საკუთარ ოჯახში დაბრუნების არაერთი მცდელობით დაღლილმა ბავშვებმა, რომლებიც სიღარიბის გამო სასამართლომ მშობლებს დააცილა, დახმარებისთვის არასამთავრობო ორგანიზაციას პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის (PHR) მიმართეს. სასამართლოს გადაწყვეტილებით გამოწერილ შემაკავებელ ორდერში მიზეზი არა ძალადობა, არამედ სიღარიბე ეწერა. ამ ამაღელვებელი ამბით შეძრწუნებული ორგანიზაციის წარმომადგენლების თქმით, მანამდე სასამართლოში მსგავსი საქმე არ იყო განხილული და შედეგის წინასწარ განსაზღვრა ძნელი იყო. „კანონებისა და ყოველდღიური მოვლენების მიღმა უნდა დავინახოთ ბავშვების განცდები და შევეცადოთ სიფრთხილით მოვეკიდოთ“, ამბობს ანა არგანაშვილი, რომელიც არასამთავრობო ორგანიზაციას – „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის“ – ხელმძღვანელობს. ორგანიზაციაში ბავშვების მიერ მათდამი გამოცხადებულ ნდობას დიდ პატივად მიიჩნევენ. ისინი დაპირდნენ, რომ ყველაფერს გააკეთებდნენ, რათა ბავშვები საკუთარ ოჯახში დაბრუნებულიყვნენ. ამისთვის, მათ ერთად, დიდი გზა გაიარეს. ადვოკატების დიდი შრომის შედეგად ბავშვებმა გაიაზრეს თუ რისთვის არსებობს სასამართლო, მართლმსაჯულება და რა მნიშვნელობა აქვს საკუთარი აზრის წარდგენას და დაცვას სასამართლოსთვის. საბედნიეროდ, ბავშვების საკუთარ ოჯახში დაბრუნების თავდაუზოგავი მცდელობა მათ სასიკეთოთ დასრულდა. სასამართლომ დაინახა თუ რამხელა ტკივილი მიიღეს ბავშვებმა ოჯახთან დაშორების შედეგად. ცხადი გახდა, რომ მართლმსაჯულების ორგანომ ვერ გაიაზრა და ვერ აარიდა ბავშვებს განსაცდელი. გამარჯვებული საქმე არის სახელმწიფოსთვის და საზოგადოებისთვის მაგალითი, რომ ამ გზით მშობლისა და ბავშვის დაცილების პრაქტიკა გადასააზრებელი და შესაცვლელია.

საერთაშორისო საზოგადოებრივმა ორგანიზაციამ „გადავარჩინოთ ბავშვები“ (Save the Children), რომელიც 1919 წელს შეიქმნა და პროგრამებს მსოფლიოს 120 ქვეყანაში ახორციელებს, საქართველოში საქმიანობა 1993 წლიდან დაიწყო. ამ 28 წლის განმავლობაში, ორგანიზაცია აქტიურად მუშაობს ბავშვთა დაცვის, განათლების, ოჯახებისა და თემის გაძლიერების, ინკლუზიური განათლების, ბავშვთა ადრეული განვითარების, კატასტროფების რისკის შემცირების, ახალგაზრდობის უნარების განვითარების, ბავშვთა მონაწილეობის, იძულებით გადაადგილებულ პირთა დახმარების და გოგონებისა და ქალების გაძლიერების საკითხებზე. „გადავარჩინოთ ბავშვების“ დახმარებით, შემუშავდა და დაინერგა მიდგომები, მომსახურებები, შეფასების ინსტრუმენტები, სახელმძღვანელო დოკუმენტები და საკანონმდებლო ცვლილებები, რომელიც დღეს, ბევრი მიმართულებით, ბავშვთა კეთილდღეობის საფუძველია. თუმცა, ბავშვთა დაცვას საქართველოში, ბევრი თვალსაზრისით, ჯერაც არაერთი გამოწვევა აქვს. „მათ შორისაა ბავშვთა სიღარიბე და მათ მიმართ ძალადობა, რასაც ამძიმებს ბავშვიანი