ხის ფოთლები თავიანთი ხელის ანაბეჭდისგან შექმნეს და ასე ააწყეს სურვილების ხე. ფოთლების შექმნისას წარმოსახვა და ფანტაზია მოიშველიეს, შემოდგომის განწყობებზე ისაუბრეს – აქტივობა „ბავშვი, ოჯახი, საზოგადოების“ ყველა ბენეფიციარისთვის საინტერესო აღმოჩნდა. 25 წლის წინათ, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვთა მშობლებმა არასამთავრობო ორგანიზაცია „ბავშვი, ოჯახი, საზოგადოება“ დააფუძნეს. ერთობლივად დაიწყეს შვილების კეთილდღეობისა და ცხოვრების პირობების გაუმჯობესება, რამაც შესაძლებლობა მისცათ სხვა ბევრი მშობლის, მოზარდის, ბავშვის ცხოვრება შეეცვალათ. ორგანიზაციის დაარსებისა და ახლაც, მუშაობის მოტივაცია იგივეა – შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვთა, მოზარდთა საზოგადოებაში ინტეგრაციის ხელშეწყობა. ამ მიზნით ბევრი საინტერესო პროექტი განახორციელეს, ამჟამად საბაზისო განათლების განვითარების პროექტის ფარგლებში, აშშ–ს საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს მხარდაჭერით, პარტნიორ ორგანიზაციებთან ერთად ინკლუზიური განათლების მიმართულებით მუშაობენ, რაც მასწავლებელთა გადამზადებასაც ითვალისწინებს. თბილისში მოქმედი დღის ცენტრის გარდა, ორგანიზაცია უახლოეს მომავალში მარნეულშიც გეგმავს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების დღის ცენტრის შექმნას. არასამთავრობო ორგანიზაციის დამფუძნებლები თვლიან, რომ საქმის წარმატებულად კეთების საზომია – გულწრფელობა, სიყვარული იმ ადამიანების, რომელთა ცხოვრების გაუმჯობესებისთვის შექმნეს ორგანიზაცია, შესაბამისად იმ საქმის სიყვარული, რომელსაც მრავალი წელია აკეთებენ. ასევე ის, რომ არსებულ პრობლემებს არა მხოლოდ მშობლის, არამედ პროფესიული კუთხიდანაც უყურებენ.

საქართველოს დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლას მრავალსაუკუნოვანი და მრავალფეროვანი ისტორია აქვს. ყველამ უნდა გავიაზროთ ჩვენი წილი პასუხისმგებლობა ამ ბრძოლაში და გვახსოვდეს რომ საქართველოს ბედი ჩვენს ხელშია, რადგან #ესქვეყანაშენია.

„ადამიანს, ცხოველისგან განსხვავებით, თავისუფალი ნება გააჩნია. მას შეუძლია შეეწინააღმდეგოს ინსტინქტური მოთხოვნილების მყისიერად დაკმაყოფილების იმპულსს, შეაფასოს ქცევის სხვადასხვა ალტერნატივა, გააკეთოს არჩევანი ფასეულობებზე დაყრდნობით და იმოქმედოს ამ არჩევანის შესაბამისად“, ამბობს ფსიქოლოგი, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი, ჯანა ჯავახიშვილი.  პოდკასტების სერიის სტუმარია ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი ჯანა ჯავახიშვილი.  პოდკასტის თემაა “თავისუფლება და დამოუკიდებლობა“.

სტერეოტიპები ძალიან დიდ როლს თამაშობს საზოგადოების ჩამოყალიბებასა და განვითარებაში. არაერთი სტერეოტიპი არსებობს ჩვენს სოციუმშიც, რაზეც ხშირად უნდა ვილაპარაკოთ, განვიხილოთ და ვიფიქროთ, რა გავლენა აქვს მათ ჩვენზე. პოდკასტების სერიის სტუმარია ტორესა მოსი, რომელიც სიმდიდრისა და სიღარიბის სტერეოტიპზე ისაუბრებს.

