ანალიტიკური საზოგადოებრივი ორგანიზაცია – ეკონომიკური პოლიტიკის კვლევის ცენტრი18 წლის წინათ შეიქმნა. იგი სხვადასხვა მიმართულებით მუშაობს: ეკონომიკა; უსაფრთხოება და საგარეო პოლიტიკა; განათლება.  მისი აუდიტორია საკმაოდ ფართოა: საერთაშორისო საზოგადოების; არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები; პოლიტიკოსები; ახალგაზრდები; მცირე და საშუალო ბიზნესის წარმომადგენლები.

ასოციაცია „ათინათი“ – 90–იან წლებში ზუგდიდში შექმნილი პირველი საზოგადოებრივი ორგანიზაციაა. მას შემდგომ, ორგანიზაციის წევრები ცდილობენ იმუშავონ იმ პრობლემებზე, რომლებიც საზოგადოებას აწუხებს.  ნახეთ ვიდეო და გაიგეთ მეტი

გახსოვთ, ქალებმა კოვიდით ინფიცირებულ ოჯახს სარეველამორეული ნაკვეთი რომ გაუთოხნეს და კარტოფილის მოსავალი შეუნარჩინეს? ეს წინა გაზაფხულზე მარნეულის მუნიციპალიტეტის სოფელ მარადისში მოხდა. ეს ნაკვეთი იმ დროისთვის საავადმყოფოში მყოფი ოჯახისთვის ერთადერთი საარსებო წყარო იყო.  მეზობლის დახმარება თემის წევრებს ფონდ „ტასოს“ სათემო მუშაკმა ნაირა პაქსაძემ შესთავაზა. „ეს ამბავი თითქმის ყველა არხმა გააშუქა და ბევრ ჟურნალშიც დაიწერა“ - იხსენებს ნაირა, - „ასეთ გამოხმაურებას არ ველოდით, სხვა რა უნდა გაგვეკეთებინა იმ მდგომარეობაში? ნაკვეთი რომ არ გაგვეთოხნა, სარეველა მოსავალას სულ გააფუჭებდა“.  ნაირა პაქსაძე მარადისში მეუღლესა და ორ შვილთან ერთად ცხოვრობს, აქვს სასათბურე მეურნეობა, შესაბამისად - საქმეც ბევრი აქვს, მაგრამ საზოგადოებრივად მნიშვნელოვანი საქმეებისთვისაც პოულობს დროს. „2019 წლიდან ჩვენი სოფლის ქალები გავწევრიანდით „ფონდ ტასოში“ და აქტიურად ჩავერთეთ სხვადასხვა აქტივობაში. პირველ რიგში, გავიარეთ უამრავი ტრენინგი, რაც მოტივაციის ამაღლებაში, მიზნების დასახვასა და მათ შესრულებაში დაგვეხმარა. „ფონდი ტასოს“ შუამავლობით გაიმართა მრგვალი მაგიდის შეხვედრა, სადაც თვითმართველობას ჩვენი ხმა მივაწვდინეთ, სოფლის პრობლემები გავაცანით და მათი მოგვარების პირობაც მივიღეთ“, - ყვება ნაირა.  ნაირა პაქსაძე გაეროს ქალთა ორგანზიაციის სათემო მობილიზაციის პროექტის აქტიური წევრია. ეს პროექტი ნაწილია ქვემო ქართლში გაეროს ქალთა ორგანიზაციის რეგიონული პროექტისა - „ქალთა ეკონომიკური გაძლიერება სამხრეთ კავკასიაში“, რომელიც შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშომლობის სააგენტოსა და ავსტრიის განვითარების სააგენტოს დაფინანსებით ხორციელდება. ნაირას აზრით, ამ პროექტმა მართლაც შეუწყო ხელი თემში ქალთა ეკონომიკურ გაძლიერებას, ბევრ ქალს გაუჩინა საკუთარი მცირე ბიზნესი და შემოსავალი, რამაც, ეკონომიკურად, არა