საქართველოში არსებული საზოგადოებრივი ორგანიზაციებიდან, ჭიათურელთა კავშირი ერთ-ერთი ყველაზე მრავალხმრივია.  2009 წელს დაარსებული ორგანიზაცია ქვეყანაში რამდენიმე მიმართულებით მუშაობს. ძირითადი საქმიანობა ახალგაზრდებთან ურთიერთობა, ვეტერანებთან შეხვედრა, ადვოკატურა, ადამიანის უფლებების დაცვა და გარემოს დაბინძურებასთან ბრძოლაა - რაც ჭიათურელთათვის განსაკუთრებით მწვავე პრობლემაა, თუმცა როგორც ორგანიზაციის დამფუძნებელი - შოთა გაფრინდაშვილი აცხადებს, ჭიათურის პრობლემები მხოლოდ ლოკალური ნამდვილად არ არის და მათ გადასაჭრელად სრულიად საქართველომ უნდა იზრუნოს.  ასე მაგალითად, მანგანუმის მოპოვება დღესაც მოძველებული ტექნოლოგიებითა და მეთოდებით მიმდინარეობს, რაც მდინარე ყვირილასა და ჰაერის დაბინძურებას იწვევს. ჭიათურის ჰაერში მანგანუმის ზეჟანგის კონცენტრაცია დასაშვებ ნორმას ბევრად აღემატება. „ჭიათურელთა კავშირი“ მოხალისეებთან ერთად მუდმივად მონაწილეობს არა მხოლოდ ჰუმანიტარულ აქტივობებში, არამედ გარემოს დაცვისადმი მიმართულ ღონისძიებებში. მაგალითად 2017 წელს ჭიათურელთა კავშირმა რეგიონში 3 500 ნერგი დარგო და 4 ჰექტარი მიწის რეკულტავაცია მოახდინა. „ჭიათურელთა კავშირის“ საქმიანობაში დღეს უამრავი მოხალისეა ჩართული.

1928 წელს პენიცილინის უნიკალური თვისებების აღმოჩენის შემდეგ, მსოფლიო მედიცინაში ნამდვილი გადატრიალება მოხდა. ანტიბიოტიკები დღესაც რჩება ბაქტერიებთან ბრძოლის ყველაზე პოპულარულ მეთოდად; ამასთან, დასავლურმა მედიცინამ დაივიწყა კიდევ ერთი „გმირი“ - ბაქტერიოფაგი, რომელსაც ხშირ შემთხვევაში შეუძლია ანტიბიოტიკების არა მხოლოდ ჩანაცვლება, არამედ ბაქტერიებთან გაცილებით უფრო ეფექტური ბრძოლა.  ბაქტერიოფაგი არის ვირუსი, რომელიც ბაქტერიებს ორგანიზმში „მონადირის პრინციპით“ ეძებს. ანტიბიოტიკებისგან განსხვავებით, ის „წერტილოვანი დარტყმებით“, მხოლოდ მავნე ბაქტერიებს ანადგურებს. ბაქტერიოფაგები, ჯერ კიდევ 1916 წელს შენიშნეს, თუმცა მათ კვლევაში მოწინავე როლი ქართველმა მეცნიერმა - გიორგი ელიავამ და კანადელმა - ფელიქს დ’ერელმა შეასრულეს.  1892 წელს დაბადებულმა გიორგი ელიავამ, 20-იან წლებში, პარიზში, პასტერის ინსტიტუტში მუშაობისას ნამდვილი გარღვევა მოახდინა და დ’ერელთან ერთად უნიკალური კვლევების ავტორი გახდა.  მიუხედავად იმისა, რომ საფრანგეთში დარჩენა და საკუთარი კათედრის გაძღოლა არაერთხელ შესთავაზეს, ელიავამ საქართველოში დაბრუნება და მოღვაწეობა არჩია. 1923 წელს თბილისში მან ბაქტერიოფაგის ინსტიტუტი დააარსა; 100 000 ფრანკის ღირებულების აღჭურვილობა კი საფრანგეთისგან უსასყიდლოდ მიიღო.  