ქალიქ ასლანოვა და შახზადა კასუმოვა წელს სტუდენტები გახდნენ. ქალიქი ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში, ხოლო შახზადა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გააგრძელებს ცოდნის მიღებას. ორივე „ალგეთის სათემო ცენტრის“ ბენეფიციარები არიან. ცენტრი ბევრ ახალგაზრდას დაეხმარა არაფორმალური განათლების მიღებაში და ბევრი მათგანი უკვე სტუდენტია. შახზადა კასუმოვა მიიჩნევს, რომ ცენტრი არა მხოლოდ მის განვითარებას, არამედ ადგილობრივ თემში პოზიტიურ ცვლილებებს უწყობს ხელს. ცენტრში მისი მისვლის მოტივაციის წყარო ადგილობრივი თემის იმ წარმატებული და მონდომებული ახალგაზრდების საქმიანობა იყო, „რომლებიც უანგაროდ მუშაობენ ჩვენი განვითარებისთვის და თემის მომავლისთვის“. ქალიქ ასლანოვა ამბობს, რომ ცენტრის აქტივობებში ჩართვამ ბევრ რამეში შეუწყო ხელი. „გაიზარდა ჩვენი პასუხისმგებლობაც და თვითშეფასების უნარიც. ჩვენ ერთად ვმუშაობთ გუნდის წევრების სუსტი მხარეების დაძლევაში და ინფორმაციის გაზიარებით ვცდილობთ დრო მაქსიმალურად ეფექტურად გავატაროთ. „ალგეთის სათემო ცენტრი“ 2018 წელს შეიქმნა და მისი მიზანია სკოლის მოსწავლეებს მიაწოდოს ფორმალური და არაფორმალური განათლება, რითაც განვითარების შესაძლებლობა შეუქმნას მათ. დღესდღეობით ცენტრი ძირითადად მოხალისეობრივ საქმიანობებს ეწევა და მუშაობს შემდეგ მიმართულებებზე: განათლება, გარემოს დაცვა და გენდერული საკითხები. რამდენიმე თვის წინათ ფონდ „ღია საზოგადოება საქართველოსა“ და ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის მხარდაჭერით „ალგეთის სათემო ცენტრში“ განხორციელდა პროექტი, რომლის ფარგლებშიც აზერბაიჯანელი მოსწავლეები მოამზადეს ეროვნული მისაღები გამოცდებისთვის.

სოციალური სტიგმები ჩვენგან დამოუკიდებლად არ არსებობს, პირიქით ისინი ყველა საზოგადოებაშია დამკვიდრებული და დიდ გავლენას ახდენს ადამიანების ხედვებზე, გადაწყვეტილებებსა თუ საქმიანობაზე. პოდკასტების სერიის პირველი სტუმარია Movement-ის თანადამფუძნებელი, ანანო ბაკურაძე, , რომელიც დედობასთან დაკავშირებულ სოციალურ სტიგმებზე ისაუბრებს.

ესმა გუმბერიძის ბიოგრაფია და გამოცდილება მკითხველისთვის მოტივაციის წყარო გახდება. მისი აქტიური სამოქალაქო ცხოვრება დაიწყო მაშინ, როდესაც გაიაზრა, რომ ნებისმიერ სფეროში სარგებლის მოტანა გაუჭირდებოდა, სანამ შშმ პირთა უფლებები არ იქნებოდა დაცული და მათი საჭიროებები– გათვალისწინებული. მას შემდეგ მისი პრინციპულობის და დაუღალავი შრომის წყალობით ბევრი ჩვენთაგანისთვის გაიკაფა გზა და დაიწყო დისკუსია იმ პროცესებზე, რასაც მანამდე არავინ განიხილავდა. მისი საქმიანობა მრავალფეროვანია: გარდა იმისა, რომ ახალგაზრდების წარმომადგენელია გაეროში, მუდმივად ცდილობს მათ ინფორმირებას არსებულ გრანტებზე, სტაჟირებებზე და გაცვლით პროგრამებზე. როგორც ახალგაზრდა ევროპელი ელჩი ეწევა საინფორმაციო საქმიანობას ევროკავშირის შესახებ. ატარებს ონლაინ ტრენინგებს მედია და ფინანსური წიგნიერების, საჯარო გამოსვლის ხელოვნების მიმართულებით. მის ხმას რადიოშიც გაიგებთ, სტუმრად იწვევს როგორც შშმ პირებს, ისე ახალგაზრდა მეწარმეებს, სტუდენტებს, ადამიანებს, ვინც მედიაში არ ჩანან, თუმცა აქვთ სათქმელი. ამბობს, რომ საქართველოში რეალიზება არ იყო მისთვის მარტივი, რადგან ხშირად უწევს მისი, როგორც უსინათლოს საჭიროებების გაჟღერება და ბარიერებთან ბრძოლა. კითხვაზე თუ რა არის მისი საქმიანობის მთავარი მიზანი ესმამ გვიპასუხა: „ისეთ საკითხებზე ხმამაღალი დისკუსიის წამოწყება, რომლებზეც ადრე არ საუბრობდნენ. ჩემს ბავშვობასთან შედარებით საქართველომ წაიწია წინ. მინდა ამ პროცესის მონაწილე და წვლილის შემტანი ვიყო.“

