახებ კანონი; გაჩნდა ინკლუზიური განათლების შესაძლებლობა. როგორც ყოფილ პედაგოგს, მადონა ხარებავას ძალიან უყვარს ინკლუზიური განათლების ხელშეწყობის პროექტები. „დეა ერთ-ერთი პირველი იყო, ვინც ამ კუთხით უცხოური გამოცდილება და ადგილობრივი საკანონმდებლო ბაზა შეისწავლა, ვთარგმნეთ სახელმძღვანელო, რომელიც გამოიცა საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მიერ და დღესაც ილიას უნივერსიტეტში ერთ–ერთ მთავარ ადგილს იკავებს სასწავლო პროგრამაში. მოვამზადეთ ოჯახსა და სკოლას შორის თანამშრომლობის კონცეფცია, რომელიც მასწავლებელს ეხმარება როგორ ააგოს ურთიერთობა განსხვავებულობის შემთხვევაში, ასევე, როგორ შექმნას ინდივიდუალური საგანმანათლებლო გეგმა“- ამბობს მადონა ხარებავა. ერთია ინკლუზიური სწავლების დანერგვა–დახვეწა, მეორე არანაკლებ მნიშვნელოვანია საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება, ამიტომ ორგანიზაცია დიდ დროს და ენერგიას უთმობს საზოგადოების ინფორმირებას და სწავლებას.  მადონა ხარებავა ამაყობს, რომ ინტეგრირებული კლუბები, სადაც უამრავი ახალგაზრდა იყო და არის ჩართული, გარკვეული ბიძგის, დადებითი ცვლილების მომტანი აღმოჩნდა კლუბის წევრებისთვის – „ცოდნა არ იკარგება, თან წაიღეს – ზოგმა იგი მაგისტრატურის თუ ბაკალავრიატის ნაშრომებისთვის გამოიყენეს, ამის შესახებ თავად, ჩვენთან სტუმრობისას სიხარულით ყვებიან“. დეას ხელმძღვანელი თვლის, რომ ინტეგრირებული საზოგადოებისთვის ბევრი რამ არის გასაკეთებელი – ჯერ კიდევ საჭიროა ასწავლო უფლებები, ადვოკატირებისა თუ თვითადვოკატრების გზები და გამოყენების შესაძლებლობა.

სოციალური საწარმო „ცოდნის კაფე“ დაფუძნდა 2016 წელს, ა(ა)იპ „სამოქალაქო ინიციატივის“ ფარგლებში, და ემსახურება ახალგაზრდებისა და ხანდაზმულების საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩართულობის ზრდას. ესაა უნიკალური სივრცე, სადაც შესაძლებელია კულტურულ-საგანმანათლებლო და გასართობი ღონისძიებების გამართვა ყველა ასაკის ადამიანისთვის.

გაიცანით ლუსო დოსტიბეგიანი, რომელმაც თეთრიწყაროში ახალგაზრდებისთვის ბევრი რამ შეცვალა... დავიბადე დაგავიზარდე თეთრიწყაროში... 7 წლის წინათ, სკოლის დამთავრების პერიოდში, ჩვენთან ახლოს მდებარე სოფელ კოდაში, სათემო განათლების ცენტრში მიმდინარე პროეტში ჩავერთე. ბავშვობიდან ვიყავი საზოგადოებრივ საქმიანობაში ჩართული და შესაბამისად, პროექტებში მონაწილეობა მომწონდა. როცა სხვადასხვა პროექტების მეშვეობით საქართველო შემოვიარე, დავინახე, რომ ყველგან რაღაც კეთდებოდა, თეთრიწყაროს გარდა. მაშინ გადავწყვიტე, დავბრუნებულიყავი და საზოგადოებრივად სასარგებლო საქმე გაასმაგებული ძალებით მეკეთებინა. დიდი შრომის შემდეგ, 3 წლის წინათ, ჩვენი ორგანიზაცია - „ახალგაზრდული ცენტრი“ ოფიციალურად დარეგისტრირდა. თუმცა, არ გაგვაჩნდა შენობა,ადგილი, სადაც ჩვენს იდეებს განვახორციელებდით. თეთრიწყაროში 83 დასახლებული პუნქტი არის, ჰოდა გადავწყვიტეთ მათი შემოვლა, ახალგაზრდების გაცნობა და მათ პრობლემებზე საუბარი. შენობის გარეშე პროექტების განხორციელება 2 წელი გაგრძელდა. დღეს, უკვე გვაქვს