1937 წელს, „მადლიერმა“ საბჭოთა რეჟიმმა, მისთვის დამახასიათებელი პასუხი გასცა მეცნიერს და „საფრანგეთის სასარგებლოდ ჯაშუშობისთვის“ და „საბჭოთა ხალხში ეპიდემიის გამოწვევის მცდელობის“ ბრალდებით მეუღლესთან ერთად დახვრიტა.  ბაქტერიოფაგის ინსტიტუტს მუშაობა არ შეუწყვიტავს, თუმცა სსრკ-ს ჩაკეტილობისა და არსებული „რკინის ფარდის“ გამო, ევროპაში 90-იან წლებამდე თითქმის არავინ იცოდა იმ უდიდესი წარმატებების შესახებ, რასაც ქართველი მეცნიერები აღწევდნენ.  საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ განვითარებული მოვლენების გათვალისწინებით, თავად საქართველოშიც კი, ცოტა თუ ხვდებოდა, რამხელა მასშტაბის სამუშაო სრულდებოდა ჩვენს ქვეყანაში.  1996 წელს თბილისში ჩამოსულმა ჩეხმა ჟურნალისტმა - პიტერ ჰრადეცკიმ, ჟურნალ Discover-ისთვის ვრცელი სტატია მოამზადა, რის შემდეგაც თემა New York Times-მა და BBC-მაც აიტაცეს. თბილისის ბაქტერიოფაგის ინსტიტუტი, რომელიც დღეს გიორგი ელიავას სახელს ატარებს, მსოფლიოს წამყვანი დაწესებულებაა ბაქტერიოფაგის კვლევის კუთხით და ევროპელი პარტნიორებისა და ევროკავშირის დახმარებით, აქ დღესაც უამრავი მნიშვნელოვანი პროექტი ხორციელდება. მოქმედებს ბიბლიოთეკა, სადაც 8000-მდე ნაშრომს და 10000-მდე წიგნს შეგიძლიათ გაეცნოთ. შეგიძლიათ ეწვიოთ მუზეუმსაც, სადაც უამრავ საინტერესო ექსპონატს იხილავთ.

8 თებერვალს, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დაარსების 102 წლისთავს აღვნიშნავთ და კარგი იქნება, თუ იმ ადამიანებს გავიხსენებთ, ვისმა სამოქალაქო აქტივიზმმა და პასუხისმგებლობამ უდიდესი წვლილი შეიტანა ქვეყნის საგანმანათლებლო ცხოვრებაში.  მათ შორის ერთ-ერთი უდავოდ დიმიტრი შევარდნაძეა - ქართველი ფერმწერი, რომელმაც უნივერსიტეტის გერბი და ბეჭედი შექმნა.  გერბზე ასახული ცენტრალური კომპოზიცია - ირემი და მისი ნუკრი, უფროსი თაობის მიერ უმცროსისათვის ცოდნისა და გამოცდილების გადაცემას ასახიერებს.  თუმცა, ქართული საზოგადოების წინაშე დიმიტრი შევარდნაძის დამსახურება ამით ნამდვილად არ შემოიფარგლება.  1885 წელს, სოფელ ბახვში დაბადებულმა მომავალმა საზოგადო მოღვაწემ 1907 – 1912 წლებში მიუნხენის სამხატვრო სკოლაში, ოტტო ზაიტცის კლასში ისწავლა. იქვე შეისწავლა ფოტოხელოვნებაც და 1916 წელს სამშობლოში დაბრუნდა.  იმავე წელს დააარსა საქართველოს ხელოვანთა ასოციაცია, რომელიც სტიპენდიებს გასცემდა ახალგაზრდა მხატვრებზე, მათ შორის ელენე ახვლედიანზე და ლადო გუდიაშვილზე.  