ონში სოფელ ლაგვანთაში დგას ხის სახლი, რომელიც რაჭული ოდებისთვის დამახასიათებელი ორნამენტებით არის მორთული. მისი ისტორია 250 წლის წინათ იწყება და ჯაფარიძეების საგვარეულოს უკავშირდება, ისინი სოფელში ფლობდნენ ციხეს და ეკლესიას. სწორედ აქ დაიბადა და გაიზარდა ბესარიონ ჯაფარიძე, რომელიც ილია ჭავჭავაძესთან ერთად მოღვაწეობდა „დროებაში“. რაჭაში უამრავი ასეთი ძველი, ლამაზი ორნამენტებით მორთული და საინტერესო ისტორიის მქონე ოდაა მიმოფანტული. კამპანია – „დაწერე რაჭული ოდების ისტორია“ თითქმის ერთი წლის წინათ რაჭის სათემო ორგანიზაცია • Racha Community Organization-ის წევრებმა წამოიწყეს. ფონდების მოძიების პროგრამის Orbeliani Meti • ორბელიანი მეტი-სა და საზოგადოების მხარდაჭერით, ორგანიზაციამ რაჭის 100–მდე სოფელში მიმოფანტული სახელების ფოტო დოკუმენტირება, ისტორიების მოძიება დაიწყო. ოდების ისტორიები ონლაინ პლატფორმაზე განთავსდება, რაც ხელს შეუწყობს რაჭაში ახალი ტურისტული მარშრუტის შექმნას. რაჭის სათემო ორგანიზაცია • Racha Community Organization 2020 წლის 30 იანვარიდან ბევრ საინტერესო პროექტს ახორციელებს. ორგანიზაციის დამფუძნებლები ამბროლაურისა და ონის სხვადასხვა სოფელში მცხოვრები ახალგაზრდები არიან. #შეინახეისტორია რადგან #ესქვეყნაშენია.

ჩვენ შეიძლება ხშირად ერთმანეთისგან განსხვავებული აზრი და შეხედულებები გვქონდეს, მაგრამ ეს სულაც არ არის ცუდი, პირიქით, ჯანსაღი სამოქალაქო საზოგადოება იდეათა მრავალფეროვნებაზეა აგებული, სადაც მნიშვნელოვანია თითოეული მოქალაქის პიროვნება და ღირსება. მუდამ გახსოვდეს, ცვლილებები იწყება შენით, რადგან #ესქვეყანაშენია.

„დემოკრატ მესხთა კავშირი“ 1998 წელს დაარსდა და მას შემდეგ წარმატებით ზრუნავს ადამიანების უფლებების დაცვაზე. ორგანიზაციის მთავარი მისიაა, რომ სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრებმა ყველა მოქალაქემ იცხოვროს სამართლიან სახელმწიფოში და თითოეული მათგანის შესაძლებლობა იყოს რეალიზებული.. „დემოკრატ მესხთა კავშირის“ ხელმძღვანელი გიორგი ანდღულაძე მის გუნდთან ერთად ოთხი ძირითადი მიმართულებით მუშაობს: მოსახლეობის უფასო სამართლებრივი დახმარება სამოქალაქო განათლება ეთნიკურ უმცირესობათა ინტეგრაცია ადგილობრივი თვითმმართველობის განვითარება მათი მიდგომა პროგრესულია და დროსთან ერთად იცვლება. წლების გამოცდილებით იციან, რომ საზოგადოების დამოკიდებულება კონკრეტული საკითხების მიმართ ურყევი არ არის, ჩნდება ახალი ინტერესები და შესაბამისად გამოწვევები.დემოკრატ მესხთა კავშირი კი მუდმივად მზად არის ახალი პრობლემების მიხედვით შეცვალოს სამუშაო სტრატეგია. მათ სწამთ, რომ დაუღალავი შრომის შედეგად რეგიონში მცხოვრები თითოეული მოქალაქე იცხოვრებს გარემოში, სადაც ძლიერი სამოქალაქო საზოგადოება დაიცავს თითოეული ადამიანის უფლებას, რათა ნებისმიერი მათგანის შესაძლებლობა იყოს რეალიზებული.