სივრცე, რომლის რეაბილიტაციასა და კეთილმოწყობაში უდიდესი ენერგია ჩავდეთ. ახალგაზრდული ცენტრი არის ახალგაზრდების თავშეყრის ერთადერთი ადგილი, რომელიც დღითიდღე თემის განუყოფელი ნაწილი ხდება. ჩვენი ორგანიზაცია მუშაობს სხვადასხვა მიმართულებით, ვატარებთ ტრენინგებს, ღონისძიებებს, სხვადასხვა კულტურულ-შემეცნებით აქტივობებს, განიხილება სტარტაპ იდეები; ასევე, გავაკეთეთ პატარა სამკერვალო, სადაც მეორადი ნაჭრებისგან ეკოჩანთებს ვკერავთ. ცენტრის დაარსებიდან დღემდე, 3-ჯერ გავაკეთეთ სისხლის დონაციის აქცია, 2-ჯერ ვუმასპინძლეთ ერთ-ერთ ოფთალმოლოგიურ კლინიკას, რომელმაც უფასოდ 100-მდე ადამიანი გასინჯა, სივრცეს ვუთმობთ ნებისმიერ ორგანიზაციას საკუთარი აქტივობებისა განსახორციელებლად, როგორიცაა მაგალითად დასაქმების ხელშეწყობის პროგრამა, ფორუმ-თეატრის დადგმა და სხვა. ჩვენ მიერ განხორციელებული კიდევ ერთი წარმატებული პროექტებია ‘გოგონების ბანაკი’, და „სიცოცხლის ბანაკი“. გოგონათა ბანაკში 17 მოსწავლე გოგონა ტყეში წავიყვანეთ, სადაც რეინჯერების საქმიანობა გავაცანით, გარემოს დაცვასა და სხვადასხვა საჭირო თემებზე ტრენინგი ჩავუტარეთ. ამ პროექტს საზოგადოების მხრიდან დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. ჩვენი ცენტრი 3 წელია რაც არსებობს და ის ქალაქის ნათელი წერტილი ნამდვილად გახდა. წინ ბევრი გეგმა და განსახორციელებელი პროექტი გვაქვს.

რა მდგომარეობაა სახელმწიფო გრანტების გაცემის მიმართულებით საქართველოში? ამის გასარკვევად სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის დაკვეთით, ორმა ორგანიზაციამ: დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელმა და მწვანე კავკასიამ მონიტორინგი განახორციელეს. მწვანე კავკასიამ – 2016 წელს სახელმწიფო სტრუქტურების მიერ გაცემული გრანტების შეისწავლა, ხოლო დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელმა – 2017 წლის. მონიტორინგი განხორციელდა პროექტის „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ინიციატივის ფარგლებში“, რომელსაც ევროკავშირი და კონრად ადენაუერის ფონდი აფინანსებს. გთავაზობთ კვლევების შედეგად გამოკვეთილ ტენდენციებს. მწვანე კავკასიის მონიტორინგის შედეგებმა აჩვენა, რომ პროცესში ყველა დაინტერესებული მხარის მონაწილეობა არ ჩანს, ასევე: საგრანტო პროგრამების შემუშავების პროცესი არ ეფუძნება არსებული პრობლემების სიღრმისეულ შეფასებას და საჭიროებს ანალიზს; ინსტიტუციების ნაწილს დადგენილი არ აქვს გასაჩივრების უფლება და შესაბამისი პროცედურები; ზოგჯერ, მეტისმეტად არის გართულებული ფინანსური ანგარიშგების მოთხოვნები; ზოგადია ან საერთოდ არ არსებობს საქმიანობის ეფექტურობის მონიტორინგისა და შეფასების პროცედურები; საკმაოდ დაბალია საზოგადოების ინფორმირების ხარისხი, პროგრამებისა და ცალკეული გრანტების შესახებ; არ ხდება პროგრამის განხორციელებისას მიღებული შედეგების ანალიზის გათვალისწინება შემდეგი წლის საგრანტო პროგრამების დაგეგმვისას...  