ოჯახების მხარდაჭერაზე არსებული სერვისების ნაკლებობა“, - ამბობს ორგანიზაციის ადვოკატირების, კომუნიკაციისა და პარტნიორობის კოორდინატორი, მარიკა მხეიძე, - „სუსტია ბავშვთა ძალადობისაგან დაცვის სახელმწიფო მექანიზმები, სახეზეა სახელმწიფო ზრუნვაში მყოფი ბავშვების ბიოლოგიურ ოჯახებში რეინტეგრაციაზე ორიენტირებული ნაბიჯების სიმწირე, სახელმწიფო ზრუნვის პროგრამებში დეფიციტურია სოციალური მუშაკის ხელმისაწვდომობა და ა.შ.“. ვინაიდან ოჯახებიდან ბავშვების გამოყვანის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ძალადობაა, „გადავარჩინოთ ბავშვები“ აქტიურად მუშაობს, რომ დანერგოს მის მიერ შემუშავებული პროგრამა „მშობლობა ძალადობის გარეშე“. ეს პროგრამა ხელს უწყობს მშობლებისთვის აღზრდის არაძალადობრივი და ეფექტიანი მეთოდების, საკუთარ სტრესთან გამკლავების სწავლებას და ბავშვთა მიმართ ძალადობასთან დაკავშირებით საზოგადოებაში არსებული არასწორი წარმოდგენების შეცვლას. „ჩვენი მიდგომა „მშობლობა ძალადობის გარეშე“ მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი შეიძლება გახდეს ბავშვის ოჯახიდან გამოყვანის პრევენციისა და ინსტიტუციებში განთავსებული ბავშვების ბიოლოგიურ ოჯახებში დაბრუნების კუთხით“, - მიიჩნევს მარიკა მხეიძე. ბავშვებთან დაკავშირებული და აუცილებლად მოსაგვარებელი საკითხების ჩამონათვალში, რომელიც ორგანიზაციას აქვს, ადრეული და სკოლამდელი განათლების სისტემაში დასაქმებული აღმზრდელების კვალიფიკაციაცაა. აქ უნდა აღინიშნოს „გადავარჩინოთ ბავშვების“ კიდევ ერთი პროგრამა - „HEART - გაჯანსაღება და განათლება ხელოვნების მეშვეობით“, რომელიც ცვლის საბავშვო ბაღის აღმზრდელების სწავლებას, სკოლამდელი განათლების მეთოდების მიმართ მათ მიდგომებს. ხსენებულ ჩამონათვალშია, ასევე, მწირი ბიუჯეტები, რომელსაც მუნიციპალიტეტები გამოყოფენ საბავშვო ბაღების განვითარების, წიგნების, სამუშაო მასალებისა და სათამაშოებისთვის - იმისთვის, რამაც ბავშვის სრულყოფილი განვითარება უნდა უზრუნველყოს. „ამ კონტექსტში, აღსანიშნავია მსოფლიო ბანკის მიერ დაფინანსებული პროექტი „საქართველოში სკოლამდელი განათლების ხელშეწყობა სოციალური ანგარიშვალდებულების გზით“, - გვიყვება მარიკა მხეიძე, - „პროექტის ფარგლებში ორი მექანიზმი შეიქმნა. პირველია სკოლამდელ დაწესებულებათა ეროვნული გაერთიანება, რომელშიც საქართველოს სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში მოქმედი ბაღები შედიან. ეს არის ერთმანეთისთვის გამოცდილების გაზიარების, ძალისხმევის გაერთიანებისა და მუნიციპალიტეტების დაგეგმვის პოლიტიკაზე გავლენის მოხდენის მექანიზმი. მეორე კი, გახლავთ ე.