უდიდესი წვლილი მიუძღვის დიმიტრი შევარდნაძეს ქართული ხელოვნების ნიმუშების შეკრებასა და მუზეუმისათვის გადაცემის საქმეში. იყო ნიკო ფიროსმანის ნამუშევართა მკვლევარი და შემგროვებელი. ფიროსმანის პოპულარიზაციაც დიდწილად მისი დამსახურებაა. შევარდნაძე გახლდათ ეროვნული სამხატვრო გალერეისა და სამხატვრო აკადემიის დაარსების სათავეებთან. ამას გარდა, აქტიურად მონაწილეობდა მაშინდელ პოპ-კულტურაში. იყო პირველი ქართული მხატვრული ფილმის - „ქრისტინეს“ დამდგემლი მხატვარი და მრავალი ოპერის, მათ შორის „აბესალომ და ეთერის“ კოსტიუმების ესკიზების ავტორი. 1925 წელს შექმნა ქართული შრიფტის გრაფიკული მოხაზულობის ახალი ვარიანტი.  დიმიტრი შევარდნაძის სიცოცხლე საბჭოთა რეჟიმმა დაასრულა. ლავრენტი ბერიას გადაწყვეტილებით თბილისში მეტეხის ციხის დანგრევა იგეგმებოდა. ამ წამოწყებას წინ არაერთი საზოგადო მოღვაწე აღუდგა, მათ შორის დიმიტრი შევარდნაძე, მიხეილ ჯავახიშვილი და სანდრო ახმეტელი. სამივე მათგანი 1937 წელს დახვრიტეს, თუმცა მათმა და მათი მეგობრების სამოქალაქო აქტივობამ, შეძლო და რიგ ეპიზოდებში, საბჭოთა რეჟიმსაც კი უკან დაახევინა.

„ადგილობრივი დემოკრატიის სააგენტო საქართველო“ ევროპული ორგანიზაციაა, რომელიც 10 წელიწადია საქართველოში მუშაობს და რომლის მთავარი ოფისიც ქუთაისში ფუნქციონირებს. ორგანიზაციის აღმასრულებელი დირექტორი - ნინო ხუხუა გახლავთ. „8 წელია სამოქალაქო საზოგადოებრივ ორგანიზაციაში ვმუშაობ. პირველი ნაბიჯები საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციას უკავშირდება, სადაც სტაჟირებით დავიწყე და შემდეგ სხვადასხვა პოზიციებზე ვმუშაობდი. სწორედ აქ გავიგე, როგორ უნდა მუშაობდეს მსგავსი ორგანიზაციები და როგორი უნდა იყოს ჩვენი როლი პროცესებში. პროფესიით იურისტი ვარ და პირველი სამსახურიც აქედან გამომდინარე შევარჩიე. მიუხედავად იმისა, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციაში მუშაობას არ ვაპირებდი, იმდენად მომეწონა ის თავისუფლების ხარისხი რაც აქ იყო, რომ ამ სფეროში დარჩენა გადავწყვიტე. ჩემი მთავარი ინტერესი ადამიანის უფლებების დაცვაა. ჩვენი მიზანი პირველ რიგში იმ ადამიანებისათვის მომსახურების შეთავაზება გახლდათ, ვისაც ფასიანი სერვისით სარგებლობის საშუალება არ აქვს. რაც შეეხება „ადგილობრივი დემოკრატიის სააგენტო საქართველოს“ საქმიანობას - თავიდანვე ზუსტად ვიცოდი, რა უნდა მეკეთებინა და როგორ. რეგიონების და მუნიციპალიტეტების დონეზე დემოკრატიის განმტკიცებისთვის პარტნიორ საერთაშორისო დონორ ორგანიზაციებთან ერთად ვმუშაობთ .“