მარტო ისინი, თემიც გააძლიერა. „მე როგორც სათემო მუშაკი, ქალებს ყველანაირად ვუწყობ ხელს. ვეხმარები სხვადასხვა აქტივობის დაგეგმვასა და განხორციელებაში, პროექტების დაწერასა და გაგზავნში, ვაწვდი ყველა ახალ ინფორმაციას. ყველაფერი ეს სოფლად მცხოვრები ქალებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია და სიამოვნებითაც ვაკეთებთ. პროექტში „სოფლის ქალები მომავლისათვის“, პირველად, ცხრა ქალი გავერთიანდით, ახლა კი ოცდაერთი ვართ. ჩვენ გვინდა, უკეთესობისაკენ შევცვალოთ ჩვენი ცხოვრება და, ქალების მეტი მონაწილეობით, ჩვენი თემის წინსვლას შევუწყოთ ხელი“, - ასეთია ნაირა პაქსაძის ისტორია. ავტორი: მაკა ჯაიანი

ზემო სვანეთის განვითარების ადგილობრივი ჯგუფი მესტიის მუნიციპალიტეტის 17 ტერიტორიულ ერთეულს აერთიანებს და მის დაფუძნებას წინ უსწრებდა ხანგრძლივი და რთული, თუმცა ნაყოფიერი პროცესი მოსახლეობის პრიორიტეტების დასადგენად. შეხვედრების შედეგად, განისაზღვრა თემის პრობლემები და ერთობლივი ძალისხმევით დაიწერა მესტიის მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი განვითარების სტრატეგია (LDS).  ელენეს თემთან კომუნიკაციაში ადრეული გამოცდილებაც დაეხმარა. ის მესტიის ახალგაზრდულ საქმეთა სამსახურს ხელმძღვანელობდა - „მათ უმეტესობასთან წლების მანძილზე საქმიანი კომუნიკაცია მქონდა. ლაგი სვანეთზე უზომოდ შეყვარებულ ადამიანებს აერთიანებს“. ორგანიზაციის მიზანია სოფლად ეკონომიკის განვითარება, ბუნებრივი რესურსების მდგრადი მართვა, სოფლის ცხოვრებაში მოწყვლადი ჯგუფების, ქალებისა და ახალგაზრდების მონაწილეობის გაზრდა... ამ ეტაპზე, ლაგ-ს საგრანტო კონკურსი აქვს გამოცხადებული, რომელიც სტრატეგიაში გაწერილი პრიორიტეტული საკითხების მიხედვით შექმნილ პროექტებს დააფინანსებს.  LAG-ის ახალგაზრდული ფრთის ინიციატივით პანდემიის პერიოდში, ხანდაზმულების, შშმ პირების, სოციალურად შეჭირვებულებისთვის რამდენიმე საქველმოქმედო აქციაც ჩატარდა. პირველ შემთხვევაში, 320 ოჯახს გადაეცა სასურსათო კალათა. მეორე კამპანია: „აჩუქე ახალი წელი, ჩაუ-lag-ე საჩუქრები“ საახალწლოდ განხორციელდა და 35-მდე ბენეფიციარს აუსრულდა სურვილები.  ელენე რეგიონის ახალგაზრდებს ცოდნის, საჭირო უნარების ათვისებაში ეხმარება, ცდილობს გააქტიუროს ისინი, რომ მომავალში თავად იყვნენ სასიკეთო ცვლილებების ინიციატორები - „რადგანაც მუნიციპალური ბიუჯეტი მწირია, ადგილობრივ ახალგაზრდებს დავაარსებინე ორგანიზაცია „ახალგაზრდები მთისთვის“, რომ მეტი ფინანსური რესურსი მოეპოვებინათ და ახალი შესაძლებლობები გაეჩინათ სხვებისთვის. განსაკუთრებულად მახსენდება ახალგაზრდული კლუბის „ბეთქილი“ ფუნქციონირების აღდგენის პროექტი. მას შემდეგ 5 წელი გავიდა და „ბეთქილი“ დღემდე არის ახალგაზრდების თავშეყრის ადგილი (სეზონურად). კლუბში მოსულებს შეუძლიათ თავისუფალი დრო საინტერესოდ გაატარონ“.  