საზოგადოებრივი ორგანიზაციების ერთიანი ვებპორტალი CsoGeorgia.org ასოციაცია „ანიკას“ აღმასრულებელ დირექტორს, ქ-ნ ირინე ინასარიძეს სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსების საკითხებზე ესაუბრა. ქ-ნ ირინე, მიგიღიათ თუ არა სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსება და რომელი საჯარო უწყებებისგან? რას ეხებოდა პროექტები? რა იყო აქტივობების მიზანი? ასოციაცია „ანიკას“ სახელმწიფო საგრანტო დაფინანსება ორი უწყებისგან აქვს მიღებული: კულტურის სამინისტროსა (მაშინ მხოლოდ კულტურის სამინისტრო იყო) და აწ უკვე ყოფილი სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროსგან. კულტურის სამინისტროს პროექტის ფარგლებში, შევქმენით ახალი პიესა და დავდგით სპექტაკლი შშმ პირებისა და პროფესიონალი მსახიობების მონაწილეობით მარჯანიშვილის დიდ საკონცერტო დარბაზში. პროექტის მიზანი იყო საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება და შშმ ადამიანების საზოგადოებაში ინკლუზია; სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს პროექტის ფარგლებში, შევქმენით სამკერვალო სახელოსნო შშმ ახალგაზრდებისა და შშმ ბავშვების მშობლებისთვის. მიზანი იყო შშმ პირების დასაქმება და ეკონომიკური მდგომარეობის გაუმჯობესება, პროფესიული უნარების ჩამოყალიბება. სახელმწიფო საგრანტო პროექტის განხორციელებისას თუ გქონიათ რამე სახის გამოწვევა? როგორ მოგიგვარებიათ? პროექტების განხორციელების პროცესში გამოწვევები არ გვქონია. როგორ იგებთ სახელმწიფო საგრანტო კონკურსების შესახებ ინფორმაციას? თქვენი შეფასებით, რამდენად ხელმისაწვდომია ინფორმაცია ფართო აუდიტორიისთვის? როგორც ვიცი, ინფორმაციას აქვეყნებენ საკუთარ ვებგვერდებზე და ოფიციალურ სოციალურ ქსელებში. რამდენიმე წელია, სახელმწიფო საგრანტო კონკურსებში მონაწილეობა არ მიგვიღია სწორედაც რომ ინფორმაციაზე ნაკლები წვდომის გამო. კონკურსების შესახებ ინფორმაცია ნამდვილად არ არის ხელმისაწვდომი ფართო აუდიტორიისთვის. საპროექტო განაცხადების მომზადებისას თუ გქონიათ შეკითხვები (თუ კი, რა სახის?) გრანტის გამცემ სუბიექტებთან და თუ გისარგებლიათ მათი კონსულტაციით პროექტის განაცხადის ჩაბარებამდე? სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს ეს საკითხი კარგად ჰქონდა ორგანიზებული. მართავდა საკონსულტაციო შეხვედრების დღეებს და ინდივიდუალური კონსულტაციების შესაძლებლობაც გვქონდა. სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების წარმომადგენლები ხშირად მიუთითებენ, რომ უარის შემთხვევაში, არა მხოლოდ ქულათა სისტემით, არამედ სიტყვიერადაც უნდა იყოს ახსნილი - თუ რა მიზეზით ვერ გავიდა ესა თუ ის პროექტი/იდეა კონკურსში. ეს პრაქტიკა მათ საშუალებას აძლევთ, დაინახონ დამუშავებული საპროექტო წინადადების ხარვეზები, რაც მომავალში უკეთესი განაცხადის წარდგენის შესაძლებლობას