სოციალური საწარმო ფრილანსერი (Social Enterprise Of Freelancers • SEF) 2019 წელს დაარსდა. მისი ამოცანა კანონთან კონფლიქტში მყოფი პირების რეაბილიტაცია და რესოციალიზაციაა, რასაც სწავლებისა და ინტელექტუალურ სფეროში დასაქმების გზით ახერხებს.  ფრილანსერი პირველი სოციალური საწარმოა საქართველოში, რომელიც პენიტენციალურ სისტემაში დაარსდა. საწარმოს ერთ-ერთი დამფუძნებელი, შოთა მარტყოფიშვილია: "ფრილანსერის გახსნის იდეა მე და ჩემს მეგობრებს შიგნით, პატიმრობისას გაგვიჩნდა, მაშინ, როდესაც თავად აღმოვჩნდით პრობლემის წინაშე. დღეს საპატიმრო დაწესებულებებში არ არის საკმარისი და შესაბამისი სამუშაო სივრცეები, სადაც პატიმრები შეძლებენ ინტელექტუალური საქმიანობით დაკავდნენ, უნარები გაიუმჯობესონ და საქმიანობაში ანაზღაურება აიღონ. იდეა CSRDG-ის დაფინანსებით განხორციელდა. დღეს დასაქმებულია 5 მსჯავრდებული, რომელიც საზოგადოებას ციფრულ მომსახურებას - ვიდეოებზე ტიტრების დადებას, ტექსტების გაციფრულებას, გრაფიკულ დიზაინს და ა.შ. სთავაზობს. ჩვენი მთავარი მიზანი - რესოციალიზაციაა; ეს პროცესი კი, ჩვენი აზრით, პატიმრობაშივე უნდა დაიწყოს. სასიამოვნო სამუშაო გარემო, შესრულებულ საქმეში მიღებული ანაზღაურება და უნარების დახვეწა, ამ მიზნისაკენ გადადგმული ნაბიჯებია. ამჯერად ჩვენი სამუშაო სივრცე მხოლოდ სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში მოქმედებს, თუმცა ვფიქრობთ გაფართოვებაზეც და იმედია მსგავს სივრცეს დაწესებულების გარეთაც გავხსნით. მიუხედავად იმისა, რომ გარკვეული წარმატებები გვაქვს, ჯერ კიდევ დიდი სამუშაო გვაქვს გასაკეთებელი. გვყავს 8-9 ბენეფიციარი, თუმცა მომავალში, იმედი გვაქვს რომ ცენტრებს ყველა სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში გავხსნით და ჩვენს პროგრამაში გაცილებით მეტ მსჯავრდებულს შეეძლება ჩართვა"

არასამთავრობო, არაკომერციული ორგანიზაცია ბილიკი (Society Biliki) 1997 წლიდან ეხმარება ბავშვებს პოტენციალის გამოვლენაში, განურჩევლად მათი სოციალური, ეკონომიკური, ეთნიკური თუ რელიგიური სტატუსისა.  ორგანიზაციასთან თანამშრომლობის საუკეთესო მაგალითია სოფელ სასირეთის სკოლის მოსწავლეთა საზოგადოებრივი აქტივობა, რომლის წყალობითაც სოფელში არსებული XVI-XVIII საუკუნეების სათვალთვალო-სასიგნალო კოშკს, საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ კულტურული მემკვიდრეობის უძრავი ძეგლის სტატუსი მიანიჭა. კოშკის შესახებ სასირეთის სკოლის მოსწავლეებმა სახალხო დამცველის აპარატის წარმომადგენლებთან ისაუბრეს; მათ თავის მხრივ, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს მიმართეს, სააგენტომ კი მოთხოვნა დააკმაყოფილა.  ბილიკისა და სასირეთის სკოლის მოსწავლეთა თანამშრომლობა, კიდევ ერთი დასტურია იმისა, რომ სამოქალაქო აქტივობაში ჩაბმა არასოდესაა ნაადრევი.

ხელოვნება შლის ბარიერებს - ეს ჭეშმარიტება "აზდაკის ბაღში" მშვენივრად იციან. ნახეთ ვიდეო და გაიგეთ მეტი ინტეგრირებული თეატრის შესახებ, რომელმაც უამრავი ადამიანის სიცოცხლე შეცვალა უკეთესობისაკენ.

განათლების მიღება - ნებისმიერი ადამიანის ფუნდამენტური უფლებაა. საქართველოში, სულ უფრო და უფრო იკიდებს ფეხს ინკლუზიურობის იდეა, რაც ნებისმიერი უნარისა და შესაძლებლობის მქონე ადამიანისათვის განათლების მიღების შესაძლებლობას ითვალისწინებს. ინკლუზიური და ადრეული განათლების სპეციალისტი - ცირა ბარქაია, სკოლის მოსწავლეებთან ერთად, შშმ პირებისთვის საჭირო გარემოს შექმნის აუცილებლობაზე საუბრობს.

ოლივერ რაისნერი – ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი, იგი წლებია საქართველოში ცხოვრობს და მოღვაწეობს. საინტერესოა მისი მოსაზრება საზოგადოებაში გავრცელებული სტერეოტიპის – „ქართველობას გვართმევენ“ შესახებ.

„საქართველოს მეჭურჭლეთუხუცესი“ - ეს წოდება ექვთიმე თაყაიშვილს კონსტანტინე გამსახურდიამ უბოძა.  ექვთიმე თაყაიშვილი, მის მეუღლესთან - ნინო პოლტოროცკაიასთან ერთად აღმოჩნდა ის ადამიანი, რომელმაც საქართველოსთვის ურთულეს პერიოდში, მისი განძისა და ისტორიის ჯერ ევროპაში გატანა, შემდეგ კი შენახვა და საბოლოოდ სამშობლოში უვნებლად დაბრუნება მოახერხა.  ექვთიმე სოფელ ლიხაურში (გურია) ზოგიერთი ცნობით 1861 წლის 3 იანვარს, მეტრიკულის მიხედვით კი - 1862 წლის 5 იანვარს დაიბადა.  ჯერ კიდევ სკოლის ასაკიდან ეტყობოდა, რომ ინტერესთა ფართო სპექტრი ჰქონდა და არა მხოლოდ ქართული, არამედ ევროპული კულტურაც იტაცებდა; თუმცა რუსეთის იმპერიის მიერ ანექსირებული საქართველოდან, ევროპისაკენ პირდაპირი გზის გაჭრა, ქართველ სტუდენტთათვის შეუძლებელი ამოცანა გახლდათ. ამიტომ ექვთიმემაც თერგდალეულთა მსგავსად, იმპერიის იმ ერთადერთ ქალაქში გადაწყვიტა სწავლის გაგრძელება, სადაც ევროპულ კულტურასთან ზიარება შეეძლებოდა, არჩევანს კი ასე ხსნიდა: „მე იმთავითვე უსათუოდ მინდოდა პეტერბურგის უნივერსიტეტში შესვლა, რადგან უფრო ევროპული ქალაქი იყო, ვიდრე, მაგალითად, მოსკოვი“.  საქართველოში ექვთიმე უამრავ საზოგადოებრივ-კულტურულ პროექტს ედგა სათავეში. ის იყო 1918 წელს, დამოუკიდებლობის აღდგენის ერთ-ერთი მონაწილე, ეროვნული საბჭოს წევრი და დამოუკიდებლობის აქტზე ხელის მომწერიც, თუმცა 1921 წელს, საბჭოთა ოკუპაციის გამო, იძულებული გახდა მთავრობის სხვა წევრებთან ერთად ემიგრაციაში წასულიყო.  სწორედ აქ გამოიჩინა ექვთიმემ უდიდესი გმირობა და სიცოცხლის რისკის ფასად, მეუღლესთან ერთად შეძლო ჩვენი ქვეყნის განძის საფრანგეთში გატანა, რითიც ბოლშევიკებისაგან იხსნა საქართველოს ისტორიის უმნიშვნელოვანესი ნაწილი.  აღსანიშნავია, რომ ემიგრაციაში ევქთიმე უკიდურეს გაჭირვებაში ცხოვრობდა, თუმცა იმის მიუხედავად, რომ ევროპული თუ ამერიკული მუზეუმები, თუნდაც ერთი ექსპონატის სანაცვლოდ, დიდი თანხების გადახდისათვის იყვნენ მზად, მან ყველა ცდუნებას გაუძლო და 1946 წელს, საქართველოს სსრ-ში განძთან ერთად დაბრუნდა.  მიუხედავად იმისა, რომ საბჭოთა ხელისუფლებას ექვთიმე არ დაუპატიმრებია და საქართველოს სახელმწიფო უნივერსიტეტში ისტორიის ფაკულტეტზეც აღადგინა, მისი ბოლო წლები სამშობლოში მაინც გაუსაძლისი გახადა. 1951 წელს დააპატიმრეს ექვთიმეს შვილიშვილი - ლიდა პოლტოროცკაია, 1952 წელს კი უნივერსიტეტიდან გარიცხეს. მარტო დარჩენილი, სიღატაკეში მცხოვრები ექვთიმე თაყაიშვილი 1953 წელს გარდაიცვალა. სასაფლაომდე მისი ნეშტი სულ 50-მდე ადამიანმა გააცილა.

ახალი წლის აღნიშვნა და საახალწლო დღესასწაულები ერთ-ერთი ყველაზე ძველი და ფართოდ გავრცელებული ტრადიციაა. ქრისტიანულ ქვეყნებში ახალი წლის აღნიშვნა მჭიდროდ არის დაკავშირებული შობის დღესასწაულთან, თუმცა ეს ყოველთვის ასე არ ყოფილა. პრე-ქრისტიანულ ერაში სხვადასხვა ხალხები ახალ წელს წელიწადის სხვადასხვა პერიოდში აღნიშნავდნენ. დროთა განმავლობაში ქრისტიანული კალენდარი და რიტუალები, ძველ, წარმართულ ტრადიციებს შეერწყა. მაგალითად გერმანული ღმერთი ვოდანი, ქრისტიანი წმინდანით - წმინდა ნიკოლოზით ჩანაცვლდა, რომელიც თავის მხრივ, თანამედროვე სანტა კლაუსად იქცა; ხოლო სიცოცხლის ხე, რომელიც უამრავ წარმართულ კულტურაში (მათ შორის ქართულშიც) არსებობდა - სამოთხის ხე გახდა. მას შემდეგ რაც გადმოცემის თანახმად, მე-16 საუკუნეში, გერმანელმა რეფორმატორმა - მარტინ ლუთერმა ნაძვი სანთლებით მორთო, დღევანდელი საახალწლო ნაძვის ხე მივიღეთ. საქართველოში ახალ წელს შუა საუკუნეებში ზაფხულში, მოგვიანებით შემოდგომაზე აღნიშნავდნენ. მე-14 საუკუნიდან კი ევროპელთა მსგავსად იანვარში დაიწყეს აღნიშვნა. გამორჩეულია, ჩიჩილაკის ტრადიცია, რომელიც წარმართულ ღვთაება ბასილას უკავშირდება, სახელის მსგავსების გამო ქრისტიანულ ეპოქაში წმ. ბასილ დიდად გარდაიქმნა. დასავლეთ საქართველოში, განსაკუთრებით გურიაში, იმერეთში და სამეგრელოში - ჩიჩილაკი დღესაც პოპულარულია და „ბასილას წვერს“ განასახიერებს. საქართველოში თანამედროვე, ევროპული ნაძვის ხე და ახალი წლის შეხვედრის წესი XIX-XX საუკუნეებიდან გახდა პოპულარული. წარმართული დროიდან შემორჩენილი ტრადიციებიდან, საქართველოში დღეს ყველაზე პოპულარული მეკვლეს ტრადიციაა, თუმცა, რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, არც ეს ტრადიციაა მხოლოდ ქართული და გეოგრაფიულად ისეთ შორეულ ქვეყანაში მეორდება, როგორიც შოტლანდიაა. შოტლანდიელი „მეკვლეც“ ჩვენის მსგავსად განასახიერებს ადამიანს, რომელიც ახალი წლის დადგომის შემდეგ პირველი შედის ოჯახში სტუმრად, მიაქვს საჩუქარი და მოვალეა „ბედნიერი ფეხით“ ოჯახს ბედნიერება მოუტანოს. როგორც ვხედავთ, გეო-პოლიტიკური სირთულეების და მანძილის მიუხედავად, საქართველო სადღესასწაულო ტრადიციების დონეზეც კი ყოველთვის ინარჩუნებდა მჭიდრო კავშირს ევროპასთან და დიდი ევროპული ოჯახის წევრი გახლდათ.

საბჭოთა ხელისუფლების პირობებში, სამოქალაქო აქტივობა და უფლებებისათვის ბრძოლა იმდენად იყო შეზღუდული, რომ დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ დაწყებული მოძრაობები, მაგალითად ისეთი როგორიც ქალთა ემანსიპაციაა, ზოგჯერ მხოლოდ ახალ, თანამედროვე ტენდენციებად მოიაზრება; არადა საქართველოში ქალთა საზოგადოებები ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის მეორე ნახევარში გაჩნდა და საკმაოდ დიდ ნაბიჯებსაც დგამდა თავის დასამკვიდრებლად.  ასეთი საზოგადოებრივი მოძრაობების გულითადი მხარდამჭერები იყვნენ პროგრესულად მოაზროვნე ქართველი მოღვაწეები, მაგალითად, ილია ჭავჭავაძე, ნიკო ნიკოლაძე, სერგი მესხი, გიორგი წერეთელი, აკაკი წერეთელი და სხვები. აი, რას ამბობს აკაკი 1913 წელს დაარსებული, გორის ქალთა საზოგადოება - "მანდილოსანის" კრებაზე: „გული მიკვდებოდა, ქალებს რომ აქნობამდე ძილით შეპყრობილთ გხედავდით, მაგრამ ეხლა მოხარული ვარ, რომ გხედავთ გამოღვიძებულთ, რომ აქ შეკრებილხართ არა უმიზნოთ, არა ლოტოს სათამაშოდ, არამედ საზოგადო საქმისათვის. 50 წელი დაკვირვებული ვარ ჩვენ საქმიანობას და დავრწმუნდი, რომ იგი ძალიან ნელის ნაბიჯით მიდის წინ; ეს იმიტომ, რომ ამ საქმიანობაში მხოლოდ მამაკაცები იღებდნენ მონაწილეობას. რომ საქმე კარგად წარიმართოს, საჭიროა საზოგადო საქმეში დედაკაცების დახმარებაც. გადავათვალიერე თქვენი წესდება და დავრწმუნდი, რომ ძალიან ბევრი რამის გაკეთება შეგიძლიათ. იარეთ, იმუშავეთ ერთად, თანხმობით და მაშინ თქვენი შრომაც ნაყოფს მოიტანს.“  საზოგადოების წესდება მართლაც სამაგალითო იყო და ბევრით არაფრით განსხვავდებოდა თანამედროვე საზოგადოებრივი ორგანიზაციების წესდებებისაგან.  "მადილოსანი" ზრუნავდა სკოლების, სახელოსნოების, საბავშვო ბაღების, სამკითხველოების მოწყობაზე. აარსებდა თავშესაფრებსა და საავადმყოფოებს. საზოგადოება ეწეოდა აქტიურ ფინანსურ საქმიანობას - აწყობდა ბაზრობებს, სხვადასხვა სახის მეურნეობებს, კონცერტებს, ლიტერატურულ საღამოებს და სხვ. ხელმოკლე ქალებს ეხმარებოდა ე.წ. "საურთიერთო დახმარების კასსებიდან".  გორის ქალთა საზოგადოება ერთადერთი არ ყოფილა. მსგავსი ორგანიზაციები ფუნქციონირებდნენ თბილისში, თელავში, ქუთაისში და საქართველოს სხვა ქალაქებში.  სწორედ ასეთი საზოგადოებების წყალობით გახდა საქართველო ერთ-ერთი პირველი ევროპული ქვეყანა, სადაც ქალებს დემოკრატიულ არჩევნებში, არა მხოლოდ ხმის მიცემა, არამედ მონაწილეობაც შეეძლოთ.