ელენე ექსესის პროექტის ფარგლებში, 13-17 წლის მოზარდებს ინგლისურ ენასაც ასწავლის: „გარდატეხის ასაკის მოზარდებთან ურთიერთობა ძალიან საინტერესოა, უყურებ როგორ იზრდებიან და ყალიბდებიან და მერე გიხარია რომ „ის“ შენი მოსწავლეა და გული სიამაყით გევსება. სანამ მათ შევხვდები, ცალკე მე ვემზადები და ვმეცადინეობ, უწყვეტი სწავლა და განვითარება ყველასთვის აუცილებელია“. ელენე ახალგაზრდა სტარტაპერიცაა - დამოუკიდებლად შეიძინა მიწის ნაკვეთი კაშხიანში, საქმიანობის განვითარების მიზნით, მიწა იპოთეკური სესხით დატვირთა და მოაწყო ეკო-მეგობრული სივრცე „მესტიის ხის ქოხები“. ცოტა ხნის წინ ელენე საკმაოდ რთული გამოწვევის წინაშე დადგა: მაღალი ძაბვის ელექტროენერგიის მოვარდნის გამო, ორიდან ერთი კოტეჯი მთლიანად დაიწვა. ხანძრიდან მეორე დღეს, ელენეს მხარდასაჭერად მისმა მეგობრებმა, მოსწავლეებმა, მესტიის ახალგაზრდებმა მყისიერად დაიწყეს კამპანია „ახალგაზრდები ელენეს მხარდასაჭრად“. ამ ადამიანებმა მას სტიმული მისცეს, რომ ახალი ენერგიით დაიწყოს სასტუმროს განახლება. „ყველანი ვიბრძით. ხშირად შეიძლება დავეცეთ, მაგრამ არ უნდა გავჩერდეთ, გამოსავალი ყოველთვის მოიძებნება. ჩვენი გასავლელი გზა ჩვენვე უნდა გავიაროთ. ყველას შეგვიძლია ქვეყნის განვითარებაში მონაწილეობა, ვალდებულებიც ვართ“.  ავტორი: თეკლე ქაროსანიძე

„სრული სამზარეულო“ – ასე ჰქვია ცნობილი ქართველი კულინარის ბარბარე ჯორჯაძის წიგნს, რომელიც 1874 წელს, ავტორმა პირველად გამოაქვეყნა. მარტივი ენით დაწერილი ქართული, ევროპული რეცეპტები მაშინაც და ახლაც ისეთი პოპულარულია, რომ წიგნი უამრავჯერ გამოიცა.  კნეინა ბარბარემ წიგნში თავი მოუყარა ყველა იმ რეცეპტს, რომლითაც თავად ამზადებდა კერძებს თუ ტკბილეულს. ბოლო გამოცემაში 800–მდე რეცეპტია თავმოყრილი და ასევე უამრავი რჩევა. მან პრაქტიკულად შეცვალა ბევრი ოჯახის კულინარიული გამოცდილება, გემოვნება და მენიუ. და არამარტო ამით...  ცნობილი კულინარი ბარბარე ჯორჯაძე ცნობილი პუბლიცისტი, პოეტი, დრამატურგი და ქალთა უფლებების დამცველი იყო – წერდა განათლების, თანასწორობის, ქალთა თვითგამოხატვისა და მათი საჯარო სივრცეში ყოფნის აუცილებლობაზე.  ისტორიამ მას ერთ–ერთი პირველი ქართველი ფემინისტი ქალის სახელი მიანიჭა, ხოლო მისი წერილი „ორიოდე სიტყვა ყმაწვილ კაცების საყურადღებოდ“ მიიჩნევა ქართული ფემინიზმის მანიფესტად.  წერილი.... 