ზრდის. თქვენ როგორი გამოცდილება გაქვთ? გქონიათ შემთხვევა, როდესაც განაცხადი ვერ გავიდა კონკურსში და სიტყვიერი ახსნა-განმარტება მოითხოვეთ? თუ განუმარტავს პასუხისმგებელ უწყებას უარის მიზეზები? და ეს განმარტებები დაგხმარებიათ თუ არა შემდგომში განაცხადის უკეთ მომზადებაში? ჩვენ უარის განმარტებები არ მიგვიღია, თუმცა სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მოსაზრებებს ვეთანხმები: -  დასაბუთებული უარის მიღება სასარგებლო იქნება ორგანიზაციის შემდგომი განვითარებისთვის. კვლევით დასტურდება, რომ საჯარო უწყებების მხრიდან საგრანტო პროგრამის შემუშავების ეტაპზე არ არსებობს დაინტერესებული პირების მონაწილეობის პრაქტიკა... თქვენი ხედვით, რას შეცვლიდა საგრანტო პროგრამის შემუშავებაში სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების მონაწილეობა? სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებმა ბევრად უკეთ ვიცით ჩვენი მიზნობრივი ჯგუფის საჭიროებები და პრიორიტეტები. შესაბამისად, ჩვენი მონაწილეობა საგრანტო პროგრამის შემუშავებაში განაცხადს საჭიროებების მოგვარებაზე უფრო მეტად ორიენტირებულს გახდის. საქართველოში მუნიციპალიტეტებს გრანტის გაცემის უფლება არ აქვთ. რა ბარიერებს უქმნის ეს წესი ადგილობრივ ორგანიზაციებს, მოსახლეობას და რა შესაძლებლობებს გააჩენს ამ წესის ცვლილება? ასოციაცია „ანიკა“ ბოლო წლებია აქტიურად მუშაობს მუნიციპალიტეტებთან, აძლიერებს ადგილობრივ ორგანიზაციებს, რათა მათ შეძლონ საკუთარ მუნიციპალიტეტებთან მჭიდრო თანამშრომლობა და შესთავაზონ მოსახლეობას მათ საჭიროებებზე მორგებული მომსახურებები. ხშირად არის, რომ მუნიციპალიტეტი მზადაა ითანამშრომლოს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციასთან, მაგრამ ვერ ნახულობს გზას ამგვარი თანამშრომლობისთვის და ამის გამო, საკუთარ მუნიციპალურ ა(ა)იპ-თან თანამშრომლობს, რაც ბევრად ნაკლებ ხარისხს ნიშნავს. ეს მნიშვნელოვან ბარიერებს ქმნის მუნიციპალიტეტებში, როგორც სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისთვის, ასევე მოსახლეობისთვის. ცვლილებები შეამსუბუქებს ბარიერებს და გაზრდის კონკურენციას სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებს შორის, რაც აისახება პროექტის შესრულების ხარისხზე და შესაბამისად, მოსახლეობის კეთილდღეობაზე.   მოამზადა თეკლე ქაროსანიძემ

ყოველი დღე სიკეთის კეთების ახალი შესაძლებლობაა – ასეთია ორბელიანი–საქართველოს კამპანიის მიზანი. იგი ერთგვარი შეხსენებაც არის, რომ ადამიანებმა გასცენ მეტი: სიკეთე, ზრუნვა, სითბო, ღიმილი...  „ორბელიანი” არასამთავრობო ორგანიზაციაა, რომლის მიზანია სოციალური ინიციატივების მხარდაჭერა, რათა თითოეულ მოქალაქეს გაუჩნდეს შესაძლებლობა შეცვალოს საკუთარი თემის ცხოვრება უკეთესობისკენ.  