წ. ბენჩმარკინგის ინსტრუმენტი, რომელიც მუნიციპალიტეტებში არსებულ ადრეული და სკოლამდელი განათლების დაწესებულებების ხარისხს აფასებს და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული პოლიტიკის დაგეგმვისა და ადვოკატირების პროცესის წარმართვას უწყობს ხელს“. კოვიდმა სამყაროს მაჯისცემა შეცვალა და, ბუნებრივია, გავლენა ბავშვების მდგომარეობაზეც მოახდინა. კამპანია #გადაარჩინესაქართველოგაზიარებით ერთ-ერთია იმ აქტივობებიდან, რომელიც ორგანიზაციამ „გადავარჩინოთ ბავშვები“ პანდემიის საპასუხოდ დაიწყო. „მოსალოდნელია, რომ პანდემიის შედეგად, ბავშვების ნაწილი ნაადრევად შეწყვეტს სწავლას, გაიზრდება ძალადობის, ადრეული ქორწინების, ბავშვთა შრომის მაჩვენებლები, ამიტომ, ორგანიზაცია პირველი დღიდან უწყობდა ხელს, პანდემიასთან დაკავშირებით, ბავშვებსა და ოჯახებზე მორგებული ინფორმაციის გავრცელებას“, - განმარტავს მარიკა მხეიძე, - „ ამ კამპანიის ფარგლებშიც, ბავშვები და ცნობილი ადამიანები ერთმანეთს პანდემიით გამოწვეულ სტრესთან გამკლავების გზებს უზიარებდნენ, განწყობას უმაღლებდნენ, პატარებს ზღაპრებს უყვებოდნენ; სოციალური მედია კამპანიის ფარგლებში, ვიყენებდით სხვადასხვა მეთოდიკას, რომ მშობლებისთვის გვესწავლებინა რუტინის შეცვლით გამოწვეულ სტრესთან გამკლავება... ჩვენ შევისწავლეთ პანდემიის გავლენა ინკლუზიური განათლების ხარისხზე და ეს კვლევა საფუძვლად დაედო სახელმწიფოსათვის მიწოდებულ რეკომენდაციებს, ჩვენს სტრატეგიულ ამოცანებს“. „გადავარჩინოთ ბავშვები“ იყო პირველი ორგანიზაცია საქართველოში, რომელმაც კოვიდთან დაკავშირებით ინფორმაციის გავრცელება ეთნიკური უმცირესობების ენებზე - სომხურად და აზერბაიჯანულად დაიწყო. ორგაზიაციამ, ასევე, მოამზადა ვიდეოგაკვეთილები - „მშობლის საათი“, რომელიც გადაიცემა საზოგადოებრივი მაუწყებლის არხზე - „განათლება“. კოვიდის შედეგების შესამცირებლადაა შემუშავებული პროექტი „დისტანციური სწავლება და ბავშვის ადრეული განათლება“, რომელსაც „გადავარჩინოთ ბავშვები“ Fair Trees Fund-თან ერთად ახორციელებს. „ეს პროექტი ამბროლაურისა და ონის მუნიციპალიტეტებში მიმდინარეობს, ითვალისწინებს ბაგა-ბაღების აღმზრდელებისა და სხვა სპეციალისტების პროფესიულ განვითარებას, ადრეული განათლების ახალი მიდგომებისა და პროგრამების გაცნობას და ასევე, ბაგა-ბაღებისთვის და დისტანციური განათლებისთვის აუცილებელი საგანმანათლებლო მასალის და მატერიალურ-ტექნიკური საშუალებების გადაცემას“, - ამბობს მარიკა მხეიძე, - „შედეგად, ყველა ბავშვს ექნება წვდომა ხარისხიან ადრეულ განათლებაზე, პანდემიისა და სხვა შეზღუდვების მიუხედავად“. ავტორი: მაკა ჯაიანი

სალომე გარდავამ დაბრკოლებების გადალახვით ახალი შესაძლებლობები შექმნა. ყველაფერი კი მისი უმცროსი შვილის დიაგნოზით დაიწყო. ილიას მეოთხე ხარისხის ნეიროსენსორული სმენადაქვეითება დაუდგინდა. სალომესთვის, როგორც დედისთვის, ეს სერიოზული გამოწვევა იყო - რეგიონში სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვებისთვის (კერძოდ, სმენის სირთულის მქონე/სმენადაქვეითებული) აუცილებელი სერვისები არ არსებობდა, არც ცნობიერების დონე იყო მაღალი. თითქოს დედები შეგუებულნი იყვნენ თავიანთ მდგომარეობას და ცვლილებების იმედი არ ჰქონდათ.  „2018 წელს ჩემს შვილს, ილიას, კოხლიარული იმპლანტაცია ჩაუტარდა, რომლის შემდეგაც ბავშვის განვითარებისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ოპერაციის შემდგომი რეაბილიტაციის კურსს. აღმოვაჩინე, რომ რეგიონში მსგავსი სერვისი არ არსებობდა და მოგვიწია, თბილისის ორგანიზაციაში გაგვევლო კურსი. მშობლებისთვის ეს დიდი პრობლემა იყო. ბავშვები რჩებოდნენ მომსახურების გარეშე და ამიტომ გადავწყვიტეთ, რეგიონში ორგანიზაციის დაარსებით დადებითი ცვლილებები გამოგვეწვია“.  ასოციაცია „ილი“ 2019 წელს, სამეგრელოში დაარსდა. მისი მიზანია სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვთა უფლებების დაცვა, პიროვნული განვითარების და საზოგადოებაში ინტეგრაციის ხელშეწყობა. ორგანიზაციას 40-მდე ბენეფიციარი ჰყავს. „ილი“ აქტიურად თანამშრომლობს ადგილობრივ თვითმმართველობასთან და ამის წარმატებული მაგალითია სმენადაქვეითებული ბავშვების საჭიროებების კვლევის დოკუმენტის საფუძველზე, თვითმმართველობის მიერ კოხლიარული იმპლანტის გარე სასმენი პროცესორების დაფინანსების გადაწყვეტილება. „2020 წლიდან ყოველი წლის ბიუჯეტში გამოიყო 45000 ლარი, რომლითაც წელიწადში 3 ბენეფიციარი ფინანსდება. ეს არის ჩვენი ძალიან დიდი მიღწევა რეგიონში“. სალომე ამბობს, რომ თავდაპირველად მშობლები ნაკლებად მონაწილეობდნენ პროექტებში, გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში, ადგილობრივ თვითმმართველობასთან თანამშრომლობაში. „2 წლის წინ მახსოვს, როდესაც ვიდეოსიუჟეტის გადაღებისთვის ვთხოვე, მოეყვანათ ბავშვები, მხოლოდ ერთმა მშობელმა მოიყვანა. ბოლო გადაღებაზე კი 4 ბავშვი მოვიდა. ვხედავ, იცვლება დამოკიდებულება მშობლების მხრიდან და მინდა, ისინი უფრო გავააქტიურო“. ასოციაცია „ილის“ დროებით სარგებლობაში გადაეცა ოთახი სარეაბილიტაციო ცენტრისთვის, რომელიც შემოწირულობებით გარემონტდა, თუმცა საჭირო აღჭურვილობა, ავეჯი ამ ეტაპზე არ აქვთ და სურდო-ლოგოპედიც არ ჰყავთ. „ჩვენი ერთ-ერთი მიზანია კოხლიარული იმპლანტაციის შემდგომი სარეაბილიტაციო კურსი სამეგრელოს რეგიონშიც იყოს ხელმისაწვდომი და ამისთვის ძალისხმევას არ დავიშურებთ“. ავტორი: თეკლე ქაროსანიძე

კოალიცია "დამოუკიდებელი ცხოვრებისათვის" მუშაობს ისეთ პროექტებზე, რომლებიც შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს, ხელს შეუწყობს სრულფასოვანი ცხოვრების ჩამოყალიბებაში. გაეცანით მის საქმიანობას ჩვენს ვიდეოში.

48 საათიანი დამღლელი მორიგეობის შემდეგ, მოხალისეობრივად, კოვიდ პაციენტებს პირადად, ბინებში აკითხავს და ეხმარება. უმცროსი ექიმი - რეანიმატოლოგი ნანა სხილაძე, გვიყვება რამდენად მნიშვნელოვანია ახლა, კოვიდ პანდემიის დროს, ექიმების მოხალისეობრივი ინიციატივები.