რაც შეეხება „დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრების ქსელს“, მისი ძირითადი მიგნებები შემდეგია: საჯარო დაწესებულებების მიერ გრანტის გაცემის პრაქტიკის შესწავლისას, ვერ მოხერხდა საგრანტო პროგრამით განსაზღვრული აქტუალური და საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი საკითხების გადაჭრის საჭიროებებისა და მიმართულებების ემპირიული საფუძვლის დასაბუთება სხვადასხვა კვლევითა და წყაროთი; საკანონმდებლო დონეზე არ არის განსაზღვრული საზოგადოებრივი ორგანიზაციების მონაწილეობა საგრანტო განაცხადების შეფასების ეტაპზე; შეფასების სისტემები საჭიროებს დამატებით ნარატიულ განმარტებას, რათა შეფასების შედეგი უფრო გაზომვადი და განჭვრეტადი გახდეს; უმეტესად, საჯარო ინსტიტუტები თავად ახდენენ ფინანსური ანგარიშების კონტროლს და ამოწმებენ პროექტის თანხების მიზნობრივ ხარჯვას; საჯარო დაწესებულებებს არ აქვთ განხორციელებული ეფექტურობის შეფასების ფართომასშტაბიანი კვლევა. მონიტორინგის შედეგები სრულად იხ: 2016 წელს გაცემული სახელმწიფო გრანტების მონიტორინგის ანგარიში 2017 წელს გაცემული სახელმწიფო გრანტების მონიტორინგის ანგარიში  ამავე თემაზე იხ: სსო–ები და სახელმწიფო: ფინანსური თანამშრომლობის ევროპული გამოცდილება საზოგადოებრივი ორგანიზაციების შემოსავლის წყაროები

იაკობ გოგებაშვილი – კაცის, რომელმაც ასკეტივით იცხოვრა, მთელი თავისი დრო და ენერგია მოახმარა ცოდნისა და წერა-კითხვის გავრცელებას, სიცოცხლის ბოლოს კი თავისი კაპიტალი - მატერიალური თუ ინტელექტუალური - ანდერძით შესწირა ამ საქმეს. სწორედ ესაა პატრიოტიზმი. თავად იაკობ გოგებაშვილი ერთ-ერთ თხზულებაში წერს: ‘’ჩვენში პატრიოტობა სხვა თვისებისაა, სხვა გვარის ხასიათისაა: იგი იპყრობს მხოლოდ წმინდა გრძნობას მამულის სიყვარულისას. ამ გრძნობაში თავისთავის მეტი არა ურევია-რა. ვისიმე სიძულვილი, ვისიმე დათრგუნვის სურვილი, ვისიმე გაუბედურების წადილი მასში სრულიად არ იპოვება. ჩვენს პატრიოტებს სურთ აღდგენა და დაცვა ჩვენის უფლებისა, ეროვნებისა, თვითმმართველობისა, ლიტერატურისა, კულტურისა, რომელთა გარეშე არა ხალხს არ შეუძლიან სიცოცხლე და ადამიანური არსებობა. ჩვენი მამულიშვილები ნატრულობენ ჩვენის ქვეყნის ბედნიერების მიღწევას წმინდა და სწორი გზით, იმ გზით, რომელიც სხვის უბედურებაზედ არ არის გავლებული. როგორც წარსულში ჩვენი ერი იბრძოდა არა სხვა ხალხების დამონავებისათვის, არამედ თავის საკუთარის დამოუკიდებლობის დაცვისათვის, ისე ეხლა ჩვენი მამულიშვილები მოღვაწეობენ არა იმ განზრახვით, რომ სხვანი დავთრგუნოთ და მათის დამცირებით ჩვენი თავი ავიმაღლოთო, არამედ იმისათვის, რომ ჩვენს ერსაც გავუკვლიოთ ფართო გზა გონების განვითარებისა, ზნეობის ამაღლებისა და კეთილდღეობისაო. ერთის სიტყვით, ჩვენში მამულის სიყვარულმა მიიღო ისეთივე წმინდა მიმართულება, რომელსაც ამ ბოლოს ჟამს დაადგა დაწინაურებული, საუკეთესო წილი ევროპის დემოკრატიისა. წარსულში ჩვენ გვქონდა ამაზე უფრო ფართო ეროვნული ნიადაგი; მაგრამ ამ ნიადაგზედ წმინდა პურთან ხშირად ითესებოდა აზიური ღვარძლი და ჭვავი. ამის გამო წარსულიდგან უნდა გადმოვიტანოთ ეროვნული ნიადაგი და ევროპის ნაწარმოებში ავარჩიოთ სათესად წმინდა პური გონების, ზნეობის და ეკონომიურის სფეროებიდგან”…