რასაცა გასცემ შენია... – ასეთია კამპანიის დევიზი. ჩვენ მოგიყვებით ამბავს მე–19 საუკუნეში მოღვაწე ადამიანებზე, რომლებმა შოთა რუსთაველის აფორიზმით იცხოვრეს და უკვდავი პოემის, უნიკალური გამოცემა დაგვიტოეს.  „ვეფხისტყაოსნის“ ამ გამოცემას „ქართველიშვილისეულს“ უწოდებენ.  ვინ იყო გიორგი ქართველიშვილი?  მისი ბავშვობისა და ახალგაზრდობის შესახებ ინფორმაცია თითქმის არ არის ხელმისაწვდომი, ცნობილია ის, რომ იგი სავაჭრო საქმის უბადლო მცოდნე, ცნობილი მეწარმე და მეცენატი იყო, რომელმაც ქართული კულტურის განვითარებასა და პოპულარიზაციისთვის უმნიშვნელოვანესი როლი შეასრულა.  მე–19 საუკუნის 80–იან წლებში ქართველიშვილმა შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსნის“ გამოცემაზე დაიწყო ფიქრი და მისი ინიციატივით კომისიაც შეიქმნა, რომელსაც პოემის ტექსტის ვარიანტების შეჯერება–დადგენა დაევალა. კომისიაში შედიოდნენ ილია ჭავჭავაძე, ივანე მაჩაბელი, რაფიელ ერისთავი, დიმიტრი ბაქრაძე, პეტრე უმიკაშვილი და იონა მეურნარგია.  წიგნისთვის ქართველიშვილმა ახალი შრიფტი გამოიწერა, სხვადასხვა ქართული ორნამენტები შეაროვა წიგნის გასაფორმებლად. წიგნის დასასურათებლად კი მიხაი ზიჩი მოიწვიეს, რომელიც უსასყიდლოდ დათანხმდა ამ წამწყებას. მას გიორგი ქართველიშვილმა სახელოსნო საკუთარ სახლში მოუწყო.  მიხაი ზიჩს 14 ილუსტრაცია შეუკვეთეს, თუმცა მან გაცილებით მეტი – 34 ილუსტრაცია შექმნა. 27 ილუსტრაციით გაფორმებული „ვეფხისტყაოსანი“ 1888 წელს გამოიცა. ფინანსური პასუხისმგებლობა მთლიანად გიორგი ქართველიშვილმა იტვირთა. წიგნის სრული ტირაჟი კი საქართველოს წერა–კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოებას გადასცა საჩუქრად.  რასაცა გასცემ, შენია... გაიზიარე წინაპრების ტრადიცია, გაეცი რისი გაცემაც შეგიძლია...

კოდისწყარო შიდა ქართლში ერთ–ერთი ძველი და გამყოფ ხაზთან რამდენიმე ასეულ მეტრში მდებარე სოფელია. „სიხარულით გიზიარებთ, რომ წლების მანძილზე პირველად, კოდისწყაროს ყოფილ კულტურის კლუბში კინოჩვენებას ვუმასპინძლებთ“, ასე ეპატიჟებიან კოდისწყაროელებს ორგანიზატორები. ასეთივე აფიშები გაჩნდა გორის სოფელ ბეთლემში, ბოლნისში, თეთრიწყაროს სოფელ სამშვილდესა და ამბროლაურში... საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, საერთო იდეების ირგვლივ გაერთიანებულმა ადამიანებმა გადაწყვიტეს რეგიონში მცხოვრები ახალგაზრდების მოწყენილობის შეემსუბუქებინათ. შექმნეს „ ქსელი“ და პირველი ერთობლივი ნაბიჯებიც გადადგეს – შეარჩიეს ის ადგილები, სადაც დიდიხანია კულტურული ღონისძიებები არ გამართულა და ფუნქციადაკარგულ თუ მიტოვებულ კინოთეატრებსა და კულტურის სახლებში ერთობლივი კინოჩვენებები წამოიწყეს. ფუნქციაშეცვლილი თუ უფუნქციო შენობების კვირეულის ფარგლებში გაცოცხლებით, ორგანიზატორები წარსულის დაბრუნებას კი არა, მომავლის დანახვას ისახავენ მიზნად. საქართველოს დიდი ქალაქებისგან განსხვავებით ზოგიერთ რეგიონულ ცენტრში და განსაკუთრებით კი, სოფლებში თითქმის ხელმიუწვდომელია მრვალფუნქციური, შემოქმედებითი სივრცეები, რომლებიც ადგილობრივ ახალგაზრდებს თვითგანვითარების, თუნდაც მოწყენილობისა და დასვენების საშუალებას მისცემს. სწორედ ასეთი სივრცეების შექმნას ცდილობენ „ ქსელის“ წევრები რეგიონში მცხოვრები ახალგაზრდებისთვის.  