სოფელ სკრაში მოხალისეები ველოსიპედებით აკითხავენ ხანდაზმულებს, აგროვებენ სარეცხს და სოციალურ სამრეცხაოში მიაქვთ, გარეცხილს კი უკან უბრუნებენ. პროექტს „გვიყვარხართ ბებია–ბაბუებო“ საზოგადოებრივი ორგანიზაცია „ბეთლემი“ 2017 წლიდან ახორციელებს, რომლის მიზანია ხანდაზმულთა ინტეგრაცია საზოგადოებაში და მათი პირობების გაუმჯობესება. სოციალური სამრეცხაო, სწორედ ამ პროექტის ფარგლებში შეიქმნა, რომელმაც ხანდაზმულთა ცხოვრება შეცვალა, ხოლო ზრუნვამ და ყურადღებამ მათი ცხოვრება შეამსუბუქა. ბებია, რომელის შთაგონებითაც პროექტი შეიქმნა, დღემდე ჩართულია ყველა აქტივობაში, რაც ყველასთვის თვალსაჩინო მაგალითია იმისა, რომ თითოეულ ადამიანს შეუძლია სხივი ცხოვრების გალამაზება, თუ ამის სურვილი და შესაძლებლობა აქვს. „ბეთლემი” 2000 წლიდან არსებობდა საინიციატივო ჯგუფის სახით, რომელში გაერთიანებული ადგილობრივი მაცხოვრებლები ყველაზე უკეთ იცნობდნენ გორის მუნიციპალიტეტში მდებარე სოფელ სკრის პრობლემებს. შემდეგ კი, საინიციატივო ჯგუფმა არასამთავრობო ორგანიზაცია ჩამოყალიბა. ჩატარებულმა მოკვლევამ აჩვენა, რომ ეპიდვითარებამ განსაკუთრებულად მწვავე ზემოქმედება იქონია სკრის თემში სოციალურად დაუცველ როგორც მარტოხელა მოხუცებზე, ისე სხვა სოციალურ ჯგუფებზე და ოჯახებზე. პენსიის ამარა დარჩენილები ვერ უმკლავდებიან კვების, მედიკამენტების, გადასახადების და გაუთვალისწინებელ ხარჯებს, რასაც თან ერთვის ასაკისგან გამოწვეული შეზღუდული ფიზიკური შესაძლებლობები, ახლობელი ადამიანების დაკარგვისგან მიღებული ტრავმა ან ოჯახური ძალადობის გაზრდილი შემთხვევები. ორგანიზაცია „ბეთლემი“ გეგმავს სკრის თემში დაეხმაროს კიდევ უფრო მეტ სოცალურად დაუცველ, დევნილ,მარტოხელა მოხუცს. ზამთარში გაუარესებული ამინდის გამო, ისინი გეგმავენ რომ ველოსიპედები დროებით ჩაანაცვლონ სამარშუტო მანქანით, სადაც დამონტაჟდება სარეცხის მანქანა და თითოეულ მოხუცს მოემსახურებიან საკუთარ ბინაზე მისვლით.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და დაეხმარე მას, ვისაც ყველაზე მეტად სჭირდები, რადგან #ესქვეყანაშენია

პანდემიის პირობებში, განსაკუთრებით დაუცველები აღმოჩნდნენ ყველაზე მოწყვლადი ჯგუფები, ადამიანები, რომლებსაც გვერდში დგომა ისე სჭირდებათ, როგორც არასდროს. არასამთავრობო ორგანიზაციამ „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ცენტრმა (CSDC)” წამოიწყო მიუსაფარი და მარტოხელა ქალების მხარდასაჭერი, მოხალისეობრივი კამპანია “ჩაერთე და ჩართე”. მოხალისეებისა და მხარდამჭერების ჩართულობით ისინი დაუკავშირდენენ 100 ქალს, რომელსაც შეზღუდვების პირობებშიც კი, მოხალისეებთან ერთად, აწვდიან პირველადი ჰიგიენის ნივთებსა და პროდუქტებს. აღნიშნული პროექტის განხორციელებაში უმნიშვნელოვანესი წვილილი მიუძღვის იმ 25 მოხალისეს, რომელიც ჩართულია კამპანიაში. ორგანიზაციის წარმომადგენლები ფიქრობენ, რომ მათი ერთ-ერთი მიღწევა ყველაზე რთულ პირობებში მარტოხელა ქალების მდგომარეობის შემსუბუქებაა. “საზოგადოების განვითარების ცენტრს (CSDC)” არაერთი მნიშვნელოვანი და წარმატებული პროექტი აქვს განხორციელებული. ერთ-ერთი მათგანი მიზნად ისახავდა საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონში სკოლის მოსწავლეების ინფორმაციულ და ტექნოლოგიურ განვითარებას, ამ გზით ბავშვები ჩამოვიდნენ თბილისში და მოხალისეების ხელშეწყობით მეგობრული ურთიერთობები დაამყარეს თბილისში მცხოვრებ თანატოლებთან. ასევე ორგანიზაციისთვის ურთულესი პროექტი და გამოწვევა იყო, რომ მიუსაფარი ბავშვები ქუჩისთვის მოეწყვიტათ და დისტანციურ სწავლებაში ჩაერთოთ. მათი დაუღალავი შრომის შედეგად, ათობით ბავშვი სკოლაში ჩაირიცხა და დღესაც აქტიურად არიან სწავლებაში ჩართულნი. პანდემიის შედეგად არსებული შეზღუდვების მიუხედავად, კამპანია “ჩაერთე და ჩართე” გრძელდება და უსაფრთხოების ნორმების სრული დაცვით, მოხალისეებისა და მხარდამჭერების ჩართულობით, ისინი ყველაზე მძიმე ყოფას უმსუბუქებენ მარტოხელა და მიუსაფარ ქალებსა და ბავშვებს. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა რადგან #ესქვეყანაშენია

იმ დროს, როდესაც ქალაქი გაურკვევლობამ მოიცვა, ოთხმა მეგობარმა, ოთხმმა მარიამმა, გადაწყვიტა რომ ადამიანები სიკეთის გარშემო გაეერთიანებინა. როცა კორონავირუსის პირველი შემთხვევა დაფიქსირდა თბილისში, ადამიანებს შიში გაუჩნდათ, რომ საკვები და სხვა პროდუქტი ამოიწურებოდა, მაღაზიებში რიგები დადგა. ყველა კომპანია თუ დაწესებულება სხვა რეჟიმზე გადავიდა. ამ დროს, უფასო სასადილოებშიც შეიცვალა ყველაფერი, ზოგიერთი კი, საერთოდ დაიხურა. მოხუცები, ვინც სასადილოებით სარგებლობდნენ, ლუკმა–პურის გარეშე დარჩნენ. ეს ფაქტი გახდა მარიამებისთვის მთავარი შთაგონება, რომ შეექმნათ Facebook-ზე ჯგუფი, რომლის თავდაპირველი მიზანი იყო „კათარზისის“ მოხუცების დახმარება, ჯგუფის სახელი იყო “დავეხმაროთ კათარზისის მოხუცებს”. ქალაქში სიკეთის კეთებას მოწყურებული ბევრი ადამიანი აღმოჩნდა და სოციალურ ქსელში, მარიამების შექმნილი ჯგუფის წევრების რაოდენობა სწრაფად გაიზარდა, რამაც კამპანიის მასშტაბების გაზრდა და არა მხოლოდ „კათარზისის“ ბენეფიციარების დახმარება, არამედ ბევრი სხვა ხანდაზმულის დახმარება გახდა შესაძლებელი. ახლა ჯგუფის სახელია “დავეხმაროთ მოხუცებს”. სირთულეების მიუხედავად მოხალისეებმა შეძლეს ბენეფიციარების საკვებით, წამლებით თუ სხვა საჭირო ნივთებით მომარაგება ისე, რომ კამპანიაში ჩართული არც ერთი პირის ჯანმრთელობა საფრთხის წინაშე არ დამდგარა. როგორც მარიამები ამბობენ, მოხალისეობა პასუხისმგებლობასთან ერთად, უდიდესი ბედნიერებაა. დასძენენ, რომ ყოველდღიურ ცხოვრებაში ვერ აღვიქვამთ თუ როგორ უჭირთ სხვა ადამიანებს, როგორ სჭირდებათ მათ დახმარება და რა სირთულეების გადალახვა უწევთ. „თუ ერთხელ მაინც იქნებით მოხალისე და დაეხმარებით სხვებს, გაახარებთ მათ, იგრძნობთ თუ როგორი მნიშვნელოვანია თითოეული ადამიანი სამყაროსთვის და ამავე დროს მიხვდებით თუ როგორ ცვლის ეს გარემოება თქვენს ცხოვრებას  #გახდიმოხალისე #გააზიარეპასუხისმგებლობა რადგან  #ესქვეყანაშენია