ეს ლინდაა, გოგონა, რომელიც ოცნებობს რომ ცნობილი მხატვარი იყოს. მას ძალიან უნდა ხშირად დადიოდეს თეატრში, სადაც მისთვის გასაგებ ენაზე დაიდგმება სპექტაკლები, რადგან სმენის არმქონე ბავშვებისთვის დღესდღეობით ჩვენი გარემო თითქმის არ არის ადაპტირებული. ლინდას თავისი მშობლების დატოვება და საცხოვრებლად სხვა ქალაქში გადასვლა მოუწია, რადგან სმენის არმქონეთათვის სპეციალიზირებული სასწავლებელი საქართველოს მხოლოდ ორ ქალაქშია - თბილისსა და ქუთაისში. უცხო ქალაქი, უცხო გარემო.. და შენ მარტო ხარ ამხელა სტრესისა და მონატრების პირისპირ. რა მოხდებოდა სმენადაქვეითებული ადამიანები ასე გარიყულად რომ არ გრძნობდნენ თავს ჩვენს ქვეყანაში და საზოგადოების სრულფასოვანი წევრები იყვნენ? ლინდას მშობლები, მზეო იაკობიძე და გელა ფარტენაძე აქტიურად თანამშრომლობენ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ორგანიზაციებთან, კერძოდ, ახალგაზრდული ორგანიზაცია ცვლილებები თანაბარი უფლებებისათვის და “სმენის არმქონე ბავშვთა და მშობელთა ორგანიზაციასთან.” ლინდა აღნიშნული არასამთავრობო ორგანიზაციების დახმარებით აქტიურად ერთვება შემოქმედებით ღონისძიებებში და ხვეწს ჟესტურ ენას. მას უკვე ჰყავს მეგობრები, რომლებთან ერთადაც სოციალიზაცია აღარ წარმოადგენს პრობლემას, მაგრამ მთავარ გამოწვევად ჩვენს ქვეყანაში საზოგადოებასთან კომუნიკაციის ფორმები მაინც რჩება. სამწუხაროდ ენა, რომელზეც სმენის არმქონეები საუბრობენ, ძალიან ცოტა ადამიანმა იცის. ასევე სურდო თარჯიმნობა არ არის პოპულარული სპეციალობა, რაც განაპირობებს საზოგადოებრივ ცხოვრებაში სმენის არმქონეთა თემის პასიურ ჩართულობას. ძალიან მნიშვნელოვანია სახელმწიფომ დაინახოს ეს ადამიანები, იზრუნოს მათზე ისე, როგორც ეს საერთაშორისო კონვენციებითა და ადგილობრივი კანონმდებლობით არის აღიარებული. ამ ადამიანებს უნდა ჰქონდეთ თანაბარი შესაძლებლობები განათლების მიღებისა და დასაქმების კუთხით. სამწუხაროდ საპენსიო კომპენსაცია არ კმარა სრულყოფილი ცხოვრებისთვის და უსაზღვრო შესაძლებლობების წარმოსაჩენად აუცილებელია შეიქმნას ადაპტირებული გარემო, სადაც ჟესტური ენის წყალობით ნებისმიერი ტიპის ინფორმაცია თუ სერვისი ხელმისაწვდომი გახდება.

თავისუფლება ყველაზე ღირებული მონაპოვარია, რაც ადამიანებს გაგვაჩნია. ხშირად, როდესაც დამოუკიდებელ, გამთლიანებულ სახელმწიფოში ცხოვრებაზე ვსაუბრობთ, როდესაც გვინდა, რომ დავიცვათ ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეები და კულტურა, იყოს მშვიდობა, კეთილდღეობა, სამართლიანობა და ერთიანობა, ჩვენ გვინდა თავისუფლება.  უბრალოდ, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ თავისუფლებას ძალიან ბევრი მტერი ჰყავს და ხშირად, მის მნიშვნელობას ბევრ სიბინძურეს მიაწერენ.  რატომ?  იმიტომ, რომ ადამიანი მაშინაა ყველაზე ძლიერი, როდესაც ის თავისუფალია.