ვინ არიან ქსელის წევრები? სხვადასხვა ორგანიზაციაში და რეგიონში მცხოვრები ახალგაზრდები, რომლებიც ცდილობენ საკუთარ თემში ცვლილებები შეიტანონ და თუნდაც მცირედით უკეთესი გახადონ ცხოვრება. მაშ ასე, გაიცანით: თეთრიწყაროს ახალგაზრდული ცენტრი , რაჭის სათემო ორგანიზაცია, კომლი – თანაშექმნის სივრცე, გორელ ფოტოგრაფთა კლუბი, ახალგაზრდული ინიციატივა ცვლილებებისთვის; . #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

ოთარ იოსელიანის ერთ–ერთი პირველი ფილმი „აპრილი“ დასრულებისთანავე საბჭოთა ცენზურის ყურადღების ქვეშ მოექცა და მაყურებელმა ფართო ეკრანზე ვერ იხილა.  ამ ამბავს აკაკი ბაქრაძე დაწვრილებით იხსენებს თავის მოგონებებში: „ეს ფილმი ერთ პასუხისმგებელ პირს უჩვენეს, მან სევდიანი სახითა და დარდიანი თვალებით უყურა ფილმს და თქვა: ამ კინოსურათის ჩვენება არ შეიძლება, იგი მიმართულია ავეჯის შეძენის წინააღმდეგ“...  • რა შუაშია ავეჯი? ფილმის გმირები, ახალგაზრდა ცოლ–ქმარი მეზობლების შემხედვარე, იწყებენ ავეჯის შეძენას, სახლი არასაჭირო ნივთებით ივსება, თანაც ისე რომ მათ პატარა ბინაში გადაადგილება და ერთმანეთის დანახვაც კი ჭირს. ფილმის გმირები გამოსავალს არასაჭირო ავეჯის თავიდან მოცილებაში პოულობენ – გამოაღებენ ფანჯარას და ავეჯს ეზოში ყრიან. ამით გმირები თავისუფლებასა და დაკარგულ სილაღეს იბრუნებენ.  • რა მოხდა შემდგომ?  ცენზურამ ფილმში მხოლოდ ის დაინახა, რომ გმირები ავეჯს ყრიან და ეს ავეჯის მწარმოებელი მუშაკების შრომის უპატივცემულობად მიიჩნია.  „უმეცარი ადამიანების ჩარევამ დაღუპა „აპრილი“. ვინ აგებს... პასუხს „აპრილზე“? ... კინოსტუდიაში მთელი ფილმი გაქრა და ვითომც არაფერი მომხდარა“, – იხსენებს აკაკი ბაქრაძე. • ფილმის აღდგენამდე „აპრილი“ არავის უნახავს.  ოთარ იოსელიანი ერთ–ერთია იმ რეჟისორთა შორის, რომლის ფილმებიც საბჭოთა რეჟიმის დროს ზეწოლას განიცდიდნენ. „გიორგობისთვეს“, „იყო შაშვი მგალობელის“, „პასტორალის“ ... რეჟისორს საქართველოს დატოვება მაინც მოუწია, თუმცა ბევრი იბრძოლა, რომ ავტორიტარიზმის დროს კინოენა თავისუფალი აზრის გამოხატვის საშუალებად ექცია.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

გიორგი ზურაბიშვილი: "დასავლური ცივილიზაცია 3 ძირითად რამეზე დგას: ქრისტიანული რელიგია, რომაული სამართალი და ბერძნული ფილოსოფია, ამიტომ შეიძლება ითქვას ჩვენგანაც კი წამოვიდა ეს ყველაფერი, ვიდრე პირიქით. ...ნამდვილად არ მეგონა, თუ 2020-იან წლებში კიდევ მოგვიწევდა იმის განხილვა, რომ რუსეთი ცუდია და საქართველოს დასავლური კურსი უნდა ჰქონდეს".  მოუსმინეთ გიორგი ზურაბიშვილის პოდკასტს. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

