48 საათიანი დამღლელი მორიგეობის შემდეგ, მოხალისეობრივად, კოვიდ პაციენტებს პირადად, ბინებში აკითხავს და ეხმარება. უმცროსი ექიმი - რეანიმატოლოგი ნანა სხილაძე, გვიყვება რამდენად მნიშვნელოვანია ახლა, კოვიდ პანდემიის დროს, ექიმების მოხალისეობრივი ინიციატივები.

სოფელ სკრაში მოხალისეები ველოსიპედებით აკითხავენ ხანდაზმულებს, აგროვებენ სარეცხს და სოციალურ სამრეცხაოში მიაქვთ, გარეცხილს კი უკან უბრუნებენ. პროექტს „გვიყვარხართ ბებია–ბაბუებო“ საზოგადოებრივი ორგანიზაცია „ბეთლემი“ 2017 წლიდან ახორციელებს, რომლის მიზანია ხანდაზმულთა ინტეგრაცია საზოგადოებაში და მათი პირობების გაუმჯობესება. სოციალური სამრეცხაო, სწორედ ამ პროექტის ფარგლებში შეიქმნა, რომელმაც ხანდაზმულთა ცხოვრება შეცვალა, ხოლო ზრუნვამ და ყურადღებამ მათი ცხოვრება შეამსუბუქა. ბებია, რომელის შთაგონებითაც პროექტი შეიქმნა, დღემდე ჩართულია ყველა აქტივობაში, რაც ყველასთვის თვალსაჩინო მაგალითია იმისა, რომ თითოეულ ადამიანს შეუძლია სხივი ცხოვრების გალამაზება, თუ ამის სურვილი და შესაძლებლობა აქვს. „ბეთლემი” 2000 წლიდან არსებობდა საინიციატივო ჯგუფის სახით, რომელში გაერთიანებული ადგილობრივი მაცხოვრებლები ყველაზე უკეთ იცნობდნენ გორის მუნიციპალიტეტში მდებარე სოფელ სკრის პრობლემებს. შემდეგ კი, საინიციატივო ჯგუფმა არასამთავრობო ორგანიზაცია ჩამოყალიბა. ჩატარებულმა მოკვლევამ აჩვენა, რომ ეპიდვითარებამ განსაკუთრებულად მწვავე ზემოქმედება იქონია სკრის თემში სოციალურად დაუცველ როგორც მარტოხელა მოხუცებზე, ისე სხვა სოციალურ ჯგუფებზე და ოჯახებზე. პენსიის ამარა დარჩენილები ვერ უმკლავდებიან კვების, მედიკამენტების, გადასახადების და გაუთვალისწინებელ ხარჯებს, რასაც თან ერთვის ასაკისგან გამოწვეული შეზღუდული ფიზიკური შესაძლებლობები, ახლობელი ადამიანების დაკარგვისგან მიღებული ტრავმა ან ოჯახური ძალადობის გაზრდილი შემთხვევები. ორგანიზაცია „ბეთლემი“ გეგმავს სკრის თემში დაეხმაროს კიდევ უფრო მეტ სოცალურად დაუცველ, დევნილ,მარტოხელა მოხუცს. ზამთარში გაუარესებული ამინდის გამო, ისინი გეგმავენ რომ ველოსიპედები დროებით ჩაანაცვლონ სამარშუტო მანქანით, სადაც დამონტაჟდება სარეცხის მანქანა და თითოეულ მოხუცს მოემსახურებიან საკუთარ ბინაზე მისვლით.  #გაიზიარეპასუხისმგებლობა და დაეხმარე მას, ვისაც ყველაზე მეტად სჭირდები, რადგან #ესქვეყანაშენია

პანდემიის პირობებში, განსაკუთრებით დაუცველები აღმოჩნდნენ ყველაზე მოწყვლადი ჯგუფები, ადამიანები, რომლებსაც გვერდში დგომა ისე სჭირდებათ, როგორც არასდროს. არასამთავრობო ორგანიზაციამ „სამოქალაქო საზოგადოების განვითარების ცენტრმა (CSDC)” წამოიწყო მიუსაფარი და მარტოხელა ქალების მხარდასაჭერი, მოხალისეობრივი კამპანია “ჩაერთე და ჩართე”. მოხალისეებისა და მხარდამჭერების ჩართულობით ისინი დაუკავშირდენენ 100 ქალს, რომელსაც შეზღუდვების პირობებშიც კი, მოხალისეებთან ერთად, აწვდიან პირველადი ჰიგიენის ნივთებსა და პროდუქტებს. აღნიშნული პროექტის განხორციელებაში უმნიშვნელოვანესი წვილილი მიუძღვის იმ 25 მოხალისეს, რომელიც ჩართულია კამპანიაში. ორგანიზაციის წარმომადგენლები ფიქრობენ, რომ მათი ერთ-ერთი მიღწევა ყველაზე რთულ პირობებში მარტოხელა ქალების მდგომარეობის შემსუბუქებაა. “საზოგადოების განვითარების ცენტრს (CSDC)” არაერთი მნიშვნელოვანი და წარმატებული პროექტი აქვს განხორციელებული. ერთ-ერთი მათგანი მიზნად ისახავდა საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონში სკოლის მოსწავლეების ინფორმაციულ და ტექნოლოგიურ განვითარებას, ამ გზით ბავშვები ჩამოვიდნენ თბილისში და მოხალისეების ხელშეწყობით მეგობრული ურთიერთობები დაამყარეს თბილისში მცხოვრებ თანატოლებთან. ასევე ორგანიზაციისთვის ურთულესი პროექტი და გამოწვევა იყო, რომ მიუსაფარი ბავშვები ქუჩისთვის მოეწყვიტათ და დისტანციურ სწავლებაში ჩაერთოთ. მათი დაუღალავი შრომის შედეგად, ათობით ბავშვი სკოლაში ჩაირიცხა და დღესაც აქტიურად არიან სწავლებაში ჩართულნი. პანდემიის შედეგად არსებული შეზღუდვების მიუხედავად, კამპანია “ჩაერთე და ჩართე” გრძელდება და უსაფრთხოების ნორმების სრული დაცვით, მოხალისეებისა და მხარდამჭერების ჩართულობით, ისინი ყველაზე მძიმე ყოფას უმსუბუქებენ მარტოხელა და მიუსაფარ ქალებსა და ბავშვებს. #გაიზიარეპასუხისმგებლობა რადგან #ესქვეყანაშენია

საქართველოში მოხალისეობრივი აქტივობები გასული საუკუნიდან იღებს სათავეს. იდეალური მაგალითია პატარა გოგონას საქველმოქმედო წამოწყება, რომელიც ფართომასშტაბიან აქციად იქცა და დღემდე გრძელდება, რადგან ქალაქის დღესასწაულის სახე მიიღო. მე–20 საუკუნის დასაწყისში, ქუთაისში ალექსანდრა ჩიქოვოვანმა და მისმა მოხალისე მეგობარმა გოგონებმა საქველმოქმედო აქცია გამართეს, ისინი ყიდდნენ გვირილებს და შემოსული თანხით, ტუბერკულოზით დაავადებულ ადამიანებს ეხმარებოდნენ. გაიზიარე მათი სულისკვეთება, რადგან #ესქვეყანაშენია

მიტოვებული ადგილი, რომელიც გორის მთავარ სახელოვნებო სივრცედ გადაიქცა. იხილეთ ვიდეო გორელ ფოტოგრაფთა კლუბის უნიკალური მოხალისეობრივი პროექტის შესახებ.

იხილეთ ვიდეო, საქართველოსა და ევროპის საერთო ღირებულებების შესახებ

იმ დროს, როდესაც ქალაქი გაურკვევლობამ მოიცვა, ოთხმა მეგობარმა, ოთხმმა მარიამმა, გადაწყვიტა რომ ადამიანები სიკეთის გარშემო გაეერთიანებინა. როცა კორონავირუსის პირველი შემთხვევა დაფიქსირდა თბილისში, ადამიანებს შიში გაუჩნდათ, რომ საკვები და სხვა პროდუქტი ამოიწურებოდა, მაღაზიებში რიგები დადგა. ყველა კომპანია თუ დაწესებულება სხვა რეჟიმზე გადავიდა. ამ დროს, უფასო სასადილოებშიც შეიცვალა ყველაფერი, ზოგიერთი კი, საერთოდ დაიხურა. მოხუცები, ვინც სასადილოებით სარგებლობდნენ, ლუკმა–პურის გარეშე დარჩნენ. ეს ფაქტი გახდა მარიამებისთვის მთავარი შთაგონება, რომ შეექმნათ Facebook-ზე ჯგუფი, რომლის თავდაპირველი მიზანი იყო „კათარზისის“ მოხუცების დახმარება, ჯგუფის სახელი იყო “დავეხმაროთ კათარზისის მოხუცებს”. ქალაქში სიკეთის კეთებას მოწყურებული ბევრი ადამიანი აღმოჩნდა და სოციალურ ქსელში, მარიამების შექმნილი ჯგუფის წევრების რაოდენობა სწრაფად გაიზარდა, რამაც კამპანიის მასშტაბების გაზრდა და არა მხოლოდ „კათარზისის“ ბენეფიციარების დახმარება, არამედ ბევრი სხვა ხანდაზმულის დახმარება გახდა შესაძლებელი. ახლა ჯგუფის სახელია “დავეხმაროთ მოხუცებს”. სირთულეების მიუხედავად მოხალისეებმა შეძლეს ბენეფიციარების საკვებით, წამლებით თუ სხვა საჭირო ნივთებით მომარაგება ისე, რომ კამპანიაში ჩართული არც ერთი პირის ჯანმრთელობა საფრთხის წინაშე არ დამდგარა. როგორც მარიამები ამბობენ, მოხალისეობა პასუხისმგებლობასთან ერთად, უდიდესი ბედნიერებაა. დასძენენ, რომ ყოველდღიურ ცხოვრებაში ვერ აღვიქვამთ თუ როგორ უჭირთ სხვა ადამიანებს, როგორ სჭირდებათ მათ დახმარება და რა სირთულეების გადალახვა უწევთ. „თუ ერთხელ მაინც იქნებით მოხალისე და დაეხმარებით სხვებს, გაახარებთ მათ, იგრძნობთ თუ როგორი მნიშვნელოვანია თითოეული ადამიანი სამყაროსთვის და ამავე დროს მიხვდებით თუ როგორ ცვლის ეს გარემოება თქვენს ცხოვრებას  #გახდიმოხალისე #გააზიარეპასუხისმგებლობა რადგან  #ესქვეყანაშენია

ჩვენი საცხოვრებელი გარემოს ეკოლოგიური მდგომარეობა, პირდაპირ აისახება ჩვენს ჯანმრთელობაზე. საქართველოში ამ მხრივ, ძალიან მწვავე ვითარება გვაქვს. 2016 წელს საერთაშორისო ორგანიზაცია „ჯანმრთელობის გაზომვისა და შეფასების ინსტიტუტმა” გამოაქვეყნა გლობალური კვლევა, სადაც საქართველო ჰაერის დაბინძურებით გამოწვეული სიკვდილიანობით მსოფლიოში მესამე ადგილზეა. იზრუნე გარემოზე, რათა იზრუნოს მან შენზე!  #გააზიარეპასუხისმგებლობა რადგან #ესქვეყანაშენია

რას ნიშნავს ცილისწამება და როგორ უნდა განვასხვავოთ იგი სიტყვის თავისუფლებისგან? როგორ უნდა დავიცვათ თავი ცილისწამებისგან? როგორ უნდა ვებრძოლოთ მას ისე, რომ სიტყვის თავისუფლება არ დაზარალდეს? ამის შესახებ საზოგადოებრივი ორგანიზაცია „საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივის“ (GDI) სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების პროგრამის დირექტორი მარინე კაპანაძე მოგვიყვება.  ესაუბრა მაკა ჯაიანი  - დავიწყოთ განმარტებით - კლასიკური გაგებით, რა მიიჩნევა ცილისწამებად?  - ცილისწამება არის არსებითად მცდარი ფაქტების გავრცელება სხვა პირზე, რაც ზიანს აყენებს მას. ზიანი შეიძლება იყოს მატერიალური ან მორალური და, როგორც წესი, დაკავშირებულია პირის ღირსებისა და პატივის შელახვასთან, მისი სახელის გატეხვასთან. ცილისწამებად არ შეიძლება მიჩნეულ იქნას საჯაროდ დაფიქსირებული აზრი პიროვნებაზე, რომელიც შეფასებით კატეგორიას განეკუთვნება და შეუძლებელია მისი სისწორისა თუ მცდარობის გადამოწმება. მაგალითად, საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ ფადი ასლის მიერ ერთ-ერთ მოსამართლესთან დაკავშირებით გაკეთებული განცხადება, - რომ ის იყო „კორუმპირებული“, - მოსაზრებად მიიჩნია, შესაბამისად, ეს შემთხვევა არ ჩაითვალა ცილისწამებად.  - საინტერესო მაგალითია... როგორ განვსაზღვრავთ სიტყვის თავისუფლებას?  - სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლება არის ადამიანის ფუნდამენტური უფლება, რომელიც მოიცავს ნებისმიერი ფორმით (იქნება ეს წერილობითი, ვერბალური, ხელოვნების ნიმუშით გამოხატული და ა.შ.) აზრის/ინფორმაციის გავრცელებისა და მიღების უფლებას. ამ უფლების ნაწილად მიიჩნევენ, ასევე, მედიისა და ხელოვნების თავისუფლებას.  - შეგვიძლია ვთქვათ, სად გადის ზღვარი სიტყვის თავისუფლებასა და ცილისწამებას შორის?  - ცილისწამება ის ქმედებაა, რის გამოც დაშვებულია სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვა. ამ შემთხვევაში ამოსავალს წარმოადგენს ცილისწამების მსხვერპლის პირადი ცხოვრების უფლების და ღირსების დაცვა, როგორც სიტყვის თავისუფლების საპირწონე სიკეთე. თუმცა, მნიშვნელოვანია სწორად გავიაზროთ ცილისწამების შინაარსი და ის შემთხვევები, რომელიც ექცევა მასში. როგორც უკვე აღინიშნა, არ შეიძლება პირს პასუხისმგებლობა დაეკისროს გამოთქმული მოსაზრების გამო. შესაბამისად, ცილისწამებად უნდა მივიჩნიოთ მხოლოდ არსებითად მცდარი ფაქტების გავრცელება, რომელიც ზიანს აყენებს ამ პიროვნებას.  - როგორ ფიქრობთ, ქმნის თუ არა ცილისწამება პრობლემას ადამიანის, მოვლენის შესახებ სწორი აზრის ჩამოყალიბებისას?  - ცილისწამებამ, შესაძლოა, ზეგავლენა მოახდინოს კონკრეტული ადამიანის, მოვლენის მიმართ საზოგადოებრივი აზრის ჩამოყალიბებაზე და სწორედ ამიტომაცაა, რომ, ამგვარი ზიანის არსებობის შემთხვევაში, ცილისწამების მსხვერპლს აქვს შესაძლებლობა გაასაჩივროს სასამართლოში მის წინააღმდეგ მიმართული ქმედება და მოითხოვოს ზიანის ანაზღაურება. თუმცა, აქვე უნდა გავითვალისწინოთ ისიც, რომ ცილისწამების პირობებში ჩამოყალიბებული აზრის გაბათილების საუკეთესო იარაღი საპირისპირო ინფორმაციის გავრცელებაა.  - გეთანხმებით, თუმცა, არის შემთხვევები, როდესაც საზოგადოებას ყალბ თუ გადაუმოწმებელ ინფორმაციებს განსაკუთრებით დიდი დოზებით აწვდიან. მაგალითად, წინასაარჩევნო პერიოდში. არ მიგაჩნიათ, რომ ამ დროს ცილისწამების დონე მნიშვნელოვნად იზრდება?  - აუცილებელია ერთმანეთისგან გავმიჯნოთ ცილისწამება და პოლიტიკურ დებატებში გამოთქმული „ბრალდებები“. ვფიქრობ, წინასაარჩევნო პერიოდში სწორედ ეს უკანასკნელი იზრდება და არა ცილისწამების შემთხვევები, როგორც ასეთი. გასათვალისწინებელია, რომ პოლიტიკურ დებატებში გამოთქმული მოსაზრებები არ მიიჩნევა ცილისწამებად და, ზოგადად, პოლიტიკური გამოხატვა სიტყვის თავისუფლების ერთ-ერთი ყველაზე მეტად დაცული სფეროა.  - ზოგადად, როგორ იცავს კანონი ადამიანებს ცილისწამებისგან საქართველოში?  - 2004 წლამდე ცილისწამება სისხლის სამართლებრივად დასჯად ქმედებას წარმოადგენდა. თუმცა, თანამედროვე სტანდარტებით, აღნიშნული მიდგომა გამოხატვის თავისუფლებაში გადამეტებულ ჩარევად მიიჩნევა. ის, რომ ცილისწამება დღეს დასჯადი არაა, არ ნიშნავს იმას, რომ, ცილისწამების შემთხვევაში, პირი სრულად არის გათავისუფლებული პასუხისმგებლობისგან. ეს საკითხი წარმოადგენს სამოქალაქო დავის ნაწილს, რომლის ფარგლებშიც, მოსარჩელეს შეუძლია ცილისწამებისათვის მატერიალური და მორალური ზიანის ანაზღაურება მოითხოვოს.  - რა ხდება, ამ თვალსაზრისით, განვითარებულ ქვეყნებში?  - განვითარებულ ქვეყნებში ცილისწამება, ასევე, სამოქალაქო დავის ნაწილია.  - დავუბრუნდეთ სიტყვის თავისუფლებას - მას როგორ იცავს ქართული კანონმდებლობა?  - სიტყვის თავისუფლების განმამტკიცებელი ძირითადი სამართლებრივი დოკუმენტი საქართველოს კონსტიტუციაა. ქვეყნის ძირითადი კანონი აღიარებს სიტყვის თავისუფლების მნიშვნელობას და დაუშვებლად მიიჩნევს მის შეზღუდვას, გარდა კონსტიტუციით გათვალისწინებული შემთხვევებისა. გარდა კონსტიტუციისა, ეს უფლება დაცულია სპეციალური კანონით „სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ“.  - რას იტყვით, როგორ უნდა ვებრძოლოთ ცილისწამებას ისე, რომ არ დაზარალდეს სიტყვის და გამოხატვის?  - ცილისწამების წინააღმდეგ საბრძოლველად დღეს მოქმედი სამართლებრივი მექანიზმი (სამოქალაქო დავა, მტკიცების ტვირთის გადანაწილება და ა.შ.) საუკეთესო გზაა ამ ბალანსის მისაღწევად. ეს ბალანსი დაირღვევა სწორედ იმ შემთხვევაში, თუკი ცილისწამებისათვის ისევ ამოქმედდება სისხლისსამართლებრივი ან თუნდაც ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა, ან შებრუნდება მტკიცების ტვირთი.

მოხალისეთა საერთაშორისო დღეს გაგაცნობთ საზოგადოებრივ ორგანიზაციას „ჰელფინგ ჰენდს“, რომელიც ყველაზე მეტა მოხალისეს აერთიანებს საქართველოში და ყველა მათგანს აძლევს საშუალებას აკეთონ კეთილი საქმე...  ნახეთ ვიდეო და გაიცანით მათი საქმიანობა

არსებობს მითი, რომ ჰიდროენერგეტიკა არის ყველაზე იაფი, ყველაზე მწვანე და თანამედროვე ტექნოლოგია. რეალურად, ისინი დრამატულ ზეგავლენას ახდენს გარემოსა და ადამიანზე. დიდი კაშხლების მშენებლობისას იტბორება ტყეები, ხმელეთისა და მდინარისპირა ეკოსისტემები, სამეურნეო მიწები, იცვლება მდინარის დინება და შედეგად იწყება ნაპირების ეროზია. ბათუმის სანაპირო ზოლი კარგი მაგალითია იმისა, თუ რა ზიანს აყენებს ჰიდროენერგეტიკული სადგურები გარემოს. "ეს ქვეყანა შენიას" პოდკასტების სერიის სტუმარია მანანა ქოჩლაძე, რომელიც მოგვიყვება, რა ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ჰიდროენერგეტიკულ ობიექტებს გარემოსა და ადამიანზე.  #გააზიარეპასუხისმგებლობა #ესქვეყანაშენია

სოციალური მეწარმეობა ბიზნესის ახალი მიმართულებაა, რომელიც საზოგადოების წინაშე არსებული კონკრეტული პრობლემების მოსაგვარებლად ბიზნეს მოდელს იყენებს. ქმნის სხვადასხვა პროდუქტს, აწვდის სხვადასხვა სექტორს სერვისს და შემოსავლებს მიმართავს საზოგადოების ინიციატივების განსახორციელებლად. ეს შეიძლება იყოს სხვადასხვა ჯგუფებისთვის არაფორმალური განათლების მიღება, გარემოსდაცვითი პრობლემების მოგვარება, თანასწორობის ხელშეწყობა, კულტურულ მემკვიდრეობაზე ზრუნვა და უამრავი სხვა მიმართულება. სოციალური მეწარმეობა საქართველოში მზარდი სექტორია, თავისებურება ისაა, რომ ამ მოდელს ძირითადად საზოგადოებრივი ორგანიზაციები იყენებენ. ალბათ გსმენიათ „წნულის“ შესახებ, რომელიც კასპში ბუნებრივი ნედლეულის საშუალებით არქაული ტიპის აქსესუარებს ამზადებს და მასში შშმ პირები არიან დასაქმებული. ასევე „ცოდნის კაფე“, რომელიც არაფორმალურ განათლებას აძლევს წნორში მცხოვრებ ბავშვებს, „ისტორიალი“ – უძველესი ნიმუშებს სწავლობს და ქმნის მსგავს პროდუქციას. ბათუმში „თავისუფალი სივრცე“, რომლის მიზანია შშმ პირთა ინტეგრაციის და დასაქმების ხელშეწყობა ინკლუზიურ კაფეში. სოციალური საწარმო „ფრილანსერი“, რომელიც კანონთან კონფლიქტში მყოფი პირების დასაქმებაზეა ორიენტირებული. საქართველოში ასეთი 100–მდე სოციალური საწარმოა. ყოველწლიურად მათგან ერთი, წლის საუკეთესოს სტატუსს იღებს. 2020 წლის 19 ნოემბერს, სოციალური საწარმოთა ალიანსის ორგანიზატორობით, ინტერნეტ სივრცეში გაიმართა ფორუმი, სადაც გამოვლინდა წლის სოციალური საწარმო - "გუმბათი". ალიანსი სოციალური საწარმოების ქოლგა ორგანიზაციაა, რომელიც 2016 წელს რამდენიმე არასამთავრობო ორგანიზაციამ და სოციალურმა საწარმომ დააფუძნა. რომლის მიზანია სოციალური საწარმოებისთვის ხელსაყრელ გარემოზე მუშაობა, სამართლებრივი ჩარჩოს შექმნა, საწარმოებისთვის მნიშვნელოვანი საკითხების ადვოკატირება, მოქმედი საწარმოებისა და სოციალური მეწარმეობის კონცეფციის პოპულარიზაცია, გამოცდილების გაზიარება.