100 წლის წინათ, მსოფლიოში პირველი მუსლიმი დეპუტატი ქალი საქართველოში აირჩიეს. 1918 წლის ქართული პრესა სიამაყით წერდა, რომ თბილისი მაზრის ერობის ხმოსანთა შორის ყარაჯალას ოლქიდან წარმოდგენილი იქნება მუსლიმი ქალი ფარი–ხანუმ სოფიევა. საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის გამოცხადების შემდგომ, ქვეყნის ტერიტორიის ძირითად მაზრებში საერობო არჩევნები ჩატარდა. მათ შორის თბილსის მაზრაში, ყარაჯალას ოლქში სოფიევამ გაიმარჯვა და ამ მაზრიდან მეხუთე ხმოსანი გახდა.  სხვადასხვა წყაროს მიხედვით, ფარი–ხანუმ სოფიევა პოლიტიკურ მოღვაწეობასთან ერთად, საქველმოქმედო საქმიანობასაც ეწეოდა და ბევრი სამეურნეო წამოწყებაც ჰქონია

საქართველო ერთ–ერთი პირველი ქვეყანა იყო ევროპაში, რომელმაც მე–20 საუკუნის დასაწყისში ქალებს, კონსტიტუციური ჩანაწერით (1918–1921 წწ) პასიური და აქტიური საარჩევნო უფლება მიანიჭა. 1919 წლის დამფუძნებელი კრების არჩევნებზე პოლიტიკურ პარტიათა მიერ წარმოდგენილ საარჩევნო სიებში კანდიდატად დაახლოებით ოცამდე ქალი დარეგისტრირდა, ხოლო, პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის საკანონმდებლო ორგანოს – დამფუძნებელ კრების – წევრი 5 დეპუტატი ქალი გახდა: ელისაბედ ნაკაშიძე-ბოლქვაძე, ანა სოლოღაშვილი, ელეონორა ტერფარსეგოვა, ქრისტინე შარაშიძე, მინადორა ორჯონიკიძე-ტოროშელიძე. ფოტო:on.ge

საერთო სამოქალაქო მოძრაობა - მრავალეროვანი საქართველო ერთ–ერთი პირველი არასამთავრობო ორგანიზაციაა, რომელიც ეთნიკური უმცირესობების 19 სათვისტომოსა და 56 არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენლებს აერთიანებს.  ორგანიზაცია აქტიურად მუშაობს განათლების, არჩევნების, ადვოკატირების მიმართულებით.  ნახეთ ვიდეო და გაიგეთ მეტი ორგანიზაციის საქმიანობის შესახებ...

„ჯერ კიდევ მანამ, სანამ სიტყვა ფემინიზმს გავიგებდი და კიდევ უფრო ადრე, სანამ თანასწორობის იდეაზე დავფიქრდებოდი, ყველაზე მგრძნობიარე რამ, რაც მახსოვს და რაც ყოველთვის გულს ყველაზე მეტად მტკენდა, უსამართლობა იყო. თანდათან ბევრი კრიტიკული კითხვა გამიჩდა, რომელზეც პასუხის ხმამაღლა გაცემას ცოდნის გარდა, სიმართლისთვის თვალის გასწორება და გამბედაობა სჭირდებოდა. გავიდა დრო და დღესაც, ჩემთვის ყველაზე მთავარი რამ, რისთვისაც რადიკალურ და უკომპრომისო ბრძოლას ნამდვილად აზრი აქვს, ისევ სამართლიანობაა, ბრძოლა სისტემური ჩაგვრის, დისკრიმინაციის, კონტროლის და დამორჩილების წინააღმდეგ. ფემინიზმი ჩემთვის უპირველესად ქალების ბრძოლაა სამართლიანობისთვის“, - ეს ნანა ფანცულაიაა, ორგანიზაციის „ქალთა ფონდი საქართველოში“ აღმასრულებელი დირექტორი.  მესამე სექტორში 90-იან წლებში მოხვდა, როცა როცა ქუჩაში მცხოვრები და მომუშვე ბავშვების პრობლემებით დაინტერესდა. როგორც თავად ამბობს, მაშინ მიხვდა, რამდენად მნიშვნელოვანია საზოგადოების მაღალი სამოქალაქო შეგნება, რომ ბევრი ხილული თუ უხილავი უთანასწორობის შესახებ ხმა აიმაღლო და გააგონო მათ, ვის ხელშიც არის ძალაუფლება. მოგვიანებით, მეგობრებთან ერთად დააფუძნა საზოგადოებრივი ორგანიზაცია, რომელიც ადგილობრივი ფილანთროპიის განვითარებაზე იყო ფოკუსირებული, 2005 წელს კი - „ქალთა ფონდი საქართველოში“, რომლის შექმნის მთავარი მიზეზი გენდერებს შორის ფინანსური რესურსის არასამართლიანი განაწილება იყო. ამიტომაც, ფონდი ცდილობს, ეს რესურსი უშუალოდ ქალებისა და გოგონების ხელში იყოს, მათ ინიციატივებს მოხმარდეს.  „ქალთა უფლებების დარღვევა საქართველოში ძალიან ბევრ და კომპლექსურ პრობლემასთანაა დაკავშირებული“, - ყვება ნანა ფანცულაია, - „იქნება ეს არასაკმარისი სამართლებრივი რეგულაციები, კულტურული ნორმები და მჩაგვრელი პრაქტიკები, სტერეოტიპული აზროვნება, თუ საზოგადოების ცნობიერების ჯერ კიდევ დაბალი დონე. ეს ყველაფერი, ერთობლიობაში, ხელს უშლის გენდერული, სოციალური, ეკონომიკური, თუ გარემოსდაცვითი სამართლიანობის განხორციელებას. საქართველოში კვლავ დიდი პრობლემა გვაქვს ქალთა სექსუალობის კონტროლის, სექსუალური და რეპროდუქციული უფლებების, ძალადობის სხვადასხვა ფორმის, მათ შორის მისი უკიდურესი ფორმის, ფემიციდის თვალსაზრისით, ასევე რთული სიტუაციაა შრომის ბაზარზე ქალების შრომითი უფლებების განხორციელებაში, გადაწყვეტილების მიღებაში ქალების სრულფასოვან მონაწილეობაში, ქალი უფლებადამცველების უსაფრთხოებისა და დაცულობის მხრივაც“.  დღეისთვის, ფონდს გაცემული აქვს 800-მდე გრანტი, სხვადასხვა თემატური საგრანტო პროგრამით მხარს უჭერს ქალთა, როგორც ფორმალურ, ისე არაფორმალურ ჯგუფებს, მოძრაობათაშორის თანამშრომლობას, ფემინისტ, ქვიარ და მწვანე აქტივისტებს. ამ გრანტების მიმღებებს ბევრი წარმატება აქვთ ქალთა საკითხების ადვოკატირებაში (ეროვნულ და ადგილობრივ დონეზე), საზოგადოების დამოკიდებულების შეცვლაში ფემინიზმისა და ქალთა უფლებების თვალსაზრისით, გაერომოსდაცვითი და გენდერული სამართლიანობის კონცეფციის განვითარებაში, ლბთ ქალების პრობლემებზე საზოგადოებრივი აზრის შეცვლის მიმართულებით და ა.შ.  2013 წელს, ქალთა უფლებებისა და ფემინისტი აქტივისტების ბრძოლის დასაფასებლად და მათ დასაცავად, ფონდმა დააარსა კატო მიქელაძის სახელობის პრემია, რომლითაც, უკვე რვა წელია, ქალი უფლებადამცველების საერთაშორის დღეს, 29 ნოემბერს, ფემინისტ აქტივისტებს. ახლა „ქალთა ფონდი საქართველოში“ სოფელ ალავერდში ფემინისტურ რეზიდენციას აშენებს. ორგანიზაციისთვის ამ სივრცის არსებობა პოლიტიკური აქტია. „ეს იქნება თავისუფალი, უსაფრთხო, მწვანე, ეკომეგობრული სივრცე, რომელიც მოემსახურება ქალთა უფლებების, ქვიარ და მწვანე აქტივისტებს, ადგილი, სადაც ისინი შეძლებენ გაიღრმაონ ცოდნა, ითანამშრომლონ, იზრუნონ ერთმანეთზე, გაძლიერდნენ და განვითარდნენ“, - ამბობს ნანა ფანცულაია. ავტორი: მაკა ჯაიანი