“პარაორკესტრის” შექმნის იდეა მე მეკუთვნის. ჩემი შვილი მაკა ძალიან მუსიკალურია. მინდოდა მას თავის მეგობრებთან ერთად მუსიკით გამოეხატა ემოციები. სამწუხაროდ, მაკა ამ მუსიკალური ჯგუფის წევრი ვერ გახდა, თუმცა 8 წლის წინ ფონდ "სიცოცხლის ხესა" და ორგანიზაცია მშობელთა ხიდის დახმარებით, სხვადასხვა სპეციალური საჭიროების მქონე ადამიანი გავაერთიანეთ და ამიერკავკასიაში ერთადერთი პარაორკესტრი დავაარსეთ.  დღესდღეობით, პარაორკესტრი 20-ზე მეტ მოზარდსა და ახალგაზრდას აერთიანებს.  ჩვენი მიზანია, ინკლუზიური კულტურული ღონისძიებისა და კამპანიების პოპულარიზაცია. • 3 დეკემბერს შშმ პირთა საერთაშორისო დღეს „პარაორკესტრისა“ და ანსამბლ „მზიურის“ ერთობლივი ინკლუზიური კონცერტი გაიმართება. ღონისძიებაზე ყველასათვის საყვარელი ანსამბლის „მზიურის“ რეპერტუარის ჰიტები გაიჟღერებს. • ასევე დაგეგმილია შშმ პირთა უფლებების დაცვის დღეს ფართომასშტაბიანი კონცერტის ჩატარება კონსერვატორიის დიდ დარბაზში.  პარაორკესტრის ახალი ფორმატით წარმოჩენა შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვებისა და ახალგაზრდების შემოქმედებითი უნარების წარმოჩენასა და აღიარებას შეუწყობს ხელს" –  თეონა ყაჭეიშვილი, პროექტის ავტორი. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

დღევანდელი განათლების სისტემის მთავარი გამოწვევა მგონია ის, რომ ხშირ შემთხვევაში ფეხს ვერ უწყობს მსოფლიო ტენდენციებს. რამდენად პასუხობს თანამედროვე განათლება, ის, რაც ჩვენ გვაქვს ამ გამოწვევებს და ამ მოთხოვნებ. რამდენად უნდა ჩაერიოს ბავშვის ამ პირად სივრცეში საგანმანათლებლო სისტემა? რამდენად პირიქით, განზე გადგეს და მისცეს მას საკუთარი აზრის ქონის საშუალება, საკუთარი კრიტიკული ანალიზის განვითარების საშუალება? ხშირ შემთხვევაში, მიუხედავად იმისა, რომ თანამედროვე განათლების სისტემა თითქოს ცდილობს განვითარდეს, მაინც ხელმძღვანელობს ძველი პრინციპებით.” ალექსანდრე ლორთქიფანიძე განათლების სისტემის გამოწვევებისა და არაფორმალური განათლების როლის შესახებ სამოქალაქო საზოგადოების განვითარებაში. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

შემოდგომის ფოთოლცვენა ქუჩებში, სკვერებსა და ეზოებში ხშირად ფოთლების გროვას წარმოშობს. დასუფთავებისთვის ზოგჯერ საუკეთესო საშუალებად ფოთლების დაწვას მიიჩნევენ. არ დაწვათ ფოთლები, ეს სახიფათოა!   ფოთლების წვისას ჰაერში ადამიანის ჯანმრთელობისთვის საშიში ნივთიერებები, მხუთავი აირები, ტოქსინები, კარცეროგენები და გამაღიზიანებელი ნაწილაკები გამოიყოფა. რომლებმაც შესაძლოა სასუნთქი გზების დაზიანება და ინფექციების რისკი გაზარდოს.  გამოსავალი - ფოთოლი ბუნებრივი ნარჩენია და მისი სასუქად გადაქცევა და გამოყენება რამდენიმე, არც ისე რთული, მეთოდით არის შესაძლებელი. მაგალითად ერთ–ერთი მეთოდია კომპოსტირება. გაეცანით ამ მეთოდის განხორციელებისთვის საჭირო რესურსს თუ როგორ შეიძლება მომზადდეს ადვილად კომპოსტი: https://bit.ly/3WTl9h9 #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

გაეცანი კვლევას, რომელიც ჰაინრიჰ ბიოლის ფონდის მხარდაჭერით ორგანიზაციამ „ჩვენ ვიკვლევთ“ ჩაატარა კვლევა, რომლის თანახმადაც ახალგაზრდების უმეტესობა ნეგატიურად აფასებს საბჭოთა კავშირს. ამ ეპოქაზე საუბრისას ხშირად იყენებს ისეთ სიტყვებს, როგორიცაა: „დამახინჯებული აზროვნება“, „თავისუფალი აზრის შეზღუდვა“, „მოქალაქის პირადი თავისუფლების შეზღუდვა“, „არანორმალური რეჟიმი“, „მარწუხი“, „ბოროტების იმპერია“, „სტაგნაცია“ და სხვა.  ეს ყოველივე ნათქვამია კვლევაში, რომელიც ახალგაზრდების ისტორიის სწავლებისადმი დამოკიდებულებას ასახავს. კვლევამ, ასევე შეისწავლა სხვადასხვა ისტორიული ეპოქის თუ მოვლენის მიმართ ახალგაზრდების დამოკიდებულება, მათ შორის საბჭოთა კავშირის მიმართაც:  „ყველანაირ ცუდთან ასოცირდება საბჭოთა კავშირი, თვითონ ადამიანების ფსიქოლოგიურ წნეხთან, ეკონომიკურ გაჭირვებასთან. ყველაფერი ცუდი, რაც შეიძლება მომხდარიყო და მოხდა საქართველოს ისტორიაში, საბჭოთა კავშირს უკავშირდება“.  „ჩემთვის საბჭოთა კავშირი არის რუსეთის ბატონობის ხანა, იმიტომ, რომ ამ დროს საქართველოსა და სხვა ქვეყნებში რუსული იმპერია ბატონობდა, ყველაფერი რუსულენოვანი იყო და ამიტომ ნიშნავს რუსეთის ბატონობას ჩემთვის“ გამოკითხვამ აჩვენა, რომ ახალგაზრდებს ძირითადად ნეგატიური დამოკიდებულება აქვთ საბჭოთა კავშირის მიმართ. მათი პასუხებისა და დამოკიდებულებების მიხედვით იგი იყო:   სახელმწიფო, სადაც ირღვეოდა ადამიანის უფლებები (68%)  სახელმწიფო, რომელმაც გამოიწვია საქართველოს განვითარების შეფერხება (59%)  სახელმწიფო, რომელიც იყო არადემოკრატიული (61%) სახელმწიფო, სადაც ხდებოდა რეპრესიები (62%)  კვლევის მონაწილეთა 42% არ ეთანხმება მოსაზრებას, რომ სსრკ დაეხმარა საქართველოს ეკონომიკის განვითარებაში, ასევე 39% არ იზიარებს მოსაზრებას, რომ სსრკ–ის ფარგლბში თავისუფლად შეიძლებოდა მოგზაურობა. კვლევა: „საქართველოს ახალგაზრდობა და ისტორია“ კვლევა „საქართველოს ახალგაზრდობა და ისტორია“ 2021 წელს ჩატარდა და მისი მიზანი ისტორიისა და მისი სწავლების მიმართ ახალგაზრდების დამოკიდებულების შესწავლა იყო. „ჩვენ ვიკვლევთ“, ასე ჰქვია ორგანიზაციას, რომელმაც ჰაინრიჰ ბიოლის ფონდის მხარდაჭერით, საქართველოს მასშტაბით გამოიკითხა საჯარო სკოლის 9-12 კლასის 4366 მოსწავლე. ასევე გამართა 12 ფოკუს–ჯგუფი მასწავლებლებთან, მოსწავლეებთან და სტუდენტებთან, 8 პირისპირ ინტერვიუ – სფეროს ექსპერტებთან

"ჩვენს ქვეყანაში, ეკონომიკური მდგომარეობიდან გამომდინარე, ხშირად ადამიანებს ყოველდღიურ სარჩოზე ზრუნვა უწევთ, რაც მათ მთლიან დროსა და ენერგიას ჭამს, ამიტომ დაავალდებულო ადამიანი, რომ იყოს აქტიური მოქალაქე - ცოტა უხერხულია...  მაგრამ სადღაციდან ხომ უნდა დავიწყოთ, არა?"  მოუსმინე აქტივისტი ეთო არსანიძის პოდკასტს სამოქალაქო პასუხისმგებლობის შესახებ.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

"გვეყო მოსკოვ-პეტროგრადში გაცხრილული ევროპული კულტურით კვება, რომელსაც უფრო მეტი მონღოლური შხამი ურევია, ვიდრე დასავლეთის წმინდა სასმელი" – მიხეილ ჯავახიშვილი. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა, რადგან #ესქვეყანაშენია

ყველაფერი მეგობრების მიერ ლაშქრობებში წაღებული რამდენიმე წიგნით დაიწყო, რომელთაც ადგილობრივ ბავშვებს უტოვებდნენ. მაღალმთიან რეგიონებში მოგზაურობისას აღმოაჩინეს, რომ თანამედროვე ლიტერატურა ნაკლებად ხელმისაწვდომი იყო ბავშვებისთვის. ბევრ რაიონულ ცენტრში საერთოდ არ იყო წიგნის მაღაზია, ბიბლიოთეკებში კი სიძველისგან გაცრეცილი წიგნები ბავშვებს კითხვის ჟინს უკარგავდა. მეგობრებმა გადაწყვიტეს, რომ რამდენიმე წიგნის წაღების ნაცვლად, უფრო მასშტაბური საქმიანობა წამოეწყოთ – ასე შეიქმნა მთიელი წიგნები. ოთხი მეგობრის – გიორგის, ლევანის, ნათიასა და მარიამის წამოწყება თანდათან გაფართოვდა. ბევრ ერთგულ მხარდამჭერთან ერთად სვანეთში, ლეჩხუმსა და ახმეტაში მცხოვრებ 700–მდე ბავშვს და 30–მდე მცირეკონტინგენტიან სკოლას თანამედროვე გამოცემები გადასცეს.  ბავშვებმა კი „მთიელ წიგნებს“ უამრავი ემოციური სტრიქონი დაუბრუნეს: „ბავშვები მეკითხებოდნენ, მართლა რაც გვინდა იმ წიგნს მოგვცემენო, თანაც პირადადო? ვპასუხობდი, მგონი ასე იქნება–მეთქი. დაუჯერებელია ეს ამბავი, დიდი მადლობა წიგნებისთვის, ძალიან გაუხარდათ ბავშვებს...“  „საღამო მშვიდობისა... წიგნი მეორე დღესვე დავასრულე, ბოდიში, განხილვის მოწერა რომ დამაგვიანდა. მადლობა, ეს წიგნი რომ ჩემამდე მოვიდა... უზომოდ მომეწონა... თითქოს კითხვის დროს იქ ვიდექი და სიუჟეტი ჩემს თვალწინ ვითარდებოდა... თქვენი დამსახურებით კიდევ ერთ საუკეთესო დეტექტივს გავეცანი“  „წიგნი ისეთი საინტერესო იყო, საკითხავად რომ ვჯდებოდი, თავის დანებება აღარ მინდოდა, მადლობა“ ბავშვების ემოციები გრძელვადიანი საქმიანობისთვის კარგ მოტივატორად იქცა.  გეგმავენ, რომ საქართველოს მთიანი რეგიონები და მიმდებარე სოფლები სრულად მოიცვან და ახალი კამპანია „დაუბრუნე წიგნი მთას“ დაიწყეს. ამ მიზნით არასამთავრობო ორგანიზაცია „ორბელიანი საქართველოს" „ქრაუდფანდინგის“ პროგრამაში იღებენ მონაწილეობას. ეს თანხის მოძიების თანამედროვე გზაა საზოგადოების, საერთაშორისო თუ ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების დახმარებით.  ზუსტად ახლა კი, რაჭის მაღალმთიანი სოფლებისთვის ემზადებიან. ბავშვების გამოკითხვის შემდგომ სასურველი წიგნების სიაც მზად არის და 300–მდე ბავშვისთვის წიგნების შეგროვებაც დაიწყეს.