ნინი: "სადაც გავჩერდით იქიდან ვაგრძელებ მეცადინეობას ჩემით, რაშიც ვერკვევი ვმეცადინეობ, რაშიც ვერა - ვტოვებ ხოლმე. მასწავლებელი რომ არ მყავს ცოტა გამიჭირდა... ბებოს პენსიით საკვებს ვყიდულობთ ხოლმე და ჩემი ტელეფონის ფული არ რჩება." ანი: "ერთი თვე იქნება, რაც ტელეფონი გამიფუჭდა, ზოგჯერ მეზობელთან გავდიოდი გაკვეთილებში ჩასართავად, მერე მეგობრებთან დავიწყე სიარული. ოთხჯერ დავესწარი გაკვეთილს მათი ტელეფონებიდან. მერე ეგეც ვერ მომიხერხდა." გაბრიელი: "ჩემი კლასელი ჩემი მეზობლის ტელეფონში მწერდა ხოლმე რა გაკვეთილზე ვიყავით. ხან ჩემთანაც მოდიოდა და ერთად ვაკეთებდით დავალებებს, რა პროგრამაზეც ვიყავით მიხსნიდა და მაწერინებდა." "პანდემია ყველაზე რთულად მოზარდებს შეეხო, რომლებსაც არ აქვთ კომპიუტერები და ვერ ერთვებიან სასწავლო პროცესში" - ამბობს ნანა ბაგალიშვილი,  ცოდნის კაფის ერთ-ერთი დამფუძნებელი. სიღნაღის მუნიციპალიტეტში მცხოვრები მოზარდების მხარდაჭერის მიზნით "ცოდნის კაფემ" კამპანია წამოიწყო. "აჩუქე ერთ მოსწავლეს ინტერნეტი ან კომპიუტერი" – ასეთია სოციალური კამპანიის მთავარი გზავნილი საზოგადოებისთვის. ამ ეტაპზე 12 მოსწავლეს უკვე შეუძლია ონლაინ გაკვეთილებზე დასწრება და სწავლის სრულყოფილად გაგრძელება, თუმცა კიდევ 39 მოსწავლე ელოდება პლანშეტებს. ცოდნის კაფე/Knowledge Cafe ქალაქ წნორში არსებული სოციალური საწარმოა, რომელიც არასამთავრობო ორგანიზაციის "სამოქალაქო ინიციატივის" ფარგლებში შეიქმნა. მისი მთავარი მიზანი არაფორმალური განათლების მიღების ხელშეწყობაა. თუ შენც ფიქრობ, რომ ბავშვები და ახალგაზრდები აუცილებლად უნდა ესწრებოდნენ საგაკვეთილო პროცესს, ჩადე ინვესტიცია განათლებაში.

სოციალური საწარმო ფრილანსერი (Social Enterprise Of Freelancers • SEF) 2019 წელს დაარსდა. მისი ამოცანა კანონთან კონფლიქტში მყოფი პირების რეაბილიტაცია და რესოციალიზაციაა, რასაც სწავლებისა და ინტელექტუალურ სფეროში დასაქმების გზით ახერხებს.  ფრილანსერი პირველი სოციალური საწარმოა საქართველოში, რომელიც პენიტენციალურ სისტემაში დაარსდა. საწარმოს ერთ-ერთი დამფუძნებელი, შოთა მარტყოფიშვილია: "ფრილანსერის გახსნის იდეა მე და ჩემს მეგობრებს შიგნით, პატიმრობისას გაგვიჩნდა, მაშინ, როდესაც თავად აღმოვჩნდით პრობლემის წინაშე. დღეს საპატიმრო დაწესებულებებში არ არის საკმარისი და შესაბამისი სამუშაო სივრცეები, სადაც პატიმრები შეძლებენ ინტელექტუალური საქმიანობით დაკავდნენ, უნარები გაიუმჯობესონ და საქმიანობაში ანაზღაურება აიღონ. იდეა CSRDG-ის დაფინანსებით განხორციელდა. დღეს დასაქმებულია 5 მსჯავრდებული, რომელიც საზოგადოებას ციფრულ მომსახურებას - ვიდეოებზე ტიტრების დადებას, ტექსტების გაციფრულებას, გრაფიკულ დიზაინს და ა.შ. სთავაზობს. ჩვენი მთავარი მიზანი - რესოციალიზაციაა; ეს პროცესი კი, ჩვენი აზრით, პატიმრობაშივე უნდა დაიწყოს. სასიამოვნო სამუშაო გარემო, შესრულებულ საქმეში მიღებული ანაზღაურება და უნარების დახვეწა, ამ მიზნისაკენ გადადგმული ნაბიჯებია. ამჯერად ჩვენი სამუშაო სივრცე მხოლოდ სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში მოქმედებს, თუმცა ვფიქრობთ გაფართოვებაზეც და იმედია მსგავს სივრცეს დაწესებულების გარეთაც გავხსნით. მიუხედავად იმისა, რომ გარკვეული წარმატებები გვაქვს, ჯერ კიდევ დიდი სამუშაო გვაქვს გასაკეთებელი. გვყავს 8-9 ბენეფიციარი, თუმცა მომავალში, იმედი გვაქვს რომ ცენტრებს ყველა სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში გავხსნით და ჩვენს პროგრამაში გაცილებით მეტ მსჯავრდებულს შეეძლება ჩართვა"