ჯერ კიდევ 100 წლის წინ, საქართველოში არსებობებდნენ ქალები, რომლებიც იმდროინდელი მძიმე ისტორიული კონტექსტის პირობებშიც კი იბრძოდნენ ქალთა უფლებებისა და თანასწორობისთვის.  ამის ერთ-ერთი თვალსაჩინო მაგალითია კატო მიქელაძე - ფემინისტი ქალი, პუბლიცისტი და პოეტი, რომელიც ევროპაში სწავლის შემდეგ, საქართველოში დაბრუნდა და აქტიურად დაიწყო ბრძოლა ქალთა უფლებებისთვის.მისი თაოსნობით, 1917-1918 წლებში რეგიონალური ქსელი „ქალთა ლიგა" ჩამოყალიბდა.  კატო მიქელაძე: „არსებულ უსამართლობასთან საბრძოლველად საჭიროა ქალებისათვის არა მამაკაცების კუდში დევნა, არამედ თავიანთი ინდივიდუალურობის განვითარება, რომ პოულობდნენ სულიერ კმაყოფილებას თავიანთი პიროვნული სიმაღლით, რათა ორთავე სქესის აზროვნებისა და აქტიურობის განვითარებით შესაძლო იყოს იმ სიცარიელეს აღმოვსება, რომელიც ერთი სქესის გონებრივმა და სულიერმა მოქმედობამ წარმოშვა. და როდესაც ჩვენ უფლებებისათვის მებრძოლი ქალები მოვითხოვთ ეროვნულსა და მოქალაქეობრივ ყოველ უფლებას და ვებრძვით ქალთა ადამიანური უფლების მტრებს, ჩვენ ვებრძვით არა ადამიანს მამაკაცის სახით, არამედ იმ ტრადიციულ უსამართლობას, რომელიც მამაკაცთა უმრავლესობას შეუთვისებია და რომელსაც მიყავს ერის ნახევარი ნაწილი გონებრივ და სულიერ გამოფიტულობამდე. ჩვენ არ გვსურს ამ დუხჭირ მდგომარეობაში კვლავ დარჩენა და რაც არ უნდა მოხდეს, თავი უნდა განვითავისუფლოთ მისგან“

მე–19 საუკუნის ბოლოსა და მე–20 საუკუნის დასაწყისში ქალთა მრავლი საინტერესო და იმ დროისთვის პროგრესული საზოგადოებრივი ორგანიზაცია და წრე არსებობდა და არამხოლოდ დედაქალაქში. ქალთა საზოგადოებრივი საქმიანობის კვლევაზე დაყრდნობით (ავტ. ლელა ხომერიკი, მანანა ჯავახიშვილი) რამდენიმე მათგანს გაგაცნობთ.  ხონის ქალთა წრე – მისი მიზანი იყო ქალთა შორის განმათავისუფლებელი იდეების პროპაგანდა, ქალის როლის ამაღლება და საზოგადოებრივ ასპარეზზე მათი გამოყვანა. წრე 100–მდე ქალს აერთიანებდა. ისინი ყოველი შაბათის საღამოს იკრიბებოდნენ, შეხვედრები სამი ნაწილისგან შედგებოდა – პირველი ნაწილი ეძღვნებოდა ქალთა საერთაშორისო მოძრაობას, პოლიტიკურ–სოციალურ მდგომარეობას, ხელოვნებას, ლიტერატურას და მას ლექცია საუბრის სახე ჰქონდა. შეხვედრის ამ ნაწილს ადგილობრივი და მოწვეული სტუმრები უძღვებოდნენ. მეორე ნაწილი ხელსაქმეს ეთმობოდა – ჭრა–კერვა, ქარგვა. ხელსაქმეს გამოცდილი ოსტატები ასწავლიდნენ. მესამე ნაწილი უფრო მხიარული იყო, ჩაისთან ერთად მსჯელობდნენ საჭირბოროტო საკითხებზე და მომავალ გეგმებს აწყობდნენ. ზაფხულში ხონის ბაღში ღონისძიებებს აწყობდნენ და წრის ყველანაირი საქმიანობიდან შემოსული თანხა ღარიბ სტუდენტებს ან მოსწავლეებს ხმარდებოდა.  წმინდა მარიამ მაგდალინელის თავშესაფრის თბილისის საქველმოქმედო საზოგადოება 1903 წელს დაფუძნდა. საზოგადოების მიზანი იყო პატიოსანი შრომის მსურველი მსუბუქი ყოფაქცევის ქალთა დახმარება. ორგანიზაციის მიერ მოწყობილ თავშესაფარში 25 წლამდე ახალგაზრდა ქალებს იღებდნენ – 3 წლის განმავლობაში ასწავლიდნენ წერა–კითხვას, კერვასა და სხვა ხელსაქმეს, საღვთო სჯულს. თავშესაფარში ყოფნის პერიოდში ხელსაქმიდან მიღებული შემოსავლის ნაწილი ხმარდებოდა თავშესაფარში პირობების გაუმჯობესებას, ნაწილი კი ინახებოდა და ახალგაზრდა ქალებს თავშესაფრის დატოვებისას გადასცემდნენ. საზოგადოება მათ სამსახურის მოძიებაშიც ეხმარებოდა.

ფატიმა მარგოშვილს ბიბლიოთეკის და ლიტერატურული კლუბის დაარსების იდეა ევროპის ფონდის მიერ ორგანიზებული თემთაშორისი ტრენინგის მიმდინარეობისას გაუჩნდა. სწავლება აქტივიზმს, საზოგადოების და თემის განვითარებაში ახალგაზრდების როლს და მონაწილეობას ეხებოდა. მიღებული ცოდნის და გამოცდილების შემდეგ ის თემში არსებულ მწვავე პრობლემებზე დაფიქრდა და გადაწყვიტა, რომ სამკითხველო დაეარსებინა. „პანკისის ხეობაში არ არსებობდა თანამედროვე ლიტერატურით აღჭურვილი საჯარო ბიბლიოთეკა, არც წიგნების მაღაზია, ახალგაზრდების მხატვრული თუ სამეცნიერო ლიტერატურით დაინტერესება კი დიდი იყო“. ფატიმამ მოხალისეობრივად, საკუთარ თავზე აიღო პასუხისმგებლობა, დაწერა პროექტი, გაიარა კონსულტაციები ევროპის ფონდის წარმომადგენლებთან, გამოჰკითხა ახალგაზრდები -თუ რა ტიპის ლიტერატურა დააიტერესებდათ და ფონდის მხარდაჭერით, 200-მდე წიგნი შეიძინა. პროექტის განხორციელება პანდემიის პერიოდს დაემთხვა, თუმცა ეს შემაფერხებელ მიზეზად არ ქცეულა. „სამკითხველო ფუნქციონირებს პანკისის ხეობის სოფელ დუისში. ხეობაში ეს ერთადერთი ადგილია, სადაც ახალგაზრდებს შეუძლიათ იპოვონ მათთვის საინტერესო ლიტერატურა და ისინიც ძალიან ხშირად გვსტუმრობენ. პანდემიის გამო, ბიბლიოთეკაში შეკრება შეზღუდულია, თუმცა წესების დაცვით, მაინც ვახერხებთ ხოლმე შეკრებას და წიგნების გარკვეული დროით გაცემას“. კლუბში მოწვეულ სპიკერებთან ერთად წიგნიერებაზე, ლიტერატურაზე დისკუსიებიც იმართება. მონაწილეები აზრებს ცვლიან და ერთმანეთს წაკითხულის შესახებ ემოციებს უზიარებენ. ადგილობრივმა ახალგაზრდებმა ბიბლიოთეკის წიგნებით გასამდიდრებლად კამპანია „დადე შენი წიგნი“ წამოიწყეს. შედეგად, სამკითხველო ნაჩუქარი წიგნებითაც შეივსო. კამპანიაში საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკაც მონაწილეობდა და პანკისის სამკითხველოს 150-მდე წიგნი გადასცა. ფატიმა თვლის, რომ თემის განვითარებისთვის მოხალისეობა და ახალგაზრდების ატიურობა ძალიან მნიშვნელოვანია - „რაც უფრო მეტად მიიღებენ ახალგაზრდები მოხალისეობრივ საქმიანობაში მონაწილეობას, მით უფრო მალე შეიცვლება ჩვენი გარემო უკეთესობისკენ. დიდი ამბები ხომ მცირედით იწყება“... ავტორი: